๑๐๐๗. การบริหารจัดการองค์การ

วันนี้ได้ฤกษ์รื้อฟื้นความรู้เกี่ยวกับการบริหารจัดการองค์การ ขึ้นมาอีกครั้งหนึ่ง เนื่องจากมองเห็นถึงการทำงานในด้านเชิงการบริหารจัดการองค์กร หรือมหาวิทยาลัย ซึ่งถ้าเปรียบเทียบในเวลา ๔๐ ปีที่ผ่านมาที่ผู้เขียนเคยทำงานเกี่ยวกับสหกรณ์การเกษตร ฯ แห่งหนึ่ง มีฐานะเป็นนิติบุคคลเช่นกัน เนื่องจากปัจจุบันมหาวิทยาลัยของภาครัฐหากเปรียบเทียบก็คล้ายเช่นกับสหกรณ์ ฯ ที่ผู้เขียนเคยทำงานมาก่อนนั่นเอง และในการบริหารจัดการในครั้งนั้นผู้เขียนเคยได้รับบทบาทในฐานะเจ้าพนักงานการเงิน ทำงานด้วยความซื่อสัตย์ สุจริต มาถึง ๖ ปีเต็ม เข้าใจในบทบาท และบริบทขององค์กรเป็นอย่างดี ได้รับประสบการณ์ในการทำหน้าที่ทำงานเกี่ยวกับการเก็บรักษาเงินของประชาชนได้เป็นอย่างดี อีกสิ่งหนึ่ง คือ ผู้เขียนได้จบการศึกษาระดับปริญญาตรี ทางด้านบริหารธุรกิจ สาขาการบริหารจัดการทั่วไป  และความรู้ที่จบ mini MBA. ทางการบริหารจัดการภาครัฐ…และด้านการบริหารการศึกษา ทำให้มีความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่ององค์การ การบริหารงานได้เป็นอย่างดี และสามารถนำความรู้ดังกล่าวมาปรับใช้ในการทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น

ณ ปัจจุบัน หากมหาวิทยาลัยมีการบริหารจัดการในลักษณะที่ออกนอกระบบด้วยแล้ว เพื่อปรับสภาพการบริหารจัดการในเรื่องต่าง ๆ ภายในของมหาวิทยาลัยด้วยแล้ว ผู้เขียนมีความคิดเห็นว่า ก็มิได้แตกต่างไปจากองค์กรที่ผู้เขียนเคยอยู่และทำมาเมื่อ ๔๐ ปีก่อน เพียงแต่นำความรู้ ความสามารถ ประสบการณ์ที่ผ่านมาเพื่อปรับใช้ในการทำงาน แม้จะไม่เต็มคราบของความรู้ ความสามารถ และประสบการณ์ก็ตาม แต่ก็สามารถนำบางสิ่ง บางอย่างที่เคยประสบมาช่วยในการทำงานของมหาวิทยาลัยได้อย่างมากมาย มิใช่ว่า พออายุมากแล้วจะทำอะไรให้ไม่ได้เอาเสียเลย…เพราะสำหรับผู้เขียนเป็นคนที่ชอบพัฒนาตนเอง เรียนรู้โลกยุคใหม่ตลอดเวลา เพื่อนำความรู้เดิมและความรู้ใหม่นำมาปรับ ประยุกต์ใช้ด้วยกันให้ได้…สำหรับคนรุ่นใหม่ไม่ควรคิดว่า คนรุ่นก่อนจะไม่สามารถทำงานให้กับองค์กรได้ หากคิดแบบนี้ก็คิดผิด ต้องคิดว่าทุกคนมีความรู้ ความสามารถ ประสบการณ์ในแต่ละคนนั้นไม่เหมือนกัน หรือเท่าเทียมกัน ต้องมาคิด วิเคราะห์ แยกแยะให้ได้ และให้เป็น จะทราบว่า บางคนสามารถช่วยมหาวิทยาลัยได้มากมายเลย…หากคน ๆ นั้น มีการพัฒนา เรียนรู้อยู่ตลอดเวลา ซึ่งการเรียนรู้ในยุคปัจจุบันก็มิจำเป็นที่จะต้องไปนั่งในชั้นเรียนอย่างเดียว การเรียนรู้ พัฒนาตนเองสามารถเรียนรู้ได้หลากหลายแบบเช่นกัน ก็ทำให้ได้รับความรู้ ทั้งมวลขึ้นอยู่การเข้าใจ การเรียนรู้ของตัวเราเอง และจะสามารถพัฒนาองค์กรให้เติบโตไปได้อย่างไม่ยากนัก

