ด้วยพระเมตตาจากแม่หลวงแห่งแผ่นดินที่ทรงห่วงใยต่อสถานการณ์ปัญหายาเสพติด พระองค์ได้ทรงสละทรัพย์ส่วนพระองค์ประทานให้ชุมชนในการนำไปป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดและพัฒนาความเข้มแข็งของชุมชนภายใต้ชื่อว่า “กองทุนแม่ของแผ่นดิน”
จากน้ำพระทัยของแม่หลวงแห่งแผ่นดินนี้ สร้างความปราบปลื้มให้แก่พสกนิกรชาวไทยเป็นล้นพ้น สำนักงานปปส.ภาค ๕ เชียงใหม่ และมูลนิธิภูมิพลังชุมชนไทย จึงได้จัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้การดำเนินงานกองทุนแม่ของแผ่นดิน ของชุมชนที่ได้รับเงินกองทุนแม่ของแผ่นดินของพื้นที่จังหวัดลำปาง-แพร่-พะเยา-น่าน ในวันที่ ๒๑-๒๒ กันยายน ๒๕๕๐ โดยจัดที่จังหวัดน่าน
วันแรก กระบวนการเริ่มจากการทำความเข้าใจเรื่องกองทุนแม่ของแผ่นดิน และการทำความรู้จักคุ้นเคยกัน
หลังจากนั้นได้ชวนกันไปแลกเปลี่ยนเรียนรู้หมู่บ้านที่ได้รับเงินกองทุนแม่ของแผ่นดินในพื้นที่จังหวัดน่าน คือ บ้านปัวชัย และบ้านน้ำล้อม ได้วิสาสะกันถึงกระบวนการทำงานของชุมชน รวมทั้งได้แลกเปลี่ยนวัฒนธรรมชุมชนกันด้วย
วันที่สองเราเริ่มกระบวนการด้วยการถอดบทเรียนจากพื้นที่ศึกษาเรียนรู้และพื้นที่ของตนเอง เพื่อให้เห็นพลังของการทำงานกองทุนแม่ของแผ่นดิน
ประเด็นเรียนรู้
๑. จุดเด่นของบ้านปัวชัย, บ้านน้ำล้อม ในการสร้างความเข้มแข็งของชุมชนและปัญหายาเสพติด และการดำเนินงานกองทุนแม่ของแผ่นดิน
๒. บ้านเรามีจุดเด่นในการสร้างความเข้มแข็งของชุมชนและปัญหายาเสพติด และดำเนินงานกองทุนแม่ของแผ่นดินอย่างไร ?
๓. เราจะปรับแนวทางการเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนและปัญหายาเสพติดให้ดียิ่งขึ้นอย่างไร
ซึ่งจุดเด่นของชุมชนที่ดำเนินงานกองทุนแม่ของแผ่นดินได้แก่
๑. ความเข้มแข็งของผู้นำและกลุ่มแกนนำร่วม
๒. กระบวนการมีส่วนร่วม “รู้รักสามัคคี”
๓. ใช้ความรักและศรัทธา + ความเป็นพี่น้อง + ปัญญา
๔. สร้างจิตสำนึกรักท้องถิ่น ฟื้นฟูวัฒนธรรมภูมิปัญญาท้องถิ่น
๕. รู้เท่าทัน เฝ้าระวัง และจัดการด้วยตนเอง “พึ่งตนเอง”
๖. ประเด็นการเรียนรู้หลากหลาย สร้างคนรุ่นต่อรุ่น
๗. เชื่อมโยงเครือข่ายการจัดการและการเรียนรู้
เราจบกระบวนการเรียนรู้ด้วยการตอกย้ำเรื่องพระราชดำรัสคุณธรรม ๔ ประการ และร่วมกันร้องเพลงพ่อแห่งแผ่นดิน
หลังจากการเรียนรู้ครั้งนี้ชุมชนต่างๆ ก็จะกลับไปพัฒนาชุมชนของตนเองและขยายผลไปยังชุมชนอื่นๆ เมล็ดพันธุ์แห่งความดีงามได้ถูกแบ่งปันและขยายพันธุ์ออกไป เป็นเมล็ดพันธุ์แห่งความดีงามเพื่อถวายแด่พ่อหลวงและแม่หลวงแห่งดินของเราweb site กองทุนแม่ของแผ่นดิน