กิจกรรมบำบัดจิตสังคม (Psychosocial Occupational Therapy) คือ การใช้สื่อทางกิจกรรมบำบัดในการประเมิน บำบัด ดูแลผู้ที่มีประสบการณ์สุขภาพจิตโดยคำนึงถึงความต้องการแท้จริงของผู้ที่มีประสบการณ์สุขภาพจิตเพื่อให้เกิดความสุขอย่างแท้จริง โดยนักกิจกรรมบำบัดจะใช้ Psychosocial Rehabilitation คือ การฟื้นฟูจิตสังคมเพื่อให้ผู้ที่มีประสบการณ์สุขภาพจิตสามารถทำกิจกรรมการดำเนินชีวิตได้อย่างอิสระและมีความสุข เป้าหมายของการฟื้นฟูจิตสังคม คือ การสอนทักษะทางอารมณ์ ความรู้ความเข้าใจ และทักษะทางสังคมที่ช่วยให้ผู้ที่มีประสบการณ์สุขภาพจิตสามารถดำรงชีวิตและใช้ชีวิตของตนได้อย่างเป็นอิสระมากที่สุด
กรณีศึกษา : นักศึกษากฎหมาย ซึมเศร้า วิตกกังวล ติดพนัน และมีหูแว่วเล็กน้อย นักกิจกรรมบำบัดจิตสังคมจะมีหน้าที่ Hopeful Empowerment , Skill Life Design และ Supportive Engagement อย่างไร
นักกิจกรรมบำบัดจิตสังคมจะเริ่มการบำบัดรักษาจากการพูดคุย สอบถามสร้างปฏิสัมพันธ์ที่ดีกับผู้รับบริการ เพื่อให้ทราบถึงเป้าหมาย ความต้องการแท้จริงของผู้รับบริการ (Need Assessment) ซึ่งจะช่วยให้การบำบัดรักษามีประสิทธิภาพและบรรลุเป้าหมายตามที่ผู้รับบริการต้องการ โดยนักกิจกรรมบำบัดจิตสังคมจะมองถึงภาพรวม (Holistic) ของผู้รับบริการมุมมองแบบองค์รวมที่เน้นผู้รับบริการเป็นศูนย์กลาง ทั้งความสามารถทางกาย ความคิดความเข้าใจ สุขภาวะจิตวิญญาณ และการรู้จุดแข็งจุดอ่อนของตนเอง
ในขั้นตอนแรกนักกิจกรรมบำบัดจิตสังคมพูดคุย ประเมิน ค้นหาความต้องการของผู้รับบริการก่อนว่ามีความต้องการอย่างไร โดยใช้หลัก Therapeutic Use of Self การใช้ตนเองเป็นสื่อในการบำบัดและสร้างปฎิสัมพันธ์ หรือ PERMA เพื่อให้ผู้รับบริการมีอารมณ์ความรู้สึกที่ดี มีพลังบวกในใจ ไว้ใจ เปิดใจพูดคุยกับนักกิจกรรมบำบัดจิตสังคม แล้วจากนั้นจึงพูดคุยสอบถามในประเด็นต่าง ๆ เพื่อหาเป้าหมายที่แท้จริง โดยมีการถามเกี่ยวกับอารมณ์ ความรู้สึก ความต้องการ เช่น
จากนั้นนักกิจกรรมบำบัดจิตสังคมสามารถสังเกตอารมณ์ ประเมินอาการ ทราบถึงปัญหาและเป้าหมายของนักศึกษากฏหมายท่านนี้ได้แล้วว่ามีการซึมเศร้า วิตกกังวล ติดการพนันและมีอาการจิตเภทหูแว่วเล็กน้อย แล้วจึงวางแผนและออกแบบการรักษา (Intervention) โดยใช้สื่อ กิจกรรมต่าง ๆ ในการส่งเสริมพลังกาย พลังใจ (Empowerment) , การเข้าสังคม (Supporting Engagement) และเพิ่มทักษะการออกแบบจัดการชีวิต (Skill Life Design) ของนักศึกษากฏหมายท่านนี้
การฟื้นฟูสุขภาพจิต (Psychosocial Rehabilitation) ของผู้ที่มีประสบการณ์สุขภาพจิตต้องอาศัยการรักษาหลายอย่างร่วมกัน ไม่ว่าจะเป็นการใช้ยารวมไปถึงการทำกิจกรรมบำบัดจิตสังคม เช่นเดียวกับผู้ที่มีประสบการณ์สุขภาพจิตไม่สามารถรักษาด้วยตนเองเพียงคนเดียวได้ต้องอาศัยความร่วมมือ กำลังใจจากผู้ดูแล ครอบครัว รวมถึงสังคมที่จะช่วยส่งเสริมให้พวกเขามีสุขภาวะที่ดีทั้งทางกายและใจ ดังนั้นอยากให้ผู้อ่านทุกท่านเปิดใจ เข้าใจและเสริมสร้างพลังบวกให้กับพวกเขาและคนในสังคมต่อไป
เอกสารอ้างอิง
Elizabeth Cara. (2013). Psychosocial Occupational Therapy:An Evolving Practice. 3rd ed. [online]. United States of America. Available from: Psychosocial Occupational Therapy: A Clinical Practice, 3rd ed. (arakmu.ac.ir)[accessed 9 January 2022].
Kendra Cherry. (2020). What Is Psychosocial Rehabilitation?. Retrieved January 9, 2022, from Verywellmind: Psychosocial Rehabilitation: Benefits and Objectives (verywellmind.com)
นางสาวอรุณี ดอกมะลิ นักศึกษากิจกรรมบำบัด ชั้นปีที่ 2 มหาวิทยาลัยมหิดล
ไม่มีความเห็น