แหลงใต้วันละคำ (25) : เนียงน้ำ, โคม, หวัก, ปุกเคย,...(ว่าด้วยเครื่องครัว)
สวัสดีครับพี่น้องผองเพื่อน
วันก่อนแหลงกันเรื่อง ผักสวนครัวกันไปแล้ว แหลงเรื่องว่าที่มาของคำว่าทองแดง กันอย่างสนุกสนาน (หนุกหนาน)
วันนี้มาชวนพี่น้องเข้าครัวกันดีหวา (ดีกว่า) จะได้ทิ่มน้ำชุบ (ตำน้ำพริก) กินกันให้หรอยถึงหวันที (อร่อยถึงสวรรค์กันสักที) ครับ
ก่อนอื่นมาทำความรู้จักเครื่องทำครัวกันก่อนดีกว่าครับ เผื่อว่าจะได้เข้าไปช่วยกันทำครัว เดียว(เดี๋ยว) หยิบผิดหยิบโถก(ถูก) กันหนุกหนาน หล่ะคราวนี้
เครื่องครัว ได้แก่
เมด (มีด) (หากคำว่า เมดหม้อ หรือ มีดหม้อ หมายถึงรอยเขม่าที่เกาะที่หม้อ หากหุ้งข้าวด้วยไม้ฟืน ห้าๆๆ เชยจังบ้านนี้หุ้งข้าวด้วยไม้ฟืน ห้าๆ บ้านผมเองหล่ะครับ ตอนนี้ยังทำแกงด้วยไม้ฟืนหรือใช้ถ่าน อยู่ครับ)
หวัก (จวัก ทัพพี)
บวย (กระบวย)
ขัน (ขันน้ำ)
ทะ หรือ ทาก (กะทะ)
โคม (กะละมัง)
เพล้งสาร (ถังข้าวสาร)
เนียงน้ำ (โอ่งน้ำ)
อ้างเหลา (เตา)
แหล็กขูด (กระต่าย ไว้ขูดมะพร้าว)
ตรอง หรือ กรอง (กระชอน)
อื่นๆ .... เชิญท่านบรรเลงครับผม
ขอบคุณมากๆ นะครับ
เม้ง
ความเห็น (15)
พุ่น ......คือโคม...คะละมัง
แตรง...ภาชนะใส่ผัก(เหนาะ)
เจ้ย.....ภาชนะจักสานใช้ตากเคอย...ปลาใส่เกลือ
เหวียนหม้อ....ภาชนะจักสานใช้รองหม้อไม่ดินหม้อ(เมดหม้อ)ติดฟากไม้ไผ่
ผลา....ชั้นวางของตั้งอยู่เหนือเตาถ่าน หรือก้อนเส้า อั้งโล่ ..ใช้เก็บเม็ดพันธุ์ผัก...เก็บปลาย่าง...
 |
สวัสดีครับคุณครู
- สุดยอดมากครับคุณครู คิดถึงจังเลยครับ สบายดีไหมครับ
- ผมมีเพื่อนทางนครแถวๆ ทุ่งสง เค้ากำลังจัดอบรมกันเรื่อง เกษตรอินทรีย์กันครับ ผมเลยแนะนำให้เพื่อนรู้จักกับคุณครูนง ทางบล็อกนะครับ พร้อมด้วยพี่ชาญวิทย์ ด้วยนะครับ
- คิดว่าหากทุกอย่างพร้อม ผมหวังว่า เค้าคงจะติดต่อคุณครูไปด้วยนะครับ
- ขอบคุณมากๆ เลยนะครับที่มาช่วยเติมเต็มของดีๆ ที่เราใช้กันมานาน สมัยปู่ย่าตายาย ให้รับฟังกันนะครับ เด็กทุกวันนี้คงใบ้กินครับ หากเข้ามาอ่านบทความของคุณครูที่เสนอคำเหล่านี้เอาไว้นะครับ
- ขอบคุณมากๆ นะครับ
ครกเบือ - ครกที่ใช้ตำ
สากเบือ - สาก
เจี๊ยนทิ - ตะหลิว
ถั้ง - ถังน้ำ
จอกน้ำ - แก้วน้ำ
 |
