กินข้าวดอย บนเริ่นชาติพันธุ์ ที่ดอยหัวเสือ(๒)
#ข้าวดอยหรือข้าวไร่
ควันไฟพวยพุ่งขึ้นจากเตาไม้ฟืนผ่านซี่กรงและหลังคาบ้านบนดอยสูง ของหมู่บ้านสันดินแดง แสงแดดยามเช้ากรุ่นควันฟืน โชยกลิ่นธรรมชาติอันบริสุทธิ์ หมอกเช้าเคลื่อนตัวตามแรงลมป่า ที่พัดผ่านช่องเขาเป็นระลอกๆ เสียงไก่ป่าขันเจื้อยแจ้วมาแต่ดงไกล หมูป่าใต้ถุนบ้านพ่ะตี พ่อหลวงบ้านผู้นำชุมชน ร้องครางบอกความหิว เสียงโขลกตำครกกระเดื่องเริ่มต้นทำงาน ทุกความเคลื่อนไหวและเคลื่อนตัวเป็นนาฬิกาป่าบอกเตือนอรุณเริ่ม
#แม่เฒ่าวัย 109 ปีตำข้าว
แม่เฒ่าหลังงองุ้มวัยร้อยกว่าปี ทำหน้าที่ตำข้าวดอย ข้าวไร่ ในเช้าวันใหม่นี้อย่างแข็งขัน ข้าวเปลือกดอยเมล็ดเล็กๆถูกกำกรอกลงครกกระเดื่องใต้ถุนบ้าน เท้าแม่เฒ่าเหยียบย่ำครกกระเดื่องอย่างชำนิชำนาญ ผ่านไปราว ๑ ชั่วโมงเศษในยามเช้า
#กว่าจะได้ข้าวกิน
ฟืนไฟที่สุมอยู่ในเตาลุกโชน ข้าวสารกรอกหม้อก็พร้อมแล้วจากฝีมือแรงงานแม่เฒ่า วิถีแห่งชีวิตการกินการอยู่จะเริ่มต้นในโถงครัว แห่งนี้ การกินการอยู่ของชาวบ้านที่นี่เป็นไปอย่างเรียบง่าย กับข้าวกับปลาไม่สนใจว่าจะเป็นอย่างไร เพียงแค่มีข้าวกินทุกชีวินก็อยู่ได้แล้ว
#กว่าจะเป็นข้าวสาร
#ห้องครัวใต้ถุนบ้าน
กลิ่นหอมข้าวดอย ผสมไอน้ำเดือดส่งผลให้ข้าวพองเม็ด ใช้เวลาเพียงแค่ธูปดอกเดียวข้าวก็สุกหอมขึ้นหม้อ ส่วนกับข้าวมื้อนี้ก็มีแค่เพียงพริกคั่วโขลกตำกับเกลือ แล้วนำไปคลุกกับข้าวกิน มีหน่อลวกและดอกข่าเป็นเครื่องเคียง ก็เพียงพอกับการมีชีวิตให้เหลือรอดไปต่อสู้กับงานเถือกสวนไร่นา
#ดอกข่าป่า
หน่อลวกทำให้รู้สึกหนักท้อง ส่วนดอกข่าป่าเสริมดีกรีความเผ็ด ไล่ลมในท้องได้ดีทีเดียว ส่วนใบของข่าป่า แม่เฒ่าก็เอามาห่อทำขนมต้มเนาถั่วแล้วนึ่งสุกให้เราได้ลองชิม
#เผาพริกกินกับข้าวดอย
กว่าจะได้ข้าวดอยมากินมาบริโภค ช่างมีขั้นมีตอนมากมาย ด้วยเหตุนี้คนที่นี่จึงรู้คุณค่าของอาหารในทุกๆเมล็ดข้าว ทุกคำข้าว ข้าวที่ถูกหุงสุกแล้วหากเหลือกินไม่หมด จะถูกนำมาตาก มาแปรรูปใหม่เสมอ ไม่กินทิ้งกินขว้างเหมือนอย่างคนทั่วๆไปที่พบเห็นกันได้บ่อยในเมืองใหญ่
ฟืนสุมไฟก็เช่นกันคนที่นี่ก่อนที่หุงหาอาหารได้สักมืื้อพวกเขาก็ต้องออกเดินทางไกลเพื่อหาเชื้อฟืน ไม้สนเป็นไม้ชนิดหนึ่งที่คนที่นี่นิยมมาทำเชื้อไฟ จนคนหัวใสกลับเบียดบังแอบส่งคนขึ้นมาถากมาตัดเพื่อนำไปจำหน่ายขายให้กับนักท่องเที่ยวที่มาตั้งแคมป์กัน เราจะพบเห็นไม้สนอยู่ตามร้านค้าทั่วๆไปก่อนขึ้นสู่พื้นที่ป่าเขา นั่นหล่ะไม้สน
เพราะคุณสมบัติของไม้สนมีน้ำมัน หรือยางสน จึงทำให้จุดติดไฟได้ง่าย กลายเป็นที่นิยม สนบางต้นถูกถากโคนจนโค่นล้มด้วยธุรกิจเห็นแก่ได้ยืนต้นตายมากมายในป่าใหญ่ มันเกินวิถีของคนที่นี่ ที่พวกเขาจะใช้ไม้สนที่ยืนต้นตายเท่านั้นที่นำมาใช้เป็นเชื้อไฟก่อเตา และเขาก็ใช้แค่หยิบมือเดียวในการก่อไฟ ปล่อยให้สนนั้นเติบใหญ่ให้ประโยชน์สืบนานเท่านาน
สุรา๑ป้าน
#กิ่งสนแห้งเชื้อเพลิงอย่าง
ความเห็น (2)
-สวัสดีครับ
-การใช้ประโยชน์จากธรรมชาติถือเป็นการยังชีพของคนเรา
-การใช้ไม้ที่ยืนต้นตายเท่านั้นเป็นการอยู่ร่วมกับธรรมชาติิอย่างพึ่งพาอาศัยกันนะครับ
-เพียงได้อ่านความเรียงที่ไม่ยาวไม่นัก ก็ทำให้ผมสัมผัสได้ถึงวิถีที่น่ามองมาก ๆครับ
-ขอบคุณครับ
ข้าวเปลือกที่ตำกรอกหม้อนี่เอง ที่คงจะมีสารอาหารที่ดีเพราะออกมาจากเปลือกแล้วต้มกินทันที แม่เฒ่าอยู่กินอย่างง่าย จึงมีอายุยืน นับถือจริงๆ