๑๙. ๙ คำ..ที่พ่อสอน ย้อนมองตัวเอง..ในโรงเรียนขนาดเล็ก

             วันนี้...โรงเรียนมัธยมประจำอำเภอ..มาแนะแนวนักเรียน ป.๖ ก่อนสอบเข้าเรียนต่อ ม.๑..ได้มอบวารสารของโรงเรียนไว้ให้ผมอ่านหลายเล่ม..ผมเปิดดูทั้งเล่ม สนใจข้อความปกหลังด้านในเป็นพิเศษ..

          ชื่อเรื่อง..๙ ..คำที่พ่อสอน..พร้อมอธิบายด้วยข้อความสำคัญ ควรค่าแก่การจดจำและปฏิบัติอย่างยิ่ง..                  ๑.  ความเพียร 

             “การสร้างสรรค์ตนเอง ต้องใช้ความเพียร เสียสละ และไม่ย่อท้อ..”

          พัฒนาตนเอง..ในวิชาชีพครูในโรงเรียนขนาดเล็ก..ไม่ง่ายเลย ต้องเรียนรู้สู้สิ่งยาก เรื่องความยากลำบาก คุ้นชินเสียแล้ว ก้าวข้ามความย่อท้อมาได้ ด้วยความเสียสละ..คือ..ทำอย่างไร โรงเรียนจะอยู่รอดได้ด้วยคุณภาพของผู้เรียน..?

          ๒.  ความพอดี

          “ในการสร้างตัวและสร้างฐานะ ต้องค่อยเป็นค่อยไปและไม่เกินกำลัง”

        เตือนตัวเองเสมอๆ อย่าเตี้ยอุ้มค่อม เห็นช้างขี้อย่าขี้ตามช้าง และไม่เคยอิจฉาใคร..รางวัลระดับชาติก็เคยได้ แต่ช่วงเวลาที่เหลือ กับเส้นทางข้างหน้า..ต้องก้าวอย่างพอดีพองาม..เพราะร่างกาย และปัจจัยต้นทุน..ไม่เหมือนเดิม

          ๓.  ความรู้ตน

           “การรู้ตนเสมอ จะทำให้เป็นคนมีระเบียบ สามารถทำงานต่างๆได้”

            พยายามทำงานอย่างมีสติ..ระมัดระวัง รอบคอบและไม่ประมาท วางแผนและทำงานให้เป็นปัจจุบัน..เป็นสิ่งที่ดีที่สุด 

          ๔.  คนเราจะต้องรับและจะต้องให้

          “เราไม่ควรเอาแต่ได้ แต่ควรที่จะแบ่งปันผู้อื่น

            โรงเรียนขนาดเล็ก ก็มักจะเป็นผู้รับอยู่เนืองๆ ทุกวันนี้ สอนตัวเองและบอกบุคลากรอยู่เสมอว่า..ถึงเวลาต้องเป็นผู้ให้บ้างแล้ว และให้อย่างงดงาม ด้วยหัวใจ..อย่างน้อยการให้ไม่สิ้นสุด คือให้เวลาและให้โอกาสนักเรียนได้เรียนรู้เต็มศักยภาพของเขา

         ๕.  อ่อนโยนแต่ไม่อ่อนแอ..

         “เราต้องพร้อมจะเสียสละประโยชน์ส่วนตัว เพื่อประโยชน์ส่วนรวม”

          อ่อนโยน..ทั้งวาจาและท่าทาง ช่วยให้ไม่แข็งกระด้าง เป็นวุฒิภาวะที่ผู้บริหารพึงมี ที่สำคัญ..ไม่เคยอ่อนแอให้ใครเห็น ทุกวันนี้..มั่นใจว่า เสียสละเพื่อองค์กร ทำเพื่อตัวเองน้อยเหลือเกิน แต่ถ้าทำเพื่อประโยชน์ส่วนรวมแบบผิดๆ แบบที่พวกมากลากไป โดยอ้างส่วนรวมอยู่เรื่อยๆนั้น..ไม่เคยให้ความร่วมมือเลย..

          ๖.  พูดจริงทำจริง

          ต้องหนักแน่นในสัจจะ พูดอย่างไรต้องทำอย่างนั้น..

          เมื่อคิดสิ่งใด ทำสิ่งใด แบบพอดี พอเพียงแล้ว การจะพูดอะไรทำอะไร จึงไม่เคยเกินตัว พูดจริงและทำได้อย่างที่พูด และทำได้ง่าย ตลอดจนสำเร็จได้เสมอ..

          ๗.  หนังสือเป็นออมสิน

          “การอ่านหนังสือเป็นสิ่งสำคัญ เป็นธนาคารแห่งความรู้”

          ไม่เพียงแต่..อ่านหนังสือเป็นกิจวัตร แต่เขียนและแบ่งปันให้ผู้อื่นได้อ่านด้วย..ทุกวัน และเท่านั้นยังไม่พอ..นำการอ่านไปสู่เด็ก..ทำให้เด็กรักการอ่าน..เพื่อการอ่านคล่องเขียนคล่อง..ทุกระดับชั้น

          ๘.   ความซื่อสัตย์

          ความซื่อสัตย์สุจริตเป็นพื้นฐานของความดีทุกอย่าง

          เมื่อเป็นข้าราชการในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว..ยึดมั่นเสมอมาว่า..ความซื่อสัตย์..ต้องมาก่อน สำคัญเหนืออื่นใด และความที่เกิดในครอบครัวที่ยากจน..รู้สึกว่าดีแล้ว ที่มีโอกาสเป็นข้าราชการ มีเงินเดือน เรื่องกอบโกย..จึงไม่ทำอย่างเด็ดขาด

          ๙.   การเอาชนะใจตน

         “ต้องกล้าและมาดมั่นที่จะกระทำความดีและความถูกต้อง

          ในโรงเรียนขนาดเล็ก การบริหารจัดการ ต้องกล้าที่จะตัดสินใจ ที่จะก้าวไปข้างหน้าอย่างมุ่งมั่นตั้งใจ บนพื้นฐานของความถูกต้องดีงาม ไม่ตกเป็นเครื่องมือของผู้มีอำนาจ ไม่ตกเป็นทาสของลาภ ยศและคำสรรเสริญเยินยอ

ชยันต์  เพชรศรีัจันทร์

๙  กุมภาพันธ์  ๒๕๖๑

 

 

[อ.นุ]

คิดถึงคำพ่อ "พอเพียง" ครับ อ.