ปัญหาจุลภาค ของผู้บริหาร

.........สัปดาห์ที่ผ่านมาได้มีโอกาสไปสอบสัมภาษณ์งาน เข้าไปพบคนสัมภาษณ์งานกว่า 10 คน งง อะไรจะเยาะๆๆๆ ขนาดนี้  ปรากฎว่า มีผู้ใหญ่เข้าสัมภาษณ์งานด้วย ผมแทบไม่ได้พูดอะไรเลย เพราะส่วนใหญ่ก็จะเป็นท่านผู้ใหญ่พูดๆ
เล่าถึงปัญหามากมายที่เกิดขึ้น แต่พอผมพูดเชิงสงสัยก็จะได้คำตอบว่าระบบที่ใช้อยู่ดีมาก ไม่เป็นปัญหา
ในใจคิดว่า "แต่เท่าที่ฟังที่เล่าน่าจะเป็นระบบ เชิงเทคนิกส์ ด้านระบบปฏิบัติการน่ะท่าน"

ว่าจะไม่เขียนแต่ก็อดไม่ได้....ทำให้ผมคิดถึง ตอนที่ผมเป็นอาจารย์ อยู่มหาวิทยาลัยฯ ท่านผู้ใหญ่หลายท่าน ทั้งรู้จักส่วนตัว ไม่รู้จักเป็นการส่วนตัว คนแนะนำมาให้มาปรึกษาผม ประมาณนั้น ก็แวะมาคุยมาถามหาความคิดเห็นผมอย่างเนืองๆ และในนั้นมีท่านหนึ่ง ท่านผู้นี้ดำรงตำแหน่ง "ประธานสภามหาวิทยาลัย"

ท่านชอบที่จะแวะมาหาผมเป็นเนืองๆ มาขอความรู้ รวมถึงหอบปัญหามาเล่าให้ผมฟังบ้าง  มาขอความคิดเห็น ถามหาวิธีแก้เสมอๆ  (แล้วผมนี้แหละเบื้องหลังนโยบายที่เกิดขึ้นในช่วงเวลานั้นๆ)

ครั้น....เมื่อเวลาผ่านไป ผมเองก็มีงานต้องทำ เพราะบางทีท่านมาก็คุยกับผมเป็นเวลานานหลายๆ ชั่วโมง บางครั้งพาผมไปดูหน้างาน แล้วให้ผมแสดงความคิดเห็น ซึ่งส่วนตัวเป็นที่น่าสงสัยอย่างมาก ว่า "อะไรๆ ก็ผม(กู)"

วันหนึ่งผมก็อดสงสัยไม่ได้เลยถามแบบตรงๆ ด้วยน้ำเสียงเชิงเล่นเชิงจริงว่า 
ผม...."อาจารย์ รม. ผมเห็นคนเก่งๆก็เยาะ เก่งๆ มากมายทำไมอาจารย์ไม่ไปถามกับคนเหล่านั้นบ้างครับ มาถามแต่ผมทำไม (ติดน้ำเสียงรำคาญ)"
*อาจารย์....ยิ้มเยาะมุมปากว่า "ก็ผมชอบคุณ (ประมาณว่าชอบโดยเสน่าหา) ยิ้มๆๆๆ
**ผม... "โอ้ย...อาจารย์จะมาชอบอะไรผม ผมพูดจาก็ไม่ดี พูดแบบขวานฝ่าซาก พูดก็ไม่ค่อยเข้าหูใครเท่าไรนัก และมีความคิดเห็นที่ต่างจากอาจารย์อยู่ตลอด อาจารย์น่าจะไม่ชอบผมด้วยซ้ำ"
*อาจารย์....ยิ้ม เออะน่าก็ชอบคุณ ชอบคุยกับคุณก็แล้วกันน่า
**ผม.... อาจารย์ไม่ต้องมาชงมาชอบผมเลย (ชักหนาวแล้วสิ)
*อาจารย์.... ก็คุณน่ะ ด้วยความรอบรู้ของผม การพูดตรงไปตรงมาตามหลังวิชาการ ไม่เห็นหน้าใครน่ะแหละ ที่ผมชอบผมถึงต้องมาหาคุณ
**ผม.... งง งง งง
*อาจารย์.... หลายครั้งมีการประชุม หลายครั้งมีการระดมวิธีแก้ปัญหา และทุกครั้งที่ผ่านมา หลายๆครั้งก็ไม่ได้คำตอบที่ถูกต้อง ได้คำตอบที่แก้ปัญหาไม่ได้.....
**ผม.... ผมไม่เข้าใจ คนเก่งๆ เยาะแยาะ ทำไมหรือ ถึงให้คำตอบที่ถูกต้องที่สุดไม่ได้ และยังแก้ปัญหาไม่ได้
*อาจารย์....เพราะทุกคนที่ผมถาม ที่ไปปรึกษามักจะให้ความคิดเห็นไปทางเดียวกับผมทั้งสิ้น ใครๆ ก็พยายามเดาใจผมว่าผมจะใช้วิธีไหน และก็เสนอไปในทางนั้น และเท่ากับเป็นความคิดผมคนเดียว ที่สุดก็เหมือนย่ำอยู่กับที่ยังคงเป็นปัญหาเดิมๆ 
*อาจารย์........ซึ่งต่างกับคุณ คุณไม่เกรงใจผม ไม่สนใจว่าผมเป็นใคร ใหญ่โตมาจากไหน (ไม่กลัวตกงาน หรือหน้าที่การงานจะถูกเขม่า) คุณตอบแบบตรงไปตรงมาตามหลักวิชาการ ไม่สนใจว่าผมจะคิดอย่างไร ไม่สนใจว่าใครจะเสียผลประโยชน์ใดๆ คำตอบของคุณจึงเป็นคำตาบโดยเนื้อแท้ และนำไปใช้ได้จริง แก้ไขปัญหาได้

ทำไม....มีเหตุผลอะไรถึงคิดถุงท่านนี้ เพราะผมเห็นภาพสะท้อนของผู้บริหารท่านนี้ ท่านได้แต่ทราบว่า ระบบไม่เป็นปัญหา โปรแกรมที่ใช้อยู่ดีเยี่ยม ปัญหาอยู่ที่อยู่ไม่ใช้หน่วยงานท่าน และมักเป็นปัญาใหม่มาตลอด

สถานะการณ์นี้ ไม่ต่างจากท่านอาจารย์ที่ผมคิดถึงเลย ท่านได้รับข่าวสาร ได้รับปัญหา และแนวทางแก้ปัญหา ท่านเป็นคนเก่ง มีความมั่งใจสูงมากๆ ฉะนั้นการแสดงออกของท่านส่งผลต่อข้อมูล ข้อเท็จจริงที่ท่านควรทราบจากผู้ใต้บังคับบัญชาของท่านที่เกรงกลัวท่าน จำเป็นที่ต้องถนอมตัว  กล่าวคือ "ปัญหาที่ท่านรู้ได้ ผู้ใต้บังคับบัญชาก็บอก แต่ปัญหาที่ท่านไม่ควรรู้ก็ไม่ต้องบอกให้ท่านรู้ และการเสนอความคิดที่ต่างจากท่านห้าม" ทำให้ท่านรู้ปัญหาจากข้อมูลจุลภาค แก้เท่าไรก็ไม่จบ หากแต่ท่านต้องมองให้กว้างกว่านี้ มองในมุมมหาภาคบ้าง ท่านก็จะรู้คำตอบ และสิ้นสังสัย สิ้นปัญหา นั้นเอง