ชีวิตที่พอเพียง 4170. เสียงสะท้อนคิดของพ่อ
การฟังข่าวเช้าวันที่ ๒๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๕ ทำให้ผมแว่วเสียงพ่อเมื่อเกือบ ๗๐ ปีก่อน
เมื่อได้ยินข่าวจากวิทยุ (ฟิลลิปส์ แปดหลอด) บางข่าว พ่อของผมจะพูดออกมาดังๆ ในลักษณะตีความข่าวนั้น ที่ลึกกว่าที่บอกในข่าว หรือบางครั้งก็เป็นคำเยาะเย้ย (แบบคนปักษ์ใต้) ว่าข่าวนั้นไร้ความหมายต่อชีวิตของชาวบ้านฐานรากอย่างพวกเรา
ตอนนั้นผมอายุราวๆ สิบขวบหรือกว่าปีสองปี รู้สึกว่า พ่อเราแสนฉลาด ทำอย่างไรตัวเราจะฉลาดอย่างนี้บ้างหนอ เราคิดแบบนั้นไม่เป็นเลย
มารู้ตอนนี้ว่านิสัยแบบนั้นของพ่อ คือการมีนิสัยสะท้อนคิด (reflection) ต่อสิ่ง หรือเหตุการณ์ต่างๆ รอบตัว นี่คือเครื่องมือสร้างความฉลาด และมนุษย์ทุกคนเพิ่มความฉลาดแก่ตนได้หากสะท้อนคิดเป็น และทักษะสะท้อนคิดก็ฝึกได้ และผมก็ได้นิสัยนั้นมาจากพ่ออยู่บ้าง แม้จะไม่หลักแหลมเท่าพ่อ
หากมีเวลาว่าง พ่อผมจะไปนั่งกินกาแฟที่ร้านตรงข้ามถนนกับบ้าน เพื่อร่วมโต้เถียงกันในสภากาแฟ และบางครั้งพ่อก็นำเอาเรื่องที่โต้กันจบไปแล้ว แต่ไม่จบในใจพ่อ มาสะท้อนคิดดังๆ ที่บ้าน ให้ผมได้ยินด้วย ยิ่งทำให้เด็กชายอ๊อตรู้สึกว่าพ่อเราฉลาดจริงๆ ช่วยเพาะความคิดนอกกรอบ แตกต่างจากคนอื่นให้ผมเอาไว้ใช้ตอนโตขึ้น
ผมรับมรดกสะท้อนคิดมาจากพ่อแบบรับไม่หมด คือสะท้อนคิดดังๆ คนเดียวไม่เป็น ได้แต่สะท้อนคิดเงียบๆ อยู่ในใจ แต่ก็ได้พัฒนาทักษะสะท้อนคิดที่พ่อทำไม่เป็นด้วย คือสะท้อนคิดออกมาเป็นข้อเขียน อย่างที่กำลังทำอยู่นี่แหละ ความฝันของเด็กชายวิจารณ์ที่อยากเป็นอภิชาตบุตร ประสบความสำเร็จที่มุมนี้เอง
การสะท้อนคิดคือการลับสมอง
วิจารณ์ พานิช
๒๒ ก.พ. ๖๕ ปรับปรุง ๑ มี.ค. ๖๕
ความเห็น (1)
สะท้อนคิดแล้วเขียน เป็นประโยชน์กับคนได้อย่างกว้างขวางมากค่ะ
ขอบคุณข้อคิดดีดีจากอาจารย์ค่ะ
ขอให้อาจารย์สุขภาพแข็งแรง ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บนะคะ