อาจารย์ราณีบอกผมเรื่องช่อง ๙ รายการปราชญ์เดินดินเสนอเรื่องคุณอัมพร ด้วงปาน จ.สงขลา ผมได้เข้าไปดูวิดีโอคลิปย้อนหลังและได้แสดงความคิดความเห็นที่เกิดขึ้นจากการดูวิดีโอดังกล่าว ข้อความต่อไปนี้คือที่ผมได้เขียนไว้ต่อจากข้อความของอาจารย์ราณีในบันทึกของผมเรื่อง เงินออมไม่ใช่เงินได้ลบด้วยเงินจ่าย (http://gotoknow.org/blog/surachetv/82000)
คุณอัมพรพูด ว่า "กองทุนหมู่บ้าน ๑ ล้าน จะมาคลองเปี๊ยะหรือไม่เราไม่แคร์เลย เพราะมีหลักประกันชีวิต มีสวัสดิการให้ประชาชนได้แล้ว สมบูรณ์แล้ว ๓๐ บาทรักษาทุกโรคจะมาคลองเปี๊ยะหรือไม่ เราไม่เดือดร้อนเลย เราไม่แคร์"
ผมเห็นว่าคำพูดนี้มีความหมายมาก เพราะ
๑. เป็นคำพูดของ "เสรีชน" ที่แท้จริง คนแบบนี้ไม่ขึ้นต่อระบบอุปถัมภ์ทางเศรษฐกิจ สังคม การเมือง ของผู้มีอำนาจ นโยบายประชานิยมใช้กับเขาไม่ได้
๒. หากความคิดนี้เป็นความคิดของชุมชนไหน ชุมชนนั้นก็เป็น "ชุมชนเสรี" คือ ไม่มีใครใช้เงินซื้อเสียง หรือใช้นโยบายแจกโครงการได้ ไม่ว่าจะเป็นโครงการ size S size M หรือ size L แจกเงินก็ไม่ได้ผล เป็นชุมชนที่เป็นพื้นฐานของประชาธิปไตย ความหมายของประชาธิปไตยจากฐานรากก็คือตรงนี้เอง คือคุณภาพของประชาชนผู้ออกเสียง (qualify voter)
เรื่องนี้ดูเผินๆ ไม่น่าจะยาก ที่ยากคือ
๑.ฝ่ายปกครอง ต้องไม่กลัวว่าจะมีประชาชนที่ "ปกครองยาก" เต็มบ้านเต็มเมือง
๒.ฝ่ายประชาชนเองต้อง "เริ่มจากตัวเอง" หลายคนพอเริ่มก็คิดหวังพิ่งรัฐ พึ่งคนอื่น พึ่งนักการเมืองก่อนเลย จะทำอะไรก็คิดแต่ "ทำโครงการ" ขอเงินคนอื่น (ระบบอุปถัมถ์) คุณอัมพรและชาวคลองเปี๊ยะไม่คิดเช่นนั้นจึงมีวันนี้
ความจริงผมเพิ่งไปเยี่ยมคุณอัมพรที่คลองเปี๊ยะ(กับ อ.เสรี พงศ์พิศ) มาเมื่อวันจันทร์ที่ ๑๙ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๐ นี้เอง ทำให้ทราบว่าชาวบ้านคลองเปี๊ยะที่ได้สวัสดิการมากที่สุดในรอบปี ๒๕๔๙ ได้ ๒๒๐,๐๐๐ กว่าบาท เนื่องจากต้องผ่าตัดหัวใจที่ รพ.มอ. คุณอัมพรเองก็กำลังจะอายุครบ ๖๕ ปี ตั้งแต่อายุ ๖๕ ปี เป็นต้นไปก็จะได้เงินบำนาญจากกลุ่มออมทรัพย์ เดือนละ ๒,๕๐๐ บาท ชาวบ้านก็มีสวัสดิการได้ครับ ไม่จำเป็นต้องเป็นข้าราชการ
สิ่งที่คุณอัมพรและพี่น้องคลองเปี๊ยะทำคือการจัดระบบการออม การเงิน กองทุนและสวัสดิการของชุมชน
สวรรค์บนดินมีจริง และก็เกิดเป็นตัวแบบขึ้นแล้วในหลายพื้นที่ของแผ่นดินนี้
ตอนนี้ที่ร้อยเอ็ดก็เดินหน้าเรื่องนี้เต็มที่ครับ ทีมงานสู้เต็มที่ครับหวังว่าสักวันร้อยเอ็ดจะเป็นสวรรค์บนดินครับ
เรียนอ.สุรเชษฐ
อย่าลืมดูรายการภาค 2 ต่อนะค่ะวันพรุ่งนี้ เวลา 2030 น ช่อง9 ค่ะ
ครับผม ขอบคุณ อ.Ranee ที่ช่วยเตือนครับ