พระสยามเทวาธิราช แห่งอาณาจักรทะเลใต้

พระสยามเทวาธิราช แห่งอาณาจักรทะเลใต้

• วัชรพงศ์ ระดมสิทธิพัฒน์

 เป็นคำถามที่มีผู้สนใจถามกันมากมายว่า จตุคามรามเทพคือใคร ซึ่งก็มีผู้ตอบกันไปต่างๆ นานา หลากหลายแนวคิด แต่ในทัศนะผู้เขียนแล้วมีความเห็นในแนวทางเดียวกับท่านอาจารย์บัณฑิต  คือในหลักเรื่องของ พระเสื้อเมือง พระทรงเมือง

        องค์จตุคาม จตุ หมายถึง สี่  คาม (คาม-มะ) เขตคาม หมายถึง อาณาเขต  เมื่อรวมกันนัยความหมาย น่าจะเป็นทิศทั้งสี่  ซึ่งหมายถึง  ทิศที่มีท้าวจตุโลกบาลทั้งสี่ดูแลอยู่ ดังนั้นความหมายของจตุคาม น่าจะเป็นตำแหน่งของผู้เป็นใหญ่ทั้งสี่ทิศ  ท้าวจตุมหาราช  ปกป้องคุ้มครองดูแล  เสมือนมนุษย์ใส่เสื้อผ้าเพื่อปกป้องร่างกาย ดังนั้น  พระเสื้อเมืองจึงมีความหมายที่ควรจะเป็นตำแหน่งๆ หนึ่ง  เพียงแต่ปราชญ์โบราณของเมืองนครศรีธรรมราชได้สมมุติขึ้นเป็นท้าวจตุคาม

        องค์รามเทพ   คำว่าราม   น่าจะมีรากมาจากพระราม   ที่หมายถึง   พระนารายณ์อวตารลงมาเป็นพระมหากษัตริย์   คำว่าเทพ   ก็คือ   เทวดา   นัยความหมายน่าจะเป็นพระมหากษัตริย์ที่เป็นสมมุติเทพ เมื่อองค์รามเทพ  คือ  พระทรงเมือง คำว่าทรงเมือง พ้องกับคำว่า “ครองเมือง”  “นั่งเมือง”  หรือผู้ปกครองบ้านเมือง  ซึ่งก็คือเจ้าเมือง  หรือพระมหากษัตริย์นั่นเอง ดังนั้นผู้เขียนจึงให้ทรรศนะว่า  รามเทพ  ควรที่จะเป็นตำแหน่ง เช่นท้าวจตุคาม ที่คนโบราณได้สถาปนาไว้ ดังเช่นรัชกาลที่ 4 ทรงสถาปนาพระสยามเทวาธิราชไว้เป็นเทวดารักษาเมือง เป็นที่สถิตย์แห่งดวงพระวิญญาณบูรพกษัตริยาธิราชเจ้าที่ยังคงปกป้องบ้านเมืองอยู่

        เมื่อให้ทัศนะดังนี้ จึงอธิบายได้ว่าทำไม  องค์จตุคามและองค์รามเทพ จึงเป็นรูปเคารพที่แตกต่างจากหลักการสร้างตามไตรภูมิ เป็นสิ่งที่ไม่ปรากฏในศาสนสถานอื่นๆ ซึ่งก็คงต้องยกย่องในปราชญ์ และภูมิปัญญาของบรรพบุรุษชาวนครฯ ที่ความแตกฉานทั้งทางโลกและทางธรรม สถาปนาหลักเมืองทั้งพุทธจักร และอาณาจักรไว้ในที่เดียวกันคือ พระบรมธาตุ  เมืองนครศรีธรรมราช ศูนย์กลางแห่งแผ่นดิน 12 นักษัตร อันมีพระมหากษัตริย์ผู้ปกครองโดยธรรมเทียบเท่าพระเจ้าอโศกมหาราชแห่งอินเดียดังได้รับสมัญญานามว่า “พระเจ้าศรีธรรมาโศกราช”