๒๗๒. ไม้มีค่า..

ไม้มีค่า..

          ในยุคสมัยที่ผู้คนโหยหาบ้านไม้หรือบ้านเรือนไทย สนใจผลิตภัณฑ์ที่ทำจากไม้ หรือไม่ก็ชื่นชมพันธุ์ไม้นานา ตลอดจนไปเที่ยวชมป่าตามทิวเขาลำเนาไพรในต่างจังหวัด

          เพราะเป็นที่เข้าใจได้โดยทั่วกันว่า”ต้นไม้”มีประโยชน์และนับวันจะหาดูยาก เนื่องจากมีการปลูกน้อยลงและตัดมากขึ้น

          ต้นไม้ทุกต้นมีคุณค่าในตัวมันเอง ทั้งลำต้น กิ่ง ก้าน ใบและราก ลงมือปลูกไม่ยาก แต่หลังจากปลูกแล้ว ต้องทำใจให้ว่างและกว้างพอ อดทนและรอคอย เพื่อบำรุงรักษาให้ต้นไม้เจริญเติบโต

          สัจธรรมจากต้นไม้ สอนให้เรารู้จักแบ่งปัน จากการปลูกเพื่อแผ่นดินถิ่นอาศัย ปลูกให้คนรอบข้าง เราอาจจะอยู่ไม่ถึงวันที่ชื่นชม แต่ต้นไม้จะยืนยง ต้านภัยแล้งที่โหดร้าย และสู้ทนต่อลมพายุตลอดไป

          ต้นไม้ใหญ่ข้างบ้าน อายุเกือบ ๒๐ ปี วันนี้กำลังผลัดใบ ชื่อทั่วไปเรียกว่าต้น “มะค่า” หรือ”มะค่าโมง” ผมชอบไปลูบคลำและโอบกอด รู้สึกอบอุ่นยิ่งนักและตระหนักเป็นอย่างดีว่านี่คือ..ไม้มีค่า

          ไม้มีค่า มิใช่มีแต่ไม้มะค่าเท่านั้น ตระกูลไม้ยืนต้นในเมืองไทย มีหลายร้อยชนิด แต่ที่ฮิตติดปากเป็นที่รู้จักกันทั่วไป เราก็จะนึกถึง ประดู่ ยางนา พยุง สัก แดง และ ไม้เต็ง

          แต่ผมจะคุ้นชินและใกล้ชิดกับมะค่าโมงมากที่สุด หลายปีมาแล้วที่ก้มลงเก็บฝักที่ร่วงหล่น แล้วแกะเมล็ดออกมา เก็บรักษาไว้เพื่อเพาะและแพร่พันธุ์ ตลอดจนจ่ายแจกแก่คนที่ต้องการ

          เมล็ดเก่าค้างปี ยังคงมีเหลืออยู่มากมาย อีกไม่กี่วันเมล็ดจากฝักสีดำที่แก่จัด จะร่วงพรูลงมา จนเต็มลานดินที่ปกคลุมด้วยใบไม้ ความอ่อนนุ่มของใบไม้ ทำให้ฝักไม่แตกกระจายมากนัก

          จึงทำให้ผมมีโอกาสแกะเอาเมล็ดที่เหลือออกมาเก็บรักษาไว้ เมล็ดที่แตกกระจายออกไป ผมต้องรีบเก็บ ถ้าขืนชักช้า  เจ้ากิ๊ก กี้และโก สามสหายของผมจะไปคาบมากัดกินอย่างสบายอารมณ์

          ทั้งสามนางจะกัดและเคี้ยวกินเฉพาะในส่วนหัวที่เป็นสีเหลือง โดยไม่แตะต้องเมล็ดที่เป็นสีดำ ผมคาดเดาว่ารสชาติของมะค่า น่าจะเหมือนถั่วลิสง หรือไม่ก็ช๊อคโกแลต พวกมันจึงชื่นชอบเสียเหลือเกิน

          เคยคิดว่าถ้าสะสมเมล็ดพันธุ์ไว้เยอะๆ เวลาไปเที่ยวแถบอุทยานแห่งชาติ นำหนังสติ๊กไปด้วย แล้วใช้เมล็ดมะค่าเป็นกระสุนยิ่งออกไป น่าจะเป็นการปลูกต้นไม้ได้อีกวิธีหนึ่ง

          แต่ก่อนจะถึงวันนั้น ขอชื่นชมต้นมะค่าโมงข้างบ้านให้เต็มอิ่ม ทรวดทรงองค์เอวของนางแม้จะใหญ่โต แต่ก็อ่อนช้อยและสง่างาม หลายคนบอกว่าใช้งานได้แล้ว เสนอราคาให้เป็นแสน

          ผมไม่สนหรอก ขอให้เป็นไม้มีค่าอยู่ในใจ..ตลอดไปก็พอ

ชยันต์  เพชรศรีจันทร์

๑๓  กุมภาพันธ์  ๒๕๖๗