กระบวนการเรียนรู้เเละรู้จักตนเอง นั้น มีความสำคัญกับทุกๆคนไม่ว่าจะเป็นเด็กหรือผู้ใหญ่ ที่ควรเฝ้ามองตนเองเเละพัฒนาตนเองขึ้น โดยไม่เชื่อเเต่ขาดปัญญา ไม่มีเเต่ปัญญาแต่ขาดความเชือ ไม่ยึดศีลเกินไปจนขาดปัญญา เเต่ 3 สิ่งนี้จะต้องเคลื่อนไปด้วยกัน ได้เเก่ ความเชื่อ ปัญญา เเละกายหรือการกระทำ การรู้จักตนเองในทรรศนะในที่นี้ เป็นมุมมองเพียงเบื้องต้น ในการเรียนรู้ เเละเฝ้ามอง โทสะหรือความโกรธ(เป็นมิติอารมณ์) โมหะหรือความหลง(เป็นมิติของความคิด) เเละโลภะหนือความโลภ(เป็นมิติของความต้องการ) เพื่อที่จะรู้เท่าทันตนเองมากยิ่งขึ้น ซึ่งกิจกรรมในมุมมองนี้ ได้เเก่
๑.Telling stories ควรเป็นกิจกรรมเเรกๆ ที่เน้นการเล่าเรื่องราวของตนเอง ในมิติที่ยังไม่ได้ใคร่ครวญ หรือเล่ากันมากนัก
จุดประสงค์ คือ การสะท้อนตนเอง เเละเป็นการเตรียมความพร้อม ด้วย "สัญญา" หรือ การจำได้หมายรู้ ก่อนที่จะเข้าสู่กระบวนการ
กระบวนการ ดังนี้
ให้เล่าทีละคน จนครบวง กิจกรรมกิจกรรมอาจใช้เป็นกิจกรรม Check in ก่อนเข้ากระบวนการ
๒.กระจกเงา เป็นกิจกรรมสะท้อนเรื่องราวของตนเองให้กันเเละกันฟัง โดยจับคู่หนหน้าเข้าหากัน เเล้วพูดเเละฟังกันเเละกัน
จุดประสงค์ คือ การทบทวนการจำได้หมายรู้ เรื่องราวของตนเอง เพื่อนำไปสู่การมองตนเอง ในด้านความคิด จิตใจ เเละการกระทำที่เคยทำผ่านมาเเล้ว
กระบวนการ ดังนี้
ให้เล่าทีละคน จนครบทั้งคู่ "สำคัญ คือ การเล่านี้ไม่มีผิดไม่มีถูก เเต่ละคนต่างมีทั้งความสุขเเละความทุกข์ด้วยกันทั้งนั้น" การเล่าให้กันเเละกันฟังนี้ จึงเป็นกิจกรรมที่เตรียมพร้อมเข้าสู่กิจกรรม
๓.สัตว์ 4 ทิศ กิจกรรมนี้เป็นกิจกรรมที่เรียนรู้นิสัยของตนเองตามหลักธรรมจริต 6 ที่เทียบเคียงกับสัตว์ 4 ชนิดที่ละม้ายกับนิสิยใจคอของมนุษย์ ได้เเก่ อินทรีย์(วิตกจริต) กระทิง(โทสะจริต) หมี(โมหะจริต) เเละหนู(ราคะจริต) ซึ่งท่านสามารถอ่านกระบวนการเหล่านี้ ได้ที่ ผู้นำ 4 ทิศ ของอาจารย์ฤทธิไกร ไชยงาม
จุดประสงค์ คือ การเสริมความเข้าใจในนิสัย เเละข้อดี ข้อเสียของตนเอง เพื่อพร้อมปรับเเละเปลี่ยนแปลงไปสู่ ความยืดหยุ่นในตนเอง เพื่อพร้อมรับกับภาวะทั้งภายนอกเเละภายในที่มีการเปลี่ยนแปลง
กระบวนการ ดังนี้
กระบวนกร อาจสรุปบทเรียนนี้ คือ ความเป็นตัวเองของเเต่ละคนนั้น ย่อมมีเอกลักษณ์ของเเต่ละคนที่ต่างกันออกไป บางคนเป็นหมี เป็นกระทิง เป็นอินทรีย์ หรือหนู ซึ่งสัตว์เเต่ละตัวก็มีข้อดี ที่ทำให้งานเคลื่อนไป หรืออยู่ร่วมกันในสังคมได้อย่างมีความสุข ส่วนข้อเสีย เช่น การมีหนูมากเกินไป หรือเป็นหมีมากเกินไป เราก็อาจเห็นชัดเจนอีกมุมมองหนึ่งเเล้วว่าเราเองก็มีจุดด้อยที่ควรปรับปรุงเพื่อให้อยู่ร่วมกับผู้อื่นได้มีความสุข
๔.เฝ้ามองตนเอง เป็นกิจกรรมที่ให้ลองเเยกความต้องการ ความรู้สึก ความคิด เเละการกระทำออกจากกัน เพื่อให้รู้เท่าทันตนเองมากยิ่งขึ้น ซึ่งสามารถอ่านได้ที่นี่ การใคร่ครวญตนเอง
จุดประสงค์ คือ การเเยกเเยะความต้องการ ความรู้สึก ความคิด เเละการกระทำ ออกจากกัน โดยการหวนมองตนเอง เพื่อที่จะเฝ้ามองเเละเฝ้ายับยั้ง ความคุมภาวะทางอารมณ์ที่เป็นลบ ให้ออกมาสู่การกระทำน้อยที่สุด
กระบวนการ ได้เเก่
กระบวนกร อาจให้ลองจับความต้องการ-การกระทำ โดยผ่านกระบวนการสมมติหรือยกตัวอย่าง ให้ชัดเจน เเล้วสรุปโดยวิธีการใช้คำถามกับผู้เข้าร่วม เเล้วร้อยเรียงเข้าสู่ การสะท้อนบทเรียนของกิจกรรมทั้งหมด
ไม่มีความเห็น