Hydrocephalus.... พยาบาลดูแลอย่างไร (ตอนที่ 1)

"แค่รู้ว่า ลูกหัวโตใจแม่ก็สลาย ใจหายไม่รู้จะเป็นอย่าไร คิดไปต่างๆนานาสาระพัด"

 ใน อดีต คนที่เกิดมามีรูปร่างของศีรษะผิดปกติ คงต้องได้ไปออกงานวัด

ดูเป็นเรื่องประหลาด แต่เชื่อไหมว่า ทุกวันนี้ เด็กที่มี ภาวะน้ำคั่งในกะโหลกศีรษะ (Hydrocephalus)

พบมากขึ้นทุกวันจนกระทั่ง แพทย์ไม่มีวันว่างในการผ่าตัด

การผ่าตัดไม่ใช่การรักษาที่จะทำให้หายขาดได้ หัวอกของความเป็นแม่  

"แค่รู้ว่า ลูกหัวโตใจแม่ก็สลาย ใจหายไม่รู้จะเป็นอย่างไร

 คิดไปต่างๆนานาสาระพัด"

พยาบาลล่ะ จะดูแลอย่างไรให้เข้ากับวิถีชีวิตของผู้ป่วย

1. ทำความเข้าใจ พยาธิสภาพของโรคก่อน           

 การสร้างน้ำไขสันหลังถูกสร้างที่ choroids plexus  ใน ventricle 

ของสมอง ส่วนใหญ่จะสร้างใน Lateral ventricle  ส่วนน้อยที่  third  

และ  fourth  ventricle  เนื้อสมองและไขสันหลัง สร้างโดยวิธี active transport   

การไหลเวียนของน้ำไขสันหลัง น้ำไขสันหลังจากต้นทาง

จะออกจาก lateral ventricle แล้วผ่าน foramen of monro 

เข้าสู่ Third ventricle  และผ่าน  ayueduct of sylvius เข้าสู่  fourth ventricle  แล้วออกสู่  subarachnaid  ทาง  foramen  of  Luschka  และ  magendie  

การไหลถ่ายเทของ  csf  จาก  lateral ventricle  เข้าสู่  subarachnaid  

โดยการหดและขยายตัวของ choraid plexus  

น้ำไขสันหลังจึงไม่ไหลย้อนกลับเข้า ventricle ของสมองอีก            

การดูดซึมของน้ำไขสันหลัง ส่วนใหญ่จะถูกดูดซึม

โดย arachnaid villi  ที่บริเวณใกล้ ๆ กับ sagittal venaus sinus  

โดยวิธี  passive transport  การดูดซึมนี้มีประสิทธิภาพพิเศษ 

คือ สามารถดูดซึมได้ทั้ง 4 เท่าของการสร้างและ

มีส่วนเกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงของแรงดันในกะโหลกศีรษะเป็นอย่างมาก 

คือ ถ้าความดันในกะโหลกศีรษะสูงขึ้น ความสามารถในการดูดซึมก็จะเพิ่มมากขึ้น 

2. สาเหตุของน้ำคั่งในกะโหลกศีรษะ 

คือ สร้างน้ำไขสันหลังมากผิดปกติ การอุดกั้นของน้ำไขสันหลัง 

และความผิดปกติในการดูดซึมน้ำไขสันหลัง 

3. อาการและอาการแสดง      

ทารกและเด็กเล็ก  ศีรษะโตผิดปกติเมื่อเทียบกับขนาดตัว 

หน้าผากโปนเด่นกว่าปกติ หนังศีรษะบางเป็นมัน  

กระหม่อมใหญ่ผิดปกติ และมักตึงมาก           

 เด็กโต (2 – 10 ปี) ถ้า      Acule hydrocephalus 

จากการอุดตันของ CSF ทันทีทันใด เด็กจะปวดศีรษะ คลื่นไส้ 

อาเจียน อาจเสียชีวิต และถ้า   Chronic hydrocephalus  

จากการอุดตันของ  CSF  อย่างช้า ๆ เด็กจะปวดศีรษะ 

อาเจียน อาการจะเป็นมากอย่างกลางคืน หรือช่วงเช้ามืด 

ซึม อาเจียน ตามัว ความจำเสื่อม 

4. การรักษา   

การเจาะหลังร่วมกับการใช้ยา  เป็นการรักษาแบบประคับประคอง 

การรักษาด้วยการผ่าตัด  ผ่าตัดแก้ไขสาเหตุ  เช่น  เอาเนื้องอกออก 

ผ่าตัดเปลี่ยนทางเดินของน้ำไขสันหลัง เพื่อลดความดัน

[แก้ว..อุบล จ๋วงพานิช]

• ขอบคุณนะคะที่ให้ความรู้

[พรฟ้า]

ขอบคุณค่ะหนูกำลังทำ case นี้อยู่พอดีเลย

[นศ ปี3]

ขอบคุณค่ะอาจารย์

[nurse]

ขอบคุณนะคะ

[soi]

อยากทราบว่าโดยทั่วไป โรคนี้สามารถตรวจพบในครรภ์ในช่วงเวลาใด

เกิดโรคนี้ในช่วงเวล่าใดของการตั้งครรภ์

และมีเอกสารทางการแพทย์ที่ให้ความรู้เรื่องนี้โดยเฉพาะไหมค่ะ

รบกวนขอข้อมูลจริงๆค่ะ

กิจลักษณ์

[วิจิตตา]

ลุกชายดิฉันป่วยเป็นโรคนี้ค่ะตอนนี้ผ่าตัดแล้วแข้งแรงไปโรงเรียนพัฒนาการปกติดีค่ะสอบได้ลำดับที่ดีของห้องด้วยค่ะ