วันนี้กับการปัดฝุ่นวิชาการบริหารจัดการองค์การที่ได้เรียนมา โดยได้ศึกษาเกี่ยวกับเรื่อง

๑. การจัดองค์การ

๒. การเพิ่มประสิทธิภาพขององค์การ

๓. วัฒนธรรมองค์การ

๔. การจูงใจ

๕. การสื่อสารกับการบริหารจัดการองค์การ

๖. การฝึกอบรม

๗. การวิเคราะห์งาน

๘. กลยุทธ์การเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน

๙. ระบบคุณภาพและการเพิ่มผลผลิต

๑๐. มาตรฐานระบบบริหารงานคุณภาพ ISO

๑๑. การจัดการทำเอกสารระบบบริหารงานคุณภาพ

๑๒. การตรวจติดตามและการรับรองคุณภาพ

๑๓. การจัดการความขัดแย้งในองค์การ

๑๔. การจัดการความเสี่ยง

ทั้งหมดเป็นทฤษฎี วิชาที่คนทำงานในเชิงของการบริหารจะต้องศึกษา และเรียนรู้มาก่อนที่จะได้ลงมือปฏิบัติแบบจริงจัง เพราะเมื่อลงมือทำ หรือปฏิบัติแล้ว สิ่งที่ตามมานั่นคือ ความรับผิดชอบต่อมหาวิทยาลัยที่ตนเองต้องรับผิดชอบ เพราะได้มีการมอบหมายให้ทำแล้วในตอนต้นของเรื่องการจัดองค์การ มีรายละเอียดของความหมายการจัดองค์การ มีทฤษฎีต่าง ๆ ขององค์การ ประเภทองค์การ หลักการจัดองค์การ กระบวนการจัดองค์การ การจัดโครงสร้างขององค์การ การจัดแผนกงานภายในองค์การ อำนาจหน้าที่และความรับผิดชอบ และการมอบหมายงานในฐานะที่ถ้าเป็นผู้บริหารของมหาวิทยาลัย

สิ่งต่าง ๆ ข้างต้นเป็นเรื่องของการทำงานในมหาวิทยาลัย ผู้บริหารทุกตำแหน่งต้องมีความเข้าใจให้ชัดเจน มิใช่ให้แต่เพียงฝ่ายปฏิบัติที่เป็นงานประจำต้องรับผิดชอบเท่านั้น อย่าลืมว่า!!! การเป็นผู้บริหารทุกตำแหน่งจะมีเรื่องของอำนาจเข้ามาใช้ในการทำงานในหน้าที่ เพียงแต่ว่าใช้อำนาจนั้นถูก หรือผิดเท่านั้น เข้าใจจริงเรื่องการใช้อำนาจหรือไม่มากกว่า…ไม่ว่าองค์การใด ๆ จะมีเกี่ยวกับเรื่องอำนาจ และความรับผิดชอบในอำนาจหน้าที่นั้นควบคู่อยู่ด้วยเสมอ และผลของสิ่งต่าง ๆ จะปรากฎก็ต่อเมื่อมีผลของการกระทำที่ผู้บริหารได้กระทำ และจะมีเรื่องของการนำกฎหมายมาใช้บังคับในผลของการกระทำนั้นเช่นกัน…การที่จะเป็นผู้บริหารที่ดีได้นั้น ต้องเป็นผู้ที่มีความรู้จริง ๆ และลึกในเชิงปฏิบัติด้วย เพราะจะมีสองสิ่งประกอบควบคู่กันอยู่เสมอ นั่นคือ ความรู้ และประสบการณ์ในการปฏิบัติงานนั้นควบคู่อยู่เสมอ เพราะสุดท้ายจะมีผู้มาตรวจสอบผลงานของผู้บริหาร นั่นคือ สตง. และ/หรือ ปปช. เข้ามาตรวจสอบการทำงานของผู้บริหารท่านนั้นเอง…จงพึงระมัดระวัง!!!

*********************

ขอขอบคุณทุกท่านที่ให้เกียรติเข้ามาอ่านบันทึกนี้ค่ะ

บุษยมาศ แสงเงิน

๑๖ พฤศจิกายน ๒๕๖๕