คลังปัญญาชมรมจิตอาสาตำบลหัวรอ
คลังปัญญา.........ชมรมจิตอาสาตำบลหัวรอ
หลังจากที่ได้เรียนรู้ คลังปัญญาตำบลพลายชุมพลกันไปแล้ว คราวนี้ถึงคราวของตำบลหัวรอกันบ้าง กิจกรรมของชมรมจิตอาสาของศสช.เครือข่ายโรงพยาบาลพุทธชินราช พิษณุโลก นอกจากจะช่วยดูแลผู้ป่วยที่บ้านแล้ว กิจกรรมยามว่างของสมาชิกจะมารวมกลุ่มกันในเรื่องของการทำหัตถการ เพื่อผลิตเป็นผลผลิตของชมรมและชุมชน ชมรมจิตอาสาตำบลหัวรอ เช่นเดียวกัน ยามว่างสมาชิกชมรมจะมารวมกลุ่มกัน เดือนละ 1 -2 ครั้ง เพื่อมาพูดคุยสนทนา ปรึกษาหารือ เกี่ยวกับกิจกรรมที่พวกเขาไปปฏิบัติกันมาในชุมชน และการทำกิจกรรมในเรื่องของคลังปัญญาและสิ่งที่ชมรมจิตอาสาตำบลหัวรอคิดทำกันในครั้งนี้ คือ ลูกประคบสมุนไพร เหตุผลที่ชมรมจิตอาสาตำบลหัวรอคิดทำลูกประคบนั้นเกิดจาก เวลาที่สมาชิกของชมรมไปเยี่ยมบ้านผู้ป่วยโรคอัมพฤกษ์ – อัมพาต นอกจากจะไปช่วยในการทำกายภาพช่วยยืดเหยียดแขน ขาแล้ว การช่วยนวดประคบด้วยลูกประคบสมุนไพรก็น่าจะช่วยในการเสริมการเพิ่มการไหลเวียนโลหิต ช่วยให้กล้ามเนื้อผ่อนคลาย รักษาการเคล็ด ขัด ยอก และลดปวดได้
จะว่าไปแล้วจริงๆแล้วที่อื่นๆอาจจะรู้จักและเคยทำลูกประคบกันมาบ้างแล้ว แต่ทางชมรมจิตอาสาฯ เขาภูมิใจที่อยากจะนำเสนอ เผื่อว่า บางที่บางแห่งอาจจะมีส่วนประกอบของสมุนไพรในการใช้ไม่เหมือนของชมรมจิตอาสาหัวรอก็ได้ จะได้นำมาแลกเปลี่ยนกันคะ
ส่วนประกอบของลูกประคบสมุนไพร ของชมรมจิตอาสาตำบลหัวรอ มีดังนี้
1. ไพล ( 500 กรัม ) สรรพคุณ แก้ปวดเมื่อยลดการอักเสบ
2. ผิวมะกรูดถ้าไม่มีใช้ใบแทนได้ ( 200 กรัม ) สรรพคุณ มีน้ำมันหอมระเหย แก้วิงเวียน
3. ตะไคร้บ้าน ( 100 กรัม )
4. ใบมะขาม ( 300 กรัม ) สรรพคุณ แก้คันตามร่างกาย ช่วยบำรุงผิว
5. ขมิ้นชัน ( 100 กรัม ) สรรพคุณ ช่วยลดอาการอักเสบ แก้โรคผิวหนัง
6. เกลือ ( 1 ช้อนโต๊ะ ) ช่วยดูดความร้อนและช่วยพาตัวยาซึมผ่านผิวหนังได้สะดวกขึ้น
7. การบูร ( 2 ช้อนโต๊ะ ) แต่งกลิ่น บำรุงหัวใจ
8. ใบส้มป่อย ( 100 กรัม ) ช่วยบำรุงผิว แก้โรคผิวหนัง
9. ว่านน้ำ
10. ใบหนาด
วิธีการทำลูกประคบ
- หั่นหัวไพล ขมิ้นชัน ต้นตะไคร้ ผิวมะกรูด ตำพอหยาบๆ ( เวลาประคบจะทำให้ระคายผิว )
- นำใบมะขาม ใบส้มป่อย ( เฉพาะใบ ) ผสมกับสมุนไพร ข้อ 1 เสร็จแล้วให้ใส่เกลือ การบูรคลุกเคล้าให้เป็นเนื้อเดียว แต่อย่าให้แฉะเป็นน้ำ
