แนวคิดการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา (3)
การวิจัยสื่อในแนวกว้างและแนวลึก
เมื่อการวิจัยสื่อแต่ละชนิดและการเปรียบเทียบสื่อยังคงดำเนินไปได้มีนักการศึกษาได้ตั้งคำถาม และวิจัยหาคำตอบต่อไปว่า
1. การใช้สื่อ หรือการนำเสนอสื่อแต่ละชนิด หากใช้กับสภาพแวดล้อม หรือบริบทที่ต่างกัน จะเกิดผลต่อผู้เรียนต่างกันหรือไม่ หรือหากนำเสนอสื่อโดยวิธีการ รูปแบบ ระยะเวลา ขั้นตอน หรือเทคนิคที่ต่างกัน จะส่งผลต่อผู้เรียนด้านต่าง ๆ แตกต่างกันหรือไม่
2. คุณลักษณะหรือโครงสร้างภายในสื่อแต่ละชนิด จะเกิดผลต่อผู้เรียนต่างกันหรือไม่
3. การใช้สื่อแต่ละชนิดร่วมกับสื่อชนิดอื่น ในลักษณะหลายสื่อประสมกัน มีผลดีกว่าการใช้สื่ออย่างใดอย่างหนึ่งเพียงชนิดเดียวหรือไม่
4. การใช้สื่อแต่ละชนิดร่วมกับคุณลักษณะหรือโครงสร้างภายในสื่อ จะมีผลดีกว่าการใช้สื่อหรือคุณลักษณะของสื่ออย่างใดอย่างหนึ่งหรือไม่
5. สื่อแต่ละชนิดที่มีคุณลักษณะต่างกัน ชนิดใดเหมาะสมกับลักษณะที่แตกต่างกันของผู้เรียน ลักษณะใด จะเห็นได้ว่าการวิจัยสื่อได้มีการวิจัยที่ลึกซึ้งลงไปในการใช้ การนำเสนอ คุณลักษณะ โครงสร้าง ตลอดจนการให้ความสนใจในลักษณะของผู้เรียนที่แตกต่างกันด้วย จึงมีแนวคิดในการวิจัยสื่อที่หลากหลายมากขึ้น พอสรุปได้ดังนี้
1. การวิจัยเพื่อศึกษาผลการใช้สื่อในสภาพแวดล้อมและบริบทที่ต่างกัน เช่น การใช้กราฟิกลายเส้นในการสอนเป็นกลุ่มเล็ก การใช้บัตรคำในการสอนแบบเกม เป็นต้น หรือการนำเสนอสื่อด้วยวิธีการต่าง ๆ เช่น การนำเสนอภาพในระยะเวลาที่ต่างกันจะส่งผลต่อการจำ การระลึกได้ การรับรู้ หรือการเรียนรู้ต่างกันหรือไม่ การแสดงหัวข้อทีละหัวข้อกับการแสดงหัวข้อทั้งหมดประกอบการบรรยายแบบใดให้ผลดีกว่ากัน เป็นต้น
2. การวิจัยเพื่อศึกษาผลของคุณลักษณะภายในสื่อ (Intra-Medium) เมื่อการศึกษาที่ผ่านมาได้ศึกษาเพื่อเปรียบเทียบสื่อแต่ละชนิดแล้วผลที่ค้นพบมีทั้งที่สอดคล้องและขัดแย้งกัน อีกทั้งไม่ได้เกิดจากที่ตัวสื่อโดยตรง จึงมีความพยายามจะศึกษาลงลึกไปภายในคุณลักษณะของสื่อแต่ละชนิดว่า คุณลักษณะและโครงสร้างในสื่อนั้นส่งผลต่อผู้เรียนอย่างไร เช่น การวางตำแหน่งของภาพบนหน้าจอที่ต่างกัน รูปแบบและขนาดตัวอักษรบนหน้าจอคอมพิวเตอร์ เป็นต้น
3. การวิจัยเพื่อศึกษาผลของการใช้สื่อแต่ละชนิดร่วมกับสื่ออื่น เช่น การใช้สื่อกราฟิกประกอบเทปเสียง การใช้หุ่นจำลองประกอบกับสื่อของจริง เป็นต้น
4. การวิจัยเพื่อศึกษาผลของการใช้สื่อแต่ละชนิดร่วมกับคุณลักษณะหรือโครงสร้างภายในสื่อ เช่น การเสนอภาพกราฟิก 2 มิติพร้อมกันที่มีระยะเวลาเสนอภาพต่างกัน หรือการเสนอภาพอุปมาอุปไมยที่เสนอภาพพร้อมกันกับเสนอทีละลำดับ เป็นต้น
5. การวิจัยเพื่อศึกษาผลของการใช้สื่อแต่ละชนิดกับลักษณะของผู้เรียนที่ต่างกัน เช่น การใช้สื่อกับผู้เรียนที่มีเชาวน์ปัญญาต่างกัน การใช้สื่อกับผู้เรียนที่มีวุฒิภาวะทางอารมณ์ต่างกัน การใช้สื่อกับผู้เรียนที่มีความถนัดทางเรียนต่างกัน การใช้สื่อกับผู้เรียนที่มีลีลาการเรียนต่างกัน การใช้สื่อกับผู้เรียนที่มีความคิดสร้างสรรค์ต่างกัน เป็นต้น
จากการวิจัยสื่อที่ผ่านมาตั้งแต่การศึกษาสื่อ การเปรียบเทียบสื่อ และการศึกษาสื่อในเชิงลึกมากยิ่งขึ้น ทั้งการใช้สื่อ คุณลักษณะหรือโครงสร้างภายในสื่อ การใช้ร่วมกับสื่ออื่นหรือคุณลักษณะของสื่อ ตลอดจนลักษณะของผู้เรียนที่ต่างกัน เพื่อให้ผลที่ประจักษ์และนำไปประยุกต์ใช้ได้จริง นักการศึกษายังไม่หยุดนิ่งในการศึกษาวิจัย ประกอบกับเทคโนโลยีมีการพัฒนาอย่างรวดเร็วทั้งเทคโนโลยีวัสดุ อุปกรณ์ และวิธีการใหม่ๆ นักการศึกษาจึงตั้งปัญหาและวิจัยเพื่อค้นหาคำตอบอย่างไม่หยุดนิ่ง
ใน การวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา
ความเห็น (2)
ผมเป็นนักศึกษา มรภ.พระนคร สาขาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาเทคโนโลยสารสนเทศและสื่อสารการศึกษา ศูนย์โรงเรียนปทุมวิไล รุ่นที่ ๑ กลุ่ม ๑ กำลังจะเสนอเรื่องวิทยานิพนธ์ ถ้ามีโอกาสขอความกรุณาช่วยชี้แนะด้วยครับ
