BM.chaiwut
พระมหาชัยวุธ โภชนุกูล ฉายา ฐานุตฺตโม

สัญญา


สัญญา

รู้สึกว่า คำนี้ ผู้เขียนเคยอธิบายไว้บ้างแล้ว แต่ค้นหาไม่เจอ จึงนำมาอธิบายอีกครั้ง เพื่อจะได้โยงไปถึงเรื่อง สัญญา ๑๐ ที่ผู้เขียนจะอธิบายต่อไป....

สํ + ญา = สัญญา

สํ เป็นอุปสัค นำหน้ารากศัพท์ บ่งชี้ความหมายว่า พร้อม กับ ดี

ญา เป็นรากศัพท์ ใช้ในความหมายว่า รู้

ดังนั้น สัญญา จึงอาจแปลตรงตัวได้ว่า รู้พร้อม รู้กับ หรือ รู้ดี .... ซึ่งต้องอธิบายต่อไปอีก...

สัญญา... ตามความหมายในภาษาไทยตรงกับคำว่า ข้อตกลง ....นั่นคือ ทั้งสองฝ่ายรู้ร่วมกันว่าเป็นอย่างไร เช่น

ชายหนุ่มและหญิงสาวมีสัญญาว่าจะรักกันชั่วฟ้าดินสลาย ...นั่นคือ ทั้งสองฝ่ายรู้พร้อมกันว่าได้ตกลงกันไว้อย่างไร มิใช่รู้เพียงฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง... หรือฝ่ายหญิงรู้กับฝ่ายชาย ฝ่ายชายก็รู้กับฝ่ายหญิงว่าจะรักกันชั่วฟ้าดินสลาย .... อีกนัยหนึ่ง ทั้งสองฝ่ายรู้ดี กล่าวคือ รู้อย่างแจ่มแจ้ง ชัดเจน ว่าได้ตกลงกันไว้อย่างไร ....ประมาณนี้

การทำสัญญาตามกฎหมาย ที่เรียกว่า นิติกรรมสัญญา ก็เช่นเดียวกัน นั่นคือ ทั้งสองฝ่าย รู้พร้อม รู้กับ และรู้ดี ว่ามีข้อตกลงกันอย่างไร ...

.....

ในขันธ์ ๕ คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ...สัญญา ในขันธ์ ๕ นี้ เรามักแปลง่ายๆ ว่า ความจำ ...นี้คือ อีกความหมายหนึ่ง....

เราลองนึกถึง ธงชาติไทย ...เมื่อเรานึกถึง ธงชาติไทย ก็จะเข้ามาสู่คลองความคิด เป็น ผืนผ้ามี ๕ แถบ ๓ สี แดง ขาว น้ำเงิน.... นี้คือ สัญญา เกี่ยวกับ ธงชาติไทย ... ธงชาติไทย ที่ผุดขึ้นมาในครองความคิด จะเป็นความจำของเรา ซึ่งเราเคยรับรู้แล้วในอดีต แต่ความจำเกี่ยวกับ ธงชาติไทย มิใช่จะมาเป็นหน่วยย่อยเพียง ๕ แถบ หรือ สีแดง เท่านั้น...

แต่จะ เกาะกลุ่มกันมาทั้งหมด กล่าวคือ ผืนผ้า ๕ แถบ ๓ สี แดง ขาว น้ำเงิน มีสีแดงอยู่นอก ๒ แถบ สีขาวถัดเข้ามาด้านในอีก ๒ แถบ ตรงกลางอีกหนึ่งแถบเป็นสีน้ำเงิน ...ธงชาติไทยนี้เรียกว่า ธงไตรรงค์ สีแดงคือชาติ สีขาวคือศาสนา สีน้ำเงินคือพระมหากษัตริย์ .... สิ่งเหล่านี้จะเป็น ความจำเกาะกลุ่มกัน และค่อยๆ ผุดขึ้นมาในคลองความคิดของเรา...

อาการที่เรารู้ทั้งหมดทันทีทันใดในคลองความคิดนี้แหละ เรียกว่า สัญญา คือ รู้พร้อม รู้กับ และรู้ดี...

...

บางครั้ง สัญญา ก็อาจแปลว่า สำคัญหมาย เช่น เราลองนึกไปถึงความหมายของคำว่า รักชาติ ...ใจของเราจะค้นหาความหมายของคำนี้ภายในใจ การค้นหาความหมายที่เป็นความจำซึ่งมีอยู่ภายในใจของเราให้ผุดขึ้นมาทำนองนี้ เราใช้ว่า สำคัญหมาย ได้เช่นเดียวกัน...

สรุป... สัญญา แม้จะแปลว่า รู้พร้อม รู้กับ และ รู้ดี ตามรากศัพท์ แต่ความหมายที่ใช้ตามสำนวนภาษาไทย นอกจากจะเป็น ข้อตกลง ความจำ สำคัญหมาย แล้ว... ก็อาจยักเยื้องไปอย่างอื่นได้ตามความเหมาะสม... 