สวัสดีครับพี่ธวัช ไม่ได้คุยกันนามนม ครับพี่
- คงยุ่งๆ อยู่ใช่ไหมครับ
- วันนี้เขียนเรื่องหนังสือพิมพ์ GotoKnow ฝากลองดูด้วยนะครับ หนังสือพิมพ์ไทยในฝัน : หนังสือพิมพ์ออนไลน์ GotoKnow ศรัทธารายงาน
- ใส่คำในครัวกันต่อครับ
- ดานเฉียง (เขียง)
- มันพืช (น้ำมันพืช)
- ปุกเคอย (กระปุกกะปิ)
- ขวาชี (ฝาชี)
- ขอบคุณมกนะครับ
คุณเม้ง อยากให้เล่าแบบว่า
วิธีทำกับข้าวซักอย่างแล้วเล่าเป็นภาษาใต้ เป็นขั้นเป็นตอน
แปลภาษากลางที่หลัง ให้อ่านแล้วแปลความกันเองก่อน
 |
สวัสดีครับคุณตาหยู
- ได้เลยครับ
- ไว้จะเขียนให้ครับผม อยากกินแกงไรดีครับ
- แกงน้ำเคอยดีไหมครับ น้ำเคอยปลาช่อนย่าง ใส่ผักสมรม
- หากสนใจบอกได้เลยครับ
- ขอบคุณมากครับ
เพลง สั่งนาง : เอกชัย ศรีวิชัย
ฝังเพลง คลิ๊กที่นี่
เออเอ้อเอ่อเอ้ย.... เฝ้ารำพึงถึงสาวใต้
ใจจะขาด เธอนิราศจากมา เวลาผ่าน
เรียงน้ำถ้อยร้อยกลอน ยังหย่อนยาน
ถึงตาหวานเมืองกรุง มุ่งของชาย
น้องมาหาของแพง แสงสีสรรค์
นึกถึงวัน พี่สั่ง มั่งน้องหนา
จิ้งจังคลุ้งกุ้งแห้ง แกงพุงปลา
ลืมหัวขาชายหนำ ยำหัวทือ
ลืมปูนา ปลาคลัก ในปลักหนอง
ลืมตอดอง หนางเปรี้ยว แล้วเชียวหรือ
ลืมบิ้งนาหญ้ารก ทั้งกกปรือ
ลืมฝามือ ที่แฉก แตกเป็นปอม
ลืมโคมร้าย ใช้คั่ว ลูกหัวครก
ลืมกล้วยหมก ไฟถ่าน ทั้งหวานหอม
ลืมอ้ายโหนด ยอดเขายาว ที่เขารอม
ไถจนผอม เฒ่าแก่ เหลือแต่โครง
ลืมจอบขุด จู้จี้ จีหอยกาบ
ลืมในมาบ เกลือกตม งมหอยโข่ง
ลืมยางยูง สูงสุด ขุดเป็นโพลง
เคยพาดโอ่ง เหน็บจุก คลุกขี้ชัน
ลืมรสแกง ปลาคั่ว เหนาะบัวบก
ลืมคบหมก มดแดง ปลายแสงขัณฑ์
ลืมยาร่วง ด้วงสาคู ปูจมลัน
เราเคยควั้น เชือกวัว หัวนอกชาน
ลืมแกงเผ็ด เห็ดแครง แหยงขี้ไก่ เอ้อเอ้ย..
ลืมแกงเผ็ด เห็ดแครง แหยงขี้ไก่
ลืมโพงไซ เชงเลง ลืมเพล้งสาร
ลืมบอกรัง ลืมไห ใส่น้ำตาล
ลืมรสหมาน เหรียงเพาะ เนียงต่อทง
ลืมย่านนาง กลางเที่ยง เลียงขี้เหล็ก
ชุมเห็ดเล็กทอดกุ้ง บ้านลุงสงค์
ลืมเห็ดเหม็ด ป่าไผ ลืมไหลจง
ลืมกริชคง ต้มจุ้ม ลูกหลุมพี
พร่ำจำเรียง เสียงสังข์ เฝ้าสั่งฝาก
คำคนยาก ลูกทุ่ง สู่กรุงศรี
งานด้านการ ศึกษา ข้างหน้ามี
ทั้งแม่พี่ น้องพ่อ เฝ้ารอนาง...
เอามาให้ฟังทั้งเพลง ผมชอบเพลงนี้ ลองฟังแล..
หวัดดีครับ
หมันเลย(ใช่แล้ว) พันพรื้อหวางนี้บายดีหม้าย (ช่วงนี้เป็นเป็นอย่างไรบ้างสบายดีหรือเปล่า) หรอยเกินน้องได้แรงออกจิง (ถูกใจมากยอดเยี่ยมจริง ๆ) ตอเดียวขอเอาไปใสในแพลนคำใต้นะ (สักครู่ขออนุญาตนำไปใส่ไว้ในแพลนคำใต้ครับ)
 |
หวัดดีน้องเลี่ยม
- แค่ได้อานเพลง แหล่วก้าหนาวสั่นไปทั้งตัวแหล่วน้องเหอ
- เพราะว่านั่นคือ รากเหง้าของเราเลย แต่เรากำลังจะลืมมันไปแหม็ดฉาด แล้วครับ
- มาฟื้นฟูหนังลุง โนราห์ ให้กลับมาคืนใต้ เพลงบอก ที่ว่าไว้ตามงานต่างๆ เริ่มไม่เหลือ
- งานศพที่เล่นดนตรีแบบใต้ๆ เป็นดนตรีเศร้าในทางสู่เชิงตะกอนหายหมดแล้ว
- ขอบคุณมากๆ เลยครับ
 |
สวัสดีครับคุณณรงค์
- ดีใจจังครับ ที่เข้ามาเยี่ยมเยียนกันนะครับ
- ด้วยความยินดีทุกอย่างนะครับ ณ ที่แห่งนี้ มีแต่ให้ครับ หากมีอะไรผิดพลาดประการใด ก็เขียนร่วมกันแก้ไขได้เลยครับ เพราะว่าผมเองก็ไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญ การเขียนคำเน้นคำที่ใช้ในละแวกบ้านเป็นหลัง คือแถวคอน ร่อนพิบูลย์นะครับ
- ชุมทางเขาชุมทอง บ้านควนเกย ไผ่หนาม ทุ่งโพธิ์ โพธิ์หรด แถวนั้นคือรากโจทย์ของผมครับ
- ขอบคุณมากๆ นะครับ
ดีน้องบ่าว เม้ง
ของใช้ในครัวหรือครับ.........................
1. ด้อง (กระด้ง) ครับผม คล้าย เจ้ย ของพี่ครูนงครับ แต่ด้องพื้นจะไม่มีรูรั่วต่างกับเจ้ยจะยกตัวอย่างให้เห็นนะครับ ถึงวิธีการใช้
แม่เอาด้อง ใช้ใส่ข้าวสารแล้วมานั่งเลือกกากข้าวออกที่นอกชาน เสร็จแล้ว (ขวัด) เป็นคำกิริยา คือ เอาขอบด้องมาชิดกับหน้าท้องระดับเอวและกระพือขึ้นลงเพื่อให้แกลบและฝุ่นข้าวปลิวหลุดออกไป
ส่วน เจ้ย แต่ไม่ใช่กระเจ้ยนะครับ ภาษากลางไม่ทราบว่าเรียกว่าอะรัย ส่วนมากใช้เป็นที่สำหรับตากสิ่งของ โดยเอามาว่างเรียงกันแล้วเอาไปวางตากแดด เหตุผลที่ทำให้มีรูน่าจะเพื่อให้มีการระบายได้ดี สิ่งของที่ตากจะแห้งเร็ว
สรุปทั้ง 2 อย่างทำมาจากไม้ไผ่ (สีสุก) นำมาสานเป็นลักษณะวงกลมครับ ส่วนมากจะเก็บไว้บน ผลา ของคุณครูนงอีกแล้วครับท่าน เพื่อให้ได้รับควันไฟเคลือบผิวเกิดความทนทานเพิ่มขึ้นครับ
 |
สวัสดีครับพี่บาว
- นับว่าเป็นการบูรณาการภูมิปัญญาชาวบ้านเข้าด้วยกันอย่างงดงามระหว่างธรรมชาติและการอยู่ร่วมกันอย่างเข้าใจนะครับ
- เวลาพูดถึงผลา ผมจะนึกถึงบ้านปู่ย่า ทุกทีไปนะครับ
- เจ้ยตากปลา เป็นการสานห่างๆ เพื่อให้เกิดการระบาย เช่นน้ำปลาส่วนหนึ่งจะหยดลงด้านล่างได้ง่ายครับ และบางทีใช้เจ้ยไปส้อนปลา ก็ได้ครับ อิๆๆ
- เช่นเอาเจ้ยไปส้อนปลากัด ส้อน เป็นกิริยาในการกรองหาสิ่งที่ต้องการครับ
- ขอบคุณพี่มากๆ ที่มาช่วยเติมเต็มให้บทความสวยงามยิ่งขึ้นครับ
พัทยา เพียพยัคฆ์
สวัสดีค่ะพี่ชายฟังแล้วหิวข้าวขอแกงไตปลาหนึ่งที่ค่ะ
 |
พัทยา เพียพยัคฆ์ |
ไว้พี่จะทำเสิร์ฟให้นะครับ ทำแกงน้ำเคอย หรือไตปลา พี่ถนัดครับ ทำมาตั้งแต่เด็กครับ อิๆ แต่มาวันนี้กลายเป็นจุดดีที่พอจะทำได้อยู่ ไม่งั้น ได้แต่ต้มไส้กรอกแน่ๆ ครับ นี่คือภูมิคุ้มกันที่ทางบ้านมอบไว้ให้ และฉีดแบบไม่มีการเสื่อมสลายเลยครับ
ทำให้เราต่อยอดจะทำแกงอื่นๆ ในโซนเดียวกันได้ครับ
พรุ่งนี้จะเสิร์ฟให้นะครับ ด้วยภาษาใต้ที่คุณตาหยูขอไว้ครับ
ขอบคุณมากๆ นะครับ