- แบ่งตัวยาที่คลุกเคล้าเรียบร้อยแล้วใส่ผ้าดิบห่อเป็นลูกประคบประมาณลูกส้มโอ รัดด้วยเชือกให้แน่น เหลือผ้าไว้ให้มัดเพื่อให้เป็นด้ามจับให้ถนัดมือ
- การนำไปใช้ให้นำลูกประคบไปนึ่งในหม้อนึ่ง ใช้เวลานึ่งประมาณ 15 -20 นาที แล้วจึงนำมาประคบบริเวณที่ต้องการประคบ ( ทดสอบความร้อนของลูกประคบ คือแตะที่ท้องแขนก่อน )
นี่..คือขั้นตอนการนำใบสมุนไพรต่างๆมาขย้ำ ขยี้ 
และนำมาหั่น มาซอย มาชั่งน้ำหนักให้ได้ตามสัดส่วน 
ขั้นตอนนำมารวบห่อ...ทำเป็นด้ามจับให้กระชับมือ
วิธีการประคบ <ol style="margin-top: 0cm">
</ol><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; tab-stops: list 36.0pt" class="MsoNormal">
</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; tab-stops: list 36.0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; tab-stops: list 36.0pt" class="MsoNormal" align="center">สาธิตวิธีการประคบกันในกลุ่ม..สนุกสนาน</p>
ความเห็น (7)
- เป็นความรู้และภูมิปัญญาพื้นบ้านที่ดีจริงๆแต่พี่นู๋รัตน์ไม่มีเวลาหาสมุนไพร ขอลูกประคบที่ทำสำเร็จแล้วสักลูกดีกว่า ส่วนคนนวดประคบจะไปหาเอาข้างหน้าละกัน
- ขอให้จิตอาสาตำบลหัวรอ จงเจริญ ๆ(อย่าลืม ลูกประคบ 1 ลูกนะ)
- ดูจากส่วนประกอบของลูกประคบแล้วล้วนแต่เป็นสมุนไพรทั้งสิ้น จิตอาสาของหัวรอได้ร่วมกันอนุรักษ์ สืบทอดภูมิปัญญาชาวบ้านเป็นคลังปัญญาให้ลูกหลานได้ศึกษา และนำไปใช้ต่อไป ซึ่งเหล่านี้มักจะมีสิ่งที่ดีๆซ่อนเร้นอยู่เสมอ ขอเป็นกำลังใจให้
- ไม่ทราบว่าถ้า หัวใจตึงเครียด ลูกประคบจะช่วยได้มั๊ยนะ...555
ต้องขอบอกว่าผู้ที่ริเริ่มให้พวกเราได้ค้นพบของดีๆมีคุณค่าในชุมชนคือ อ.นิพัธ กิตติมานนท์ คะ ท่านมีความดิดที่ดีจริงๆ..ให้ชุมชนทำเพื่อชุมชน และก่อให้เกิดประโยชน์แก่ชุมชนจริงๆคะ
คนรู้จักกัน
- ได้อ่านเรื่องราว และพิจารณาองค์ประกอบอื่น ของบล็อกนี้แล้วรู้สึกว่า คนทำงาน ของทีมนี้ดูช่างทำเรื่องยากๆให้ดูง่ายๆ และดูสนุก มีความสุขกับการทำงานกันจังเลย ขอชื่นชมค่ะ
ภัทริกา (นุ่น)
กำลังจะฝึกหัดทำ CAI (บทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอน) เกี่ยวกับการทำลูกประคบค่ะ
ได้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์มากจากblog แต่ไม่ทราบว่าจะติดต่อกับชมรมจิตอาสาตำบลหัวรอได้ที่ไหนคะ ช่วยแนะนำด้วยค่ะ ขอบคุณค่ะ ....
หวังว่าคงจำกันได้นะคะ .. นุ่นเองค่ะ...