คำสำคัญ (Tags): #สัญญา
หมายเลขบันทึก: 89199เขียนเมื่อ 8 เมษายน 2007 23:59 น. ()แก้ไขเมื่อ 17 มิถุนายน 2012 17:47 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (13)

กระจ่างแจ่มแจ้งแล้วครับ...พระอาจารย์...

สาธุ...

P

คำนี้ รู้สึกว่า เคยอธิบายไว้แล้ว จะโยงลิงค์ไปหาของเดิม แต่หาไม่เจอ... จึงเขียนใหม่...

ขออนุญาตบ่นกับทั่นเลขาฯ อีกนิด....

ตอนแรกๆ เป็นครู.. อาตมาจะรู้สึกท้าทาย เมื่อสอนเรื่องใหม่ๆ ... แต่พอเรื่องนั้น สอนรอบที่สามก็เบื่อ...

สำหรับการสอน เบื่อที่สุดคือ เรื่องที่เราไม่อยากจะสอน...

งานเขียนก็เช่นเดียวกัน ประเด็นไหนที่เคยเขียนแล้ว เมื่อมาเขียนใหม่อีกซ้ำซาก ก็เบื่อ...

สำหรับงานเขียน เบื่อที่สุดคือ เรื่องที่ถูกขอร้องให้เขียน...

เจริญพร

P

นึกแล้วว่า น่าจะเป็นท่านเลขาฯ เข้ามา...

เปลี่ยนงานใหม่ วงจรชีวิตก็เปลี่ยนไป...

ฝันไปนะ...

ตอนนี้ ท่านเลขาฯ เริ่มเข้าสู่แวดวงการเมือง...อนาคตอาจเป็น รมต. มาตรวจงานปักษ์ใต้ และเลยมาเยี่ยมอาตมาที่กุฏิเป็นการส่วนตัว...

อาตมาคงดังระเบิดเลย (......)

เจริญพร

 

ได้ความรู้เพิ่มขึ้นครับพระอาจารย์ ขอฝากเนื้อฝากตัวด้วยครับ เพิ่งมาใหม่แต่ใจเกินร้อย จุดประสงค์ที่สมัครมา ณ ที่นี้ เพื่อช่วยบำรุงพระพุทธศาสนา ช่วยให้คนมองเห็นธรรม ให้ละอายในการทำกรรมชั่ว มาหาประสบการณ์อันกว้างใหญ่ มาตามหาตัวของกระผมเอง และดำเนินรอยตามอาจารย์ ปู่พิฆเนศ เลยตั้งชื่อว่า ลูกพ่อพิฆเนศ เพราะปู่พิฆเนศ เป็นผู้ให้ธรรมะกับกระผม ให้ผมกลับตัวมาเป็นคนดีหลังจากเจอมรสุมก้อนมหึมา กับการที่มีชีวิตดีขึ้นเรื่อยๆ ตามรอย

ปู่พิฆเนศ และพระธรรมคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

P

อตฺตา หิ อตฺตโน คติ ตนแลย่อมเป็นแนวทางแห่งตน  

กตญฺจ สุกตํ เสยฺโย ความดีที่กระทำแล้วประเสริฐกว่า

เจริญพร

หลวงพ่อครับ ผมขอความรู้นะครับ

เวลาผมนั่งสมาธิตื่นมาผมงงว่าผมหลับไปหรือเข้าญาณกันแน่ แต่ทุกครั้งที่ตื่นจากสมาธินิ้วโป้งจะหลุดออกจากกัน

P

หลวงพี่ (หลวงพ่อ รู้สึกแก่ไปหน่อย....)

ไม่ทราบ ...

สมาธิเข้าใจยาก... หลวงพี่ไม่กล้าวิจารณ์....

ตามสำนักปฏิบัติ มีคนเพี้ยนๆ เยอะ เป็นประสาทไปโรงพยาบาลก็เยอะ...

หลวงพี่ยังไม่กล้าแข็งพอที่จะแนะนำเรื่องนี้.. อีกอย่างถ้าหลวงพี่แนะนำไป ไม่ถูกกับจริต มีบางอย่างเกิดขึ้นก็เป็นเวรเป็นกรรมต่อหลวงพี่...

.............

ใช้ปัญญา ใช้ความตั้งใจ ทำสิ่งที่ควรทำให้ได้....

รู้สึกว่าตัวเองดีขึ้นกว่าเดิม พอที่จะเคารพตัวเองได้....

แค่นี้ก็พอ

เจริญพร 

ผมคิดไปถึง โลปสมาส  หรือ พวกสมาที่ลบตัวหลังเหลือแต่ตัวหน้า

สนฺตปุริส   เป็น  สปฺปุริส

ก็เลยคิดออกอีกอย่างว่า

สจฺจ+ญา  =  สญฺญา

รู้จริง 

คิดไปเรื่อยตามประสาคนไม่ว่าง 

ไม่มีรูป
สุพจน์

สจฺจ+ญา  =  สญฺญา

ยังไม่เจออาคตสถาน...

และแย้งกับความหมายของคำอธิบายในความต่างของคำว่า สัญญา วิญญาณ และ ปัญญา ...ตามปกรณ์... (นึกไม่ออกว่าปกรณ์ไหน ไปค้นเอาเอง)..

อามนตา

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท