ปาฐกถาเรื่อง “รางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล” โดยศาสตราจารย์นายแพทย์ณัฐ ภมรประวัติ - ตอนที่ 1

 

                  ขอนำบทความพิเศษ ปาฐกถาเรื่อง “รางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล”  โดย ศาสตราจารย์นายแพทย์ณัฐ ภมรประวัติ   ลงเผยแพร่ในสารศิริราช ปีที่ 54 ฉบับที่ 9 เดือนกันยายน 2545 มาลงในบล็อกเพื่อเผยแพร่ให้สาธารณชนทราบประวัติความเป็นมาถึงการก่อตั้งมูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล ในพระบรมราชูปถัมภ์  ค่ะ

*******************************************

ปาฐกถาเรื่อง “รางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล”

วันอังคารที่ 24 กันยายน 2545 ณ ห้องประชุมอทิตยาทรกิติคุณ ตึกสยามมินทร์ ชั้น 7

คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล

ณัฐ ภมรประวัติ พ.บ.

                 ท่านคณบดี คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาลและท่านผู้มีเกียรติ ผมรู้สึกประทับใจ และขอขอบคุณในการที่ท่านคณบดีได้เชิญผมมากล่าวสุนทรพจน์ ในเรื่องนี้ ผมขอกราบเรียนท่านผู้ฟัง ผมขอพูดในข้อสังเกตส่วนตัวของกิจการต่างๆ ของมูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลเท่านั้น

                ท่านคงทราบถึงพระเกียรติคุณนานับประการซึ่งสมเด็จพระบรมราชชนกได้กระทำให้แก่ประเทศไทยและประชาชนคนไทย  โดยเฉพาะในพระสมัญญาที่ได้รับว่า “พระบิดาของการแพทย์ไทยแผนปัจจุบัน”   สมเด็จพระบรมราชชนกได้ทรงไม่เพียงแต่นำการแพทย์แผนปัจจุบันเข้ามาในประเทศไทยเท่านั้น  แต่ได้ทรงยืนยันหลักการที่ให้โรงเรียนแพทย์เป็นส่วนหนึ่งของมหาวิทยาลัย   คือทรงยึดมั่นในหลักการ University Based Medical School อย่างแน่นแฟ้น  ซึ่งเป็นการแตกต่างจากหลักที่โรงเรียนแพทย์เป็น Medical College แต่ไม่ขึ้นอยู่กับมหาวิทยาลัย  และผลิตแพทย์ออกไปเพื่อบริการอย่างเดียว   ซึ่งเป็นวิธีที่ประเทศที่มีอาณานิคมหลายแห่งในเอเซียและอาฟริกาใช้อยู่    สำหรับประเทศไทยกองทัพบกก็ได้นำวิธีการนี้มาใช้ระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง  หลักสูตรของ University Based Medical College นี้เป็นการเตรียมแพทย์ให้ไปทำงานบริการ  สอนและทำการวิจัยได้ด้วย  ซึ่งพระราชกรณียกิจของพระองค์ท่านในมากกรณีก็ทำเพื่อสนับสนุนพระปณิธานดังกล่าว

                 ฉะนั้นในโอกาสที่ครบร้อยปีจากการที่สมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลทรงมีประสตูติการในวันที่ 1 มกราคม 2435  นั้น  รัฐบาลได้กำหนดให้มีการเฉลิมฉลองหลายประการและได้จัดตั้งคณะกรรมการในเรื่องนี้ขึ้น 1 ชุด โดยมีท่านนายกรัฐมนตรีเป็นประธาน  ในขณะเดียวกันนี้ก็มีการพูดจากันอย่างไม่เป็นทางการในหมู่อาจารย์ต่างๆ ของคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาลของมหาวิทยาลัยมหิดลว่าในวาระอันเป็นมงคลเช่นนี้  ควรจะดำเนินการให้มีรางวัลซึ่งเรียกในตอนแรกว่า “รางวัลมหิดล”  ขึ้น แต่ยังไม่ได้ตกลงกันว่าจะเป็นรางวัลซึ่งให้กับผู้ได้รับจากในประเทศหรือทำเป็นรางวัลนานาชาติ  และปัญหาใหญ่ที่มีการพูดถึงกันแต่ไม่มีคำตอบก็คือ จะหาเงินที่มาให้รางวัลมหิดลนี้จากที่ใด

                 วันหนึ่งในปี 2543 นั้นเอง   มีสุภาพสตรีจากชนบทท่านหนึ่งเข้ามาขอพบท่านคณบดีของคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล   เจ้าหน้าที่ก็ถามว่ามาพบเรื่องอะไร  เธอก็ตอบว่าเธอได้รับการรักษาพยาบาลอย่างดีจากอาจารย์ของศิริราชเมื่อ 20 ปีก่อนหน้านี้  และตั้งใจว่าวันหนึ่งที่เธอสามารถตอบแทนได้ก็จะตอบแทนความเอื้ออารีของโรงพยาบาลศิริราช   บัดนี้เธออยู่ในฐานะเช่นนั้นแล้ว   เพราะเธอขายที่ดินของเธอได้ในราคาดีพอสมควร   เหตุการณ์ตอนนั้นอยู่ในระยะที่เมืองไทยอยู่ในฐานะที่เศรษฐกิจดี  ก่อนที่เศรษฐกิจจะตกต่ำใน 5 ปีหนัง   รู้สึกว่าเธอจะเอ่ยถึงตัวเลขของเงินที่จะมอบให้คณะแพทยศาสตร์และศิริราชพยาบาลว่าเป็นตัวเลขในระดับ 8 หลัก     เจ้าหน้าที่ก็จัดให้พบกัน ศาสตราจารย์นายแพทย์ประดิษฐ์  เจริญไทยทวี  ซึ่งเป็นคณบดีในขณะนั้น           ศาสตราจารย์นายแพทย์ประดิษฐ์  ได้แนะเธอว่าน่าจะนำเงินนี้ขึ้นถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวก็จะเป็นการดี   ซึ่งสุภาพสตรีผู้นี้ก็ยินยอมตาม    

                  เมื่อการถวายต่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้เสร็จสิ้นลงแล้วพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวก็ทรงถามศาสตราจารย์นายแพทย์ประดิษฐ์  ว่าจะเอาเงินนี้ไปใช้อะไร   ซึ่งศาสตราจารย์นายแพทย์ประดิษฐ์  ก็กราบทูลตอบในทันทีว่าใช้เพื่อเป็นเงินของมูลนิธิฯ   ในสมเด็จพระบรมราชชนก  ซึ่งในเวลานั้นเรียกว่า “มูลนิธิรางวัลมหิดล”  ซึ่งพระเจ้าอยู่หัวก็ทรงยินยอมตามนั้น 

                  เรื่องนี้เป็นเรื่องเพื่อจะให้เห็นว่ามูลนิธิฯ  ได้เงินขั้นแรกอย่างไร……..  

                                                                                                                      (โปรดติดตามต่อไป)

                        *******************************************

              แรงบันดาลใจที่นำปาฐกถาเรื่อง “รางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล” นี้มาลงบล็อก   ส่วนหนึ่งต้องสารภาพว่ารู้สึกประทับใจกับสุภาพสตรีท่านนี้ด้วยค่ะ           ที่แม้เวลาจะผ่านล่วงเลยไปนานกว่า 20 ปี แต่เธอก็ไม่เคยลืมความตั้งใจที่จะตอบแทนโรงพยาบาลศิริราชเลยค่ะ

              โปรดติดตามต่อไปนะคะ............  @^_^@