๔๔. พระราชดำริแก้ภัยแล้ง ด้วยน้ำบาดาลขนาดใหญ่

           ต้นปี 2564 นับเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญที่กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม  โดยกรมทรัพยากรน้ำบาดาลได้ประสานงาน สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ (สำนักงาน กปร.) ร่วมเดินทางไปศึกษาดูงานการจัดหาแหล่งน้ำบาดาลขนาดใหญ่แก้ปัญหาภัยแล้งในพื้นที่จังหวัดกาญจนบุรี  พร้อมนำเสนอแผนงานโครงการเพื่อพัฒนาตามแนวพระราชดำริ ขับเคลื่อนการพัฒนาที่ยั่งยืน และเป็นโครงการต้นแบบในการพัฒนาพื้นที่แห้งแล้ง และอยู่นอกเขตชลประทานโดยใช้น้ำบาดาลเป็นหลัก

           ต่อมากรมทรัพยากรน้ำบาดาลได้รับงบประมาณสนับสนุนจากกองทุนพัฒนาน้ำบาดาลให้ดำเนินโครงการจัดหาแหล่งน้ำบาดาลขนาดใหญ่แก้ปัญหาภัยแล้ง จำนวน 6 โครงการ มีกำหนดแล้วเสร็จภายในเดือนกันยายน 2564 และอยู่ระหว่างการนำเสนอแผนงานโครงการอีกจำนวน 9 โครงการ เพื่อรอรับการจัดสรรงบประมาณจากรัฐบาล

          ซึ่งในระหว่างนี้ได้รับแจ้งจากสำนักงาน กปร. ว่า ได้มีหนังสือถึงสำนักพระราชวัง เพื่อนำความกราบบังคมทูลพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว  ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ รับ ๑๕ โครงการ ไว้เป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนแก่ราษฎรจากภาวะวิกฤตภัยแล้ง

           พื้นที่เป้าหมายเป็นพื้นที่ที่ขาดแคลนน้ำและไม่มีศักยภาพ จำเป็นต้องทำการเจาะบ่อน้ำบาดาลขนาดใหญ่ในพื้นที่อื่นที่มีศักยภาพกว่าส่งเข้ามา เพื่อช่วยเหลือราษฎรที่เดือดร้อน ซึ่งทุกพื้นที่ที่ดำเนินการโครงการได้มีการประชาคมร่วมกับท้องถิ่นเรียบร้อยแล้ว เมื่อดำเนินการโครงการทั้งหมดแล้วเสร็จ จะทำให้มีน้ำต้นทุนสำหรับทำระบบประปาหมู่บ้าน ได้อย่างเพียงพอและมั่นคง สามารถแก้ปัญหาการขาดแคลนน้ำทั้งในด้านการอุปโภคบริโภคและเป็นแหล่งน้ำเสริมสำหรับเกษตรกรรม
          ในเบื้องต้น กรมทรัพยากรน้ำบาดาล ได้เริ่มดำเนินการโครงการจัดหาน้ำบาดาล ขนาดใหญ่แก้ปัญหาภัยแล้งเป็นพื้นที่ต้นแบบ จำนวน ๒ แห่ง ครอบคลุม ๒ จังหวัด ได้แก่
         ๑) พื้นที่ตำบลหนองฝ้าย อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี ราษฎรได้รับประโยชน์ จำนวน ๑,๘๕๖ ครัวเรือน  ๕,๗๘๖ คน
         ๒) พื้นที่ตำบลดงเค็ง อำเภอหนองสองห้อง จังหวัดขอนแก่น ราษฎรได้รับประโยชน์ จำนวน ๒,๒๓๐ ครัวเรือน ๑๑,๐๐๐ คน

          กรมทรัพยากรน้ำบาดาลแม้จะเป็นเพียงหน่วยงานเล็กๆ ที่มีงบประมาณจำกัดในแต่ละปี แต่ด้วยภารกิจที่ยิ่งใหญ่ มีเป้าหมายที่ชัดเจนในการจัดหาแหล่งน้ำบาดาลเพื่อประชาชน พร้อมที่จะขับเคลื่อนโครงการจัดหาน้ำบาดาลขนาดใหญ่แก้ปัญหาภัยแล้งอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ให้เป็นไปตามพระราชปณิธาน สืบสาน รักษา และต่อยอด ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อแก้ไขปัญหาน้ำกินน้ำใช้ อันจะนำมาซึ่งความสุขของประชาชน ความมั่นคงของชุมชน ตลอดจนสร้างประโยชน์ให้กับประเทศและสังคมอย่างยั่งยืนต่อไป

ชยันต์  เพชรศรีจันทร์

๓  เมษายน  ๒๕๖๕

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินี  ทรงเปิดโครงการจัดหาน้ำบาดาลขนาดใหญ่แก้ปัญหาภัยแล้ง ตำบลหนองฝ้าย อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี (โครงการต้นแบบ) ในวันอาทิตย์ ที่ ๓  เมษายน  ๒๕๖๕