มีนักวิจัยกลุ่มหนึ่ง คาดว่า เรื่องคาร์บอนและโลกร้อน เป็นเพียงเสี้ยวเล็ก ๆ ของประวัติศาสตร์บรรยากาศโลกเท่านั้น และอีกเสี้ยวที่ใหญ่ไม่แพ้กันคือไนโตรเจนที่มีอยู่มากเป็นหลักในบรรยากาศ ซึ่งมีแนวโน้มที่จะลดลงเรื่อย ๆ ผ่านการตรึง (fixation) เข้าสู่สิ่งมีชีวิต ซึ่งภาพที่ใหญ่ขึ้นนี้ สะท้อนให้เห็นว่าแนวคิดของ Lovelock เรื่องโลกทำตัวเหมือนเป็นสิ่งมีชีวิตเสียเอง (Gaia hypothesis) ก็เป็นเรื่องที่มีเหตุผล เพราะชีวิต เป็นระบบ recursive อยู่แล้วตามธรรมชาติ คือจากระดับกลุ่มวงจรเคมี เกิดเป็นเซลล์ กลุ่มเซลล์ เกิดเป็นสิ่งมีชีวิตที่เรารู้จัก กลุ่มสิ่งมีชีวิตก็เกาะกลุ่มเป็นระบบนิเวศที่ซับซ้อนราวกับมีชีวิต และกลุ่มระบบนิเวศเหล่านี้ ก็เกาะกลุ่มกำหนดพฤติกรรมของโลกอีกที
ไม่มีความเห็น