Research Ethics Education กรณีศึกษาของประเทศไต้หวัน

ประเด็นน่าสนใจของไต้หวันจากงานสัมมนาวิชาการ ETD 2018 Taiwan คือ Research Ethics Education in Taiwan โดย Chien Chou จาก National Chiao Tung University โดยที่ผ่านมาประเทศไต้หวันพบข้อจำกัด/ปัญหาเกี่ยวกับจริยธรรมทางการวิจัยของนักเรียน เช่น

• ไม่มีนโยบาย แนวปฏิบัติหรือตัวอย่างที่ดีและชัดเจนสำหรับการศึกษาจริยธรรมทางการวิจัยในการศึกษาระดับวิทยาลัย/มหาวิทยาลัยในไต้หวัน
• ไม่มีการฝึกอรมเรื่องจริยธรรมทางการวิจัยที่ครอบคลุมและเป็นระบบสำหรับนักเรียนระดับวิทยาลัย/มหาวิทยาลัยในไต้หวัน แต่จะเป็นไปในลักษณะของการให้คำแนะนำปรึกษาหรือการประชุมวิชาการ การสัมมนาและการประชุมเชิงปฏิบัติการของแต่ละภาควิชาในวิทยาลัย/มหาวิทยาลัย
• ขาดแคลนสื่อการเรียนรู้ โดยเฉพาะที่เป็นภาษาจีน
• มีความเข้าใจผิดเรื่องการใช้ทรัพยากรสารสนเทศห้องสมุดดิจิทัล เช่น ทรัพยากรสารสนเทศดิจิทัลควรแชร์ การดาวน์โหลดทรัพยากรสารสนเทศดิจิทัลได้รับอนุญาตและถูกต้องตามกฎหมาย การใช้ทรัพยากรสารสนเทศเพื่อการศึกษาทุกกรณีหรือรูปแบบถือว่าเป็นการใช้งานที่เป็นธรรมไม่เข้าข่ายการละเมิดลิขสิทธิ์ สามารถดาวน์โหลดสื่อตามที่้ต้องการตราบเท่าที่จ่ายค่าลงทะเบียนเรียน นอกจากนี้ยังมีความเข้าใจผิดเกี่ยวกับการเป็นเจ้าของผลงาน กระบวนการบริหารจัดการข้อมูลวิจัย (เช่น กระบวนการขออนุญาตเพื่อเก็บข้อมูลที่ไม่ถูกต้อง) ความคิดริเริ่มในผลงาน (เช่น ขาดความรู้เรื่องการอ้างอิง การคัดลองผลงานผู้อื่นและการตีความกฎหมายลิขสิทธิ์คลาดเคลื่อน) การตีพิมพ์ผลงาน (เช่น ตีพิมพ์ผลงานซ้ำ)
• การหาข้อมูลสารสนเทศทางอินเทอร์เน็ตนักเรียนควรเป็น ผู้ใช้อินเทอร์เน็ต (Internet user) ไม่ใช่ ผู้ละเมิดอินเทอร์เน็ต (Internet abuser)

ดังนั้นเพื่อส่งเสริมจริยธรรมทางการวิจัยในนักเรียน ชุมชนนักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญ และเพื่อสร้างสร้างกลไกการศึกษาจริยธรรมทางการวิจัยในไต้หวัน กระทรวงศึกษาของประเทศไต้หวันจึงได้ตั้งโครงการระดับชาติ ชื่อ Education and Implementation Mechanism of Research Ethics in Taiwan’s Higher Education (http://ethics.nctu.edu.tw/) ในปี 2014 ขึ้น โดยมีเป้าหมาย คือ

• เสนอเนื้อหาหลักสูตรการอบรมจริยธรรมทางการวิจัยที่เป็นระบบและครอบคลุมในรูปแบบภาษาจีนโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
• ตั้ง Center for Taiwan Academic Research Ethics Education – AREE แฟลตฟอร์มการเรียนรู้ออนไลน์สำหรับหน่วยงานและการเรียนรู้ด้วยตนเอง
• พัฒนาและสนับสนุนกลไกการศึกษาจริยธรรมทางการวิจัยสำหรับนักเรียนในระดับวิทยาลัยและมหาวิทยาลัยในไต้หวัน

ตัวอย่างกลไกการทำงานของโครงการ Education and Implementation Mechanism of Research Ethics in Taiwan’s Higher Education คือ

• กระทรวงศึกษาธิการของไต้หวันประกาศหลักการจัดการเรื่องจริยธรรมทางวิชาการในระดับวิทยาลัยและมหาวิทยาลัย เช่น การนิยามประเภทของการกระทำผิดเกี่ยวกับจริยธรรมทางการวิจัย การให้วิทยาลัยและมหาวิทยาลัยทุกแห่งกำหนดกฎระเบียบ การฝึกอบรม และแนวปฏิบัติต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับจริยธรรมทางการวิจัย การกำหนดมาตรฐานขั้นตอนกรณีการประพฤติมิชอบในการวิจัย และการสำเร็จการศึกษาของนักศึกษาจะมีการพิจารณาเรื่องจริยธรรมทางการวิจัย
• การสร้างความร่วมมือระหว่างองค์กร จากการทำงานร่วมกันของทีมพัฒนาซึ่งประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญทางด้านจริยธรรม โครงการได้เสนอเนื้อหาหลักสูตรอบรมจริยธรรมทางการวิจัยที่เป็นระบบ ครอบคลุุมและฟรีเป็นครั้งแรกในไต้หวัน มีสื่อการสอนที่สามารถใช้ในบรรยากาศการสอนที่หลากหลาย เช่น Blended Face-to-face หรือ Flipped classroom และสร้างระบบจัดการการเรียนรู้ซึ่งมีระดับของการบริหารจัดการที่แตกต่างกัน
• การพัฒนาหลักสูตร

1. Introduction to academic ethics
2. Introduction to research ethics: definition and content
3. Professional norms and personal responsibility in research ethics
4. Government regulations and policies in research ethics
5. Research misconducts: definitions and types
6. Research misconducts: fabrication and falsification
7. Research misconducts: plagiarism
8. Research misconducts: self-plagiarism
9. Academic writing skill: quoting
10. Academic writing skill: paraphrasing and summarizing
11. Academic writing skill: referencing
12. Definition and principles of authorship
13. Basic concepts of copyright
14. Basic concepts of the personal information protection act
15. Basic concepts of privacy
16. Principles and practices of human subject protection
17. An overview of research data management
18. Conflict of interest in research

• การพัฒนาสื่อการเรียนรู้และช่องทางในการพูดคุยติดต่อสื่อสารเพื่อแลกเปลี่ยนความรู้ความคิดเห็นเกี่ยวกับจริยธรรมการวิจัย เช่น เสนอกรณีและสถานการณ์ที่เกี่ยวกับจริยธรรมทางการวิจัย มีแบบทดสอบกรณีการละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์ให้นักเรียนได้ลองศึกษาและทดสอบ มีสื่อเรียนรู้แบบมีปฏิสัมพันธ์ และใช้มัลติมีเดียเพื่อนำเสนอเนื้อหา เช่น ตาราง ภาพ การ์ตูน แอนนิเมชัน
• การพัฒนาระบบการจัดการการเรียนรู้ (Learning management) ของผู้เรียน เพื่อการติดตามและประเมินผลการพัฒนาความรู้และทักษะฯ