ภาษาใต้วันละคำวันนี้เสนอคำว่า "พลี"


ช่องทางเล็กๆลักษณะคล้ายอุโมงค์

สวัสดีครับ

     วันนี้ขอเสนอคำว่า "พลี"  ครับ 

     สมัยก่อนการสัญจรส่วนมากจะใช้การเดินเท้า และเพื่อให้สามารถเดินทางได้เร็วขึ้นจึงมักจะใช้วิธีการเดินลัด หากเดินลัดทุ่งนาไปก็จะใช้คำว่า "ตัดท่อง"  หมายถึง การเดินตัดผ่านทางทุ่งนาไป ลักษณะเวกเตอร์  เพื่อย่นระยะทางให้สั้นลง

     ซึ่งบ่อยครั้งจะเดินผ่านช่องทางเล็กๆที่ด้านข้างทางทั้ง 2 ข้าง จะเป็นพงไม้ทึบ ทางเดินผ่านพอดีตัวแต่เดนได้สะดวก  บางแห่งจะมีอุปกรณ์ใส่น้ำวางไว้สำหรับคนผ่านทางที่กระหายน้ำได้ดื่มบรรเทา  โดยลักษณะช่องทางเดินจะคล้ายกับลัษณะอุโมงค์ ทางใต้จะเรียกช่องทางนี้ว่า "พลี"  ครับพี่น้อง

    ไม่ใช่พลี แปลว่า เสียสละ นะครับ

     ไปล่ะครับ

 

หมายเลขบันทึก: 98876เขียนเมื่อ 26 พฤษภาคม 2007 23:26 น. ()แก้ไขเมื่อ 12 มิถุนายน 2012 19:32 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (11)

สวัสดีค่ะคุณแสงตะวัน

พลี หมายถึง ทางเดินคล้ายอุโมงค์..แล้วคำว่าเสียสละล่ะคะเรียกว่าอะไร ?

ขอบคุณมากค่ะสำหรับภาษาที่น่าสนใจ

P

        สวัสดีครับ คุณเบิร์ด

        ขอบคุณครับที่ยังเข้ามาเยี่ยมเยียน  ส่วนคำถามจะตอบยังงัยดีครับ 

        เพราะมันอ่านเหมือนกันอะ  ดั๊นความหมายมาต่างกันซะนี่

         งั้นเอางี้ผมขอเรียกทางพลีว่าทางเสียสละและกันครับ  เพราะเป็นทางสาธารณะ สำหรับให้คนทั่วไปใช้เป็นเส้นทางสัญจร อิๆๆ

สมัยเด็กๆผมก็เดินไปสวนผ่านทางลักษณะนี้บ่อยเหมือนกัน จะเรียกว่าเดินก็ไม่เชิงเพราะพอถึงทางเดินลักษณะนี้ หากไปคนเดียวเป็นต้องใส่เกียร์หมา(วิ่งไม่หันมองหลัง)แทบทุกครั้งไป เพราะมันวิเวกวังเวงแล้วยังผ่านสุสานด้วย นึกแล้วยังขนลุกพราวอยู่เลย บรื๋อ....

บ้านผมไม่ใช้คำนี้(อีกแล้ว)ครับ ถ้าหากพูดว่าทางพลี สงสัยเขาจะเข้าใจว่าทางฟรีซะมากกว่า

อย่างที่บอกครับว่าแถบสะกอมเป็นรอยต่อระหว่างภาษาไทย(ภาคใต้)กับถาษามลายู(ถิ่น) ทางเดินลักษณะนี้บ้านผมจึงเรียกโดยใช้ศัพท์มลายูสำเนียงสะกอมว่า "ลุรง"

คำว่า "ลุรง" มาจากคำว่า LORONG ในภาษามลายู แปลว่า ตรอก ซอก ซอย ทำนองนั้นครับ แต่ถ้าเป็นในป่่าก็จะเป็นทางเดินลักษณะที่คุณแสงเล่ามานั่นแหละครับ

