เริ่มจากเรื่องที่ได้มีโอกาสไป จ.มุกดาหารอีกครั้ง ในงานสัมมนาวิทยากรแกนนำ KM กศน. เมื่อ 19-21 กย. ที่ผ่านมา วัตถุประสงค์ ที่มาที่ไป ครูนงเมืองคอนได้เขียนไว้อย่างครอบคลุมแล้วที่ http://gotoknow.org/blog/nfeteacher/131326
เรื่องที่จะเล่าจึงขอเป็น เรื่องที่อยากเห็นและเป็นอยู่ ดีกว่า วันแรกของการสัมมนาถูกกำหนดให้มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ว่าหลังจาก 1 ปีเศษ ที่ กศน.จัดอบรมให้รู้จักกับเครื่องมือช่วยการทำงานตัวใหม่ ที่ชื่อ “เจ้า KM” นั้นแล้ว ใครกลับไปทำอะไร ที่ไหน อย่างไร ให้เอาประสบการณ์ สิ่งที่เกิดขึ้นและไม่เกิดขึ้น มาแชร์กัน โดยเฉพาะระหว่างทางเดิน นั้นได้เก็บเกี่ยวอะไรบ้าง โดยวงเล่า CoP ถูกแบ่งเป็นภาค ๆ ตามสังกัด แล้วให้ในวงเลือกตัวอย่าง ออกไปนำเสนอ
สิ่งที่พบเห็นในวันนั้น ต้องบอกว่าดีใจที่สถาบันฯสิรินธร ขับเคลื่อนให้เกิดงานนี้ขึ้น แม้ว่ากลุ่มเป้าหมายมีข้อจำกัดที่ให้ส่งมาร่วมงานเพียงจังหวัดละ 1 คน จาก 32 จังหวัด (แต่ km team สุรินทร์ ไปกันตั้ง 4 คน) น่าเสียดายที่เวลากำหนดไว้น้อยมาก ยังไม่ทันได้กะเทาะเปลือก เลือกแก่นกันจริง ๆ ก็หมดเวลาแล้ว
การร่วมวงเล่าแบบเห็นหน้าเห็นตากัน (f2f ) นั้นมีข้อดีหรือเสน่ห์อยู่ในตัว นั่นคือ ความมีชีวิต(ในเรื่องเล่า) ความสด ความรู้สึก สัมพันธภาพ และอื่น ๆ ทั้งคนเล่าคนฟังได้ฝึกใช้เครื่องมือในตัวเองไปพร้อมกัน เช่น เล่าให้เห็นความคิด ความเชื่อ ที่มาที่ไป ฟังอย่างลึกซื้ง ถามให้เห็นบริบท และฝึกจับประเด็น (ซึ่งอาจมีความรู้แฝงมาด้วยแน่นอน)
คุยกันในวงเล็ก ๆ ว่าน่าจะทำให้เกิดวงเล่าบ่อย ๆ ภาษาครูนงที่พูดวันนั้นว่า “ทำแล้วถอด ถอดแล้วทำ” โปรดอย่าคิดมาก นั่นคือการถอดประสบการณ์/บทเรียน นั่นเอง ขอขยายตามประสาตัวเองว่า ทำแล้วถอด ก็คือ ทำงานแล้วลองถอยกลับมาดูว่าสุข ทุกข์ อย่างไรเกิดอะไรระหว่างทาง ได้ ไม่ได้อะไร มากน้อยอย่างไร มีแนวทางแก้ไข สนับสนุนอีกหรือไม่ หรือที่ชุมชน km เรียกกันว่า AAR นั่นแหละ ส่วนถอดแล้วทำ ก็คือ เก็บเกี่ยวความรู้ กลเม็ดเคล็ดลับ ที่ได้ เอากลับไปประยุกต์ใช้ตามบริบทของตน หมุนเกลียว ยกระดับความรู้นั้นต่อไปอีก
ถ้าทำอย่างนี้ได้การทำงานคงจะสนุกเพราะงานทำให้เราได้เรียนรู้ และเติบโต งอกงามไปพร้อมกัน คิดเห็นอย่างไรช่วยกันเติมเต็มด้วยค่ะ
น้องครูอ๊อด
อย่างที่เคยบอกผมเป็นคนที่ผ่านประสบการณ์ชีวิตมามากเพราะประสบการณ์เป็นดัชนีตรงกับอายุ การที่มีประสบการณ์มากทำให้อึดอัดเพราะไม่รู้ว่าจะระบายให้ใครฟัง ด้วยเหตุผลนี้จึงตัดสินใจเข้าร่วมกระบวนการกับน้อง ๆ ที่มุกดาหาร สะใจครับถ้ารู้ว่าดีอย่างนี้ยอมเข้าร่วมไปนานแล้ว
เวทีที่มุกดาหารทำให้ผมเห็นช่องทางที่จะระบายความอึดอัด ยิ่งมีน้อง ๆ หลายคนคอยให้กำลังใจตอบได้คำเดียว ตายเป็นตาย ขอบคุณกำลังใจจากน้องทุกคน นะครับ