อติเรกวสฺสสตํ ชีว
ชื่อบันทึกนี้ คือ วรรคแรกของคำถวายพระพรฉบับภาษาบาลี ซึ่งผู้เขียนจะนำมาแปลในวโรกาสวันเฉลิมพระชนม์พรรษา....
- อติเรกวสฺสสตํ ชีวตุ
- อติเรกวสฺสสตํ ชีวตุ
- อติเรกวสฺสสตํ ชีวตุ
- ทีฆายุโก โหตุ อโรโค โหตุ
- ทีฆายุโก โหตุ อโรโค โหตุ
- สุขิโต โหตุ ปรมินฺทรมหาราชา
- สิทธิกิจจํ สิทธิกมฺมํ สิทฺธิลาโภ ชโย นิจจํ
- ปรมินฺทรมหาราชวรสฺส ภวตุ สพฺพทา
- ขอถวายพระพร
คำแปล
- ขอพระปรมินทรมหาราชเจ้า
- ทรงเป็นอยู่ เกินกว่าหนึ่งร้อยกาลฝน
- ทรงเป็นอยู่ เกินกว่าหนึ่งร้อยกาลฝน
- ทรงเป็นอยู่ เกินกว่าหนึ่งร้อยกาลฝน
- ทรงมีพระอายุยืนนาน ทรงไม่มีโรค
- ทรงมีพระอายุยืนนาน ทรงไม่มีโรค
- ทรงมีความสุข
- กิจอันสำเร็จ การงานอันสำเร็จ ลาภอันสำเร็จ (และ) ความชนะ เป็นนิตย์
- ขอจงทรงมีแด่พระปรมินทรมหาราชเจ้า ในกาลทั้งปวง
-
ขอถวายพระพร
...............
ผู้เขียนแปลเพื่อรักษารูปศัพท์เป็นสำคัญ ดังนั้น ภาษาอาจไม่ไพเราะเท่าที่ควร ผู้สนใจภาษาอันไพเราะกว่านี้อาจค้นหาได้จากที่อื่น หรือนำไปขัดเกลาสำนวนเองได้ตามอัธยาศัย...
ผู้ประพันธ์คำบาลีถวายพระพรนี้คือ พระอุดมปิฏก (สอน พุทธสฺสโร ป.๙) และต่อมา ล้นเกล้า ร. ๔ ทรงปรับปรุงอีกเล็กน้อย...
ผู้สนใจประวัติของพระอุดมปิฏกดูได้ที่...
- http://school.obec.go.th/udomvittaya/praudom.html
- http://www.udompanya.in.th/main2_pdf/110202.pdf
ความเห็น (4)
นมัสการพระอาจารย์
เคยได้รับทราบมาว่า เมื่อไปร่วมราชพิธีต่างๆ เมื่อพระท่านเริ่มถวาย อติเรก ให้ลดมือ(ที่พนม)ลง เพราะพระท่านกำลังถวายพระพรพระเจ้าอยู่หัว
เมื่อจบการถวายพระพร แล้ว จึงค่อยพนมมือรับพรพระต่อไป
ไม่ทราบว่า ควรไม่ควร เหมาะไม่เหมาะ อย่างไร รบกวนพระอาจารย์ชี้แนะด้วยขอรับ เพราะเห็นมีปฏิบัติลักลั่นกันอยู่
ต้องขออภัยด้วย ประเด็นที่อาจารย์หมอถามมา ไม่เคยได้ยิน และไม่เคยมีประสบการณ์ส่วนตัวด้วย....
ตั้งแต่บวชมา อาตมาเคยไปร่วมงานที่มีการถวายอดิเรกด้วย คงจะไม่เกิน ๓ ครั้ง โดยมากก็ดูทางโทรทัศน์เท่านั้น...
ถ้าอาจารย์หมอมีโอกาส ก็ลองสอบถามพระสงฆ์ (หรือฆราวาส) ที่อยู่พระอารามหลวง (วัดหลวง) ท่านคงจะพอให้คำตอบได้...
เจริญพร
กราบนมัสการพระอาจารย์
วันนี้ตามมาดูว่า จะมีใครไขข้อข้องใจหรือไม่ เลยกลับมาเปิดดูบันทึกนี้ซ้ำ เลยรู้สึกไม่แล้วใจ ลอง search ดูก็พบว่า google ก็ยังพอช่วยได้ ดั่งนี้
ในกรณีที่มีการสวดถวายอติเรก หรือ ถวายพระพรลาผู้อยู่ในที่เฝ้าไม่ต้องประนมมือ เพราะเป็นการสวดถวายพระพรที่เจาะจง
เฉพาะ พระมหากษัตริย์และสมเด็จพระบรมราชินีนาถ
จากhttp://kanchanapisek.or.th/kp8/mthai/sit1-5.htm
และ
มีข้อผิดพลาดประการหนึ่งที่คนทั่วไปมักไม่ทราบ คือ ระหว่างที่พระสวด ถวายอติเรก และ ถวายพระพรลา นี้ ผู้ร่วมพิธีมักจะยังพนมมือรับคำสวด โดยไม่ได้ลดมือลง ซึ่งธรรมเนียมปฏิบัติที่ถูกต้องนั้น คือผู้ร่วมพิธีทุกคน (ยกเว้น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ) จะต้องลดมือลง ไม่ต้องพนมมือรับ ทั้งนี้เพราะถวายอติเรก คือคำสวดภาษาบาลีที่ประธานสงฆ์ในการพระราชพิธีหรือในการพระราชกุศล กล่าวเพื่อถวายพระพรเป็นพิเศษ เฉพาะแด่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ
กราาบนมัสการ
อนุโมทนาเป็นอย่างยิ่ง...
นี้เป็นประเด็นใหม่จริงๆ ที่อาตมาเพิ่งทราบ...
ต่อไปอาตมาค่อยลองสังเกตว่าจะมีผู้ปฏิบัติตามที่อาจารย์หมอแนะนำมามากน้อยเพียงใด...
เจริญพร