ยินดีมากครับที่ได้รู้คำศัพท์แปลกใหม่เพิ่มมากขึ้น 

สวัสดีครับทุกท่านและพี่บ่าว

  • แถวๆ บ้านผมตอนนี้ทางพลี ไม่ค่อยจะมีให้เห็นแล้วคับ แต่ยังมีร่องรอยอยู่ให้จินตนาการครับ
  • เพราะว่า ทางพลี จะประกอบไปด้วย ดม สองข้างทาง (ดม ไม่ใช่กิริยา ที่ใช้จมูกนะครับ ดมคือ รั้วที่เป็นแนวป่า หรือเรียกว่า ชายดม หรือชายป่า ก็ได้ครับ)
  • ทางพลี จะเป็นทางที่แคบๆ สมัยก่อน เค้าจะมักใช้ในการให้วัวและสัตว์เลี้ยงเดินครับ จะมีพื้นเป็นโคลนครับ นึกถึงเรื่องนี้แล้ว น่าเสียว น่าพองขน เหมือนที่ท่านอาจารย์ อัสสะกอมิ (ผมเดาว่า อาจารย์ ชื่อ อัส.. แล้วบ้านอยู่ สะกอม เลยผสมกันเป็น อัสสะกอมิ อิๆ ถูกผิดเช่นไร รบกวน สาธก ด้วยนะครับ)
  • มาภายหลัง คนก็ใช้ทางพลี ในการเดินไปหากันครับ ทางพลี ว่าไปแล้ว ก็เป็นการเสียสละ ของคนสองข้างแดนครับ นั่นคือ เส้นทางระหว่างพื้นที่ของคนที่อยู่ติดกัน เพื่อเปิดให้บุคคลทั่วไป เดินได้ด้วยครับ ลองคิดดูครับ หากแทนเส้นทางพลี ให้เป็นลวดหนามแทน ปักกลางพลี จริงๆ แล้วคนทั่วไปจะเดินตรงไหนเนี่ยครับ
  • แต่ทางพลี หากยึดเป็นของส่วนตน คงไม่ดีแน่ๆ ครับ บางที สิ่งเหล่านี้ ยังโดนของ ได้ครับ บางคนปวดท้อง ปวดหัว แล้วแต่อาการครับ
  • ดังนั้นทางพลี ควรจะเป็นทางฟรี ให้กับคนทั่วไปได้ใช้ คงเดิมครับ เปรียบเสมือนคันนาครับ ที่ทำให้คนเดินได้ เป็นความใจใหญ่ และแฝงไว้ซึ่งความมีน้ำใจของเจ้าของนาทั้งสองด้านครับ
  • บางทีทะเลาะกันแค่คันนา ฝั่งซ้ายก็ขุดเข้าไป ทางขวาก็ขุดเข้ามา หรือทางใต้เรียกว่า ฉากหัวนา ขุดกันเหลือแค่คันนาบางๆ คนเดินไป คนตกคันนาตาย หนังตะลุงเลยเอาไปหยอกเล่นว่า ต่อไปก็ เฉียง หัวคนกันเลยหล่ะ เพราะดินหมดแล้ว  เฉียง (คำนี้ ให้พี่บาว อธิบายเองนะครับ ว่าคืออะไร)
  • นึกถึงคำถามคุณเบิร์ด พลีชีพ... ทางใต้ก็เรียกว่าพลี จริงๆ ห้าๆๆ มักจะแยกกันด้วยบริบทครับ ว่าจะพูดว่าอะไรครับ 
  • ขอบคุณมากครับ

สวัสดีครับคุณ P

รู้สึกว่ารูปท่านนี่เปลี่ยน version บ่อยนะครับ พรรคหลังนี้ท่านไม่ค่อยขึ้นบล็อคบ่อยเหมือนก่อนนะครับ(คงงานเยอะ) ท่านเข้าใจที่มาของชื่อเกือบถูกแล้วครับ แต่อธิบายเพิ่มเติมว่ามันเป็นลักษณะค่านิยมของชาวอาหรับนะครับ(แต่ผมแค่เลียนแบบเค้า ไม่มีเชื้ออาหรับเลยซักกะตี๊ด)

ชาวอาหรับเวลาจะระบุชื่อ มักจะไม่ใช้นามสกุลแบบบ้านเรา แต่จะประกอบด้วย ชื่อตัว ลูกของใคร(ชื่อบิดา)อาจตามด้วยชื่อต้นตระกูลและปิดท้ายด้วยชื่อภูมิลำเนา(บอกว่าเป็นคนบ้านไหน)

อัสสะกอมี แปลง่ายๆก็ ชาวสะกอม นั่นเองครับ

เช่น หากสมมุติคุณเม้งเป็นชาวปากพนัง ก็อาจจะเป็น อัลปากพนังงี หรือสมมุติว่าคุณแสงเป็นชาวป่าบอน ก็อาจเขียนได้ว่า อัลป่าบอนนี เป็นต้นครับ

ประมาณนั้นแหละครับ 

P

สวัสดีครับ

  • ครับผม ยุ่งๆ หน่อยครับ แต่ก็ยังโพสต์อยู่ห่างๆ นะครับ http://gotoknow.org/blog/hlaengtai
  • เข้าไปเยี่ยมเยียนได้นะครับ
  • ผมอยู่ จุฬาภรณ์ จะเป็นไงครับ อัลจุฬาภรณี หรือครับ
  • ตอนนี้อยู่ ไฮเดลแบร์ก ก็เป็น อัลไฮเดลแบร์กี ใช่ไหมครับ
  • ขอบคุณมากครับ
ท่าจะไปได้สวยแล้วครับคุณเม้ง

..........................

หวัดีทุกคนคับ

ทางพลีถ้ามีคนพยายามจะจับจองบุกรุกเอาเป็นของเขาเราจะคัดค้านไงครับ

แถวหมู่บ้านผม(พัทลุง) ทางพลี ความหมายจะเป็นประมาณ ทางเล็กๆ หรือ ทางลัด จะไม่ใช้เส้นทางหลัก ใช้สัญจรในระยะใกล้ๆ แถวหมู่บ้านที่ผมอยู่ บางทีจะใช้เป็นเส้นทางเอาศพไปทำพิธีที่วัด

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท