ชีวิตที่พอเพียง 2633. ไปมัณฑะเลย์

วันที่ ๔ มีนาคม ๒๕๕๙ สาวน้อยกับผมไปมัณฑะเลย์กับคณะกรรมการสภามหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ไปประชุมแบบ Retreat ที่มัณฑะเลย์ โดยเรานั่งเครื่องบินบางกอกแอร์เวย์วันที่ ๔ มีนาคม เวลา ๑๒.๐๕ แต่ออกช้าเป็น ๑๒.๓๐ น. ใช้เวลาบิน ๑ ชั่วโมงครึ่ง ถึงมัณฑะเลย์เวลา ๑๓.๓๐ น. เวลาของพม่าช้ากว่าไทยครึ่งชั่วโมง การเดินทางครั้งนี้ อำนวยความสะดวกโดยมานิตย์การท่องเที่ยวเชียงใหม่ มีไกด์ชื่อคุณต้องเดินทางไปกับเราด้วย

ที่สนามบินมัณฑะเลย์ บริษัททัวร์ของพม่ามารับ พานั่งรถบัสจุประมาณ ๓๐ คน ไปยังเมืองมัณฑะเลย์ ใช้เวลาเดินทาง ๔๕ นาที ก็ถึงโรงแรมที่พัก ชื่อ Wilson ระดับสามดาวครึ่ง ถนนนอกเมืองมีสี่เลน เพิ่งสร้างเมื่อ ๑๐ ปีมานี้ รถไม่มาก สองข้างทางเป็นทุ่งนาแห้งแล้ง ป่า และเมื่อใกล้เมืองมีสวนกล้วยหักมุก และสวนมะม่วงพม่า ไกด์คือคุณวิน บอกว่าเป็นมะม่วงที่อร่อย (แต่ตอนนี้ไม่ใช่ฤดูมะม่วง) พอเข้าเมืองรถมาก มอเตอร์ไซคล์มากกว่า รถยนต์ ตัวเมืองของเขายังแย่กว่าตัวจังหวัดในประเทศไทยมาก โดยเฉพาะความสะอาดเป็นระเบียบเรียบร้อย

คุณวินบอกว่าหมอพม่าเรียน ๔ ปี ไม่เก่ง สู้หมอไทยไม่ได้ คนพม่าที่มีเงินเวลาป่วยจึงไปรักษาที่เมืองไทย เขาบอกว่ารถมอเตอร์ไซคล์จากจีนราคาถูก ราวๆ ๕๐๐ เหรียญสหรัฐ แต่ไม่ทน ใช้ไป ๓ ปีก็เสีย ต้องซ่อมอยู่เรื่อย มอเตอร์ไซคล์ญี่ปุ่นใช้ทนมาก และเวลานี้นำเข้าจากไทยก็มีคุณภาพสูง

เขาบอกว่าสินค้าจีนคุณภาพต่ำ สินค้าไทยคุณภาพสูง ซึ่งเป็นเรื่องน่าภูมิใจ และเป็นชื่อเสียงที่ช่วยได้มาก ไม่ทราบว่าเขาพูดเอาใจพวกเราคนไทยหรือเปล่า

อดีตเมืองหลวงของพม่าแห่งนี้ตั้งขึ้นเพื่อหนีอิทธิพลของอังกฤษ ซึ่งยึดพื้นที่ชายฝั่งทะเลรุกขึ้นไปเรื่อยๆ ภูมิศาสตร์ตามเส้นรุ้ง อยู่เหนือเชียงใหม่หลายร้อยกิโลเมตร

พักที่โรงแรมสักครู่ ก็ขึ้นรถไปกราบ พระมหามัยมุนีโดยเขาจัดผ้าซิ่นให้ผู้หญิง และโสร่งพม่าให้ผู้ชายนุ่ง สาวน้อยขอนุ่งทับกางเกง ถ่ายรูปงามไปเลย คุณวินบอกว่า คนพม่าเชื่อว่าพระมหามัยมุนีมีชีวิต ตอนตีสี่จึงมีพิธีล้างหน้า เราถูกเตือนแล้วเตือนอีกว่าต้องไม่สวมรองเท้าเข้าวัด เอาเข้าจริงๆ วัดของเขาส่วนที่เป็นระยะทางยาวที่สุดคือร้านขายของ ส่วนที่เป็นห้องพระพุทธรูปเป็นที่แคบๆ เราไปถึงเลย ๑๖.๐๐ น. จึงอดปิดทองพระ ได้แต่กราบและถ่ายรูป เฉพาะผู้ชายเท่านั้นที่เข้าไปกราบข้างในได้

พระมหามัยมุนี เป็นพระพุทธรูปสวมเครื่องทรงกษัตริย์ ลำตัวปิดทองหนา ๒ นิ้ว จนได้สมญาว่า “พระเนื้อนิ่ม” และทำให้รูปทรงผิดเพี้ยนไป

ส่วนที่สถาปัตยกรรมงดงามคืออาคารส่วนที่มีลาน ซึ่งควรจะเป็นด้านหน้า ที่เราลงรถเดินมาน่าจะเป็นด้านหลัง ที่ลานมีระฆังแขวนไว้ให้ตี เสียงกังวานนานมาก ผมเดาว่าเขามีวิธีแขวนให้ต่ำใกล้พื้นปูน เพื่อให้คลื่นเสียงสะท้อนไปมา

Mandalay Hillทั้งคณะกว่า ๙๐ คน ไปเที่ยวเย็นวันที่ ๕ มีนาคม หลังประชุมสภามหาวิทยาลัย เรื่องแผนพัฒนาระยะที่ ๑๒ ของ มช. เสร็จเรียบร้อย ต้องไปถ่ายคนจากรถบัสขึ้นรถสองแถวคันเล็ก นั่งได้ ๑๑ คน เพราะถนนขึ้นลงแคบ หักศอก และชัน รถใหญ่ขึ้นไม่ได้ ยังดีที่ถนนทางขึ้นกับถนนทางลงแยกกัน แต่รถก็ต้องระวังคนเดินขึ้นลง ซึ่งมีมากทีเดียว

ขึ้นไปถึงข้างบนก็มีบันไดเลื่อน ๓ ตอน พาขึ้นไปชั้นบน สำหรับไหว้พระ ชมวิว และถ่ายรูป โดยเฉพาะถ่ายรูปพระอาทิตย์ตก วิวไม่สวยเพราะมีหมอก

ในวันที่ ๖ มีนาคม เราไปเยี่ยมชมสถานที่สำคัญ ๒ แห่งคือ

วัดกุโสดอมีชื่อเสียงและได้รับยกย่องจาก UNESCO ให้เป็นแหล่งประวัติศาสตร์โลกเมื่อปี ๒๕๕๖ เพราะเป็นสถานที่สังคายนาพระไตรปิฎกครั้งที่ ๕ โดยพระเจ้ามินดง จารึกพระไตรปิฎกเป็นภาษาบาลี ตัวอักษรพม่าบนแผ่นหินอ่อน ๗๒๙ แผ่น มีมณฑปครอบ บริเวณวัดจึงเป็นดงมณฑปสีขาว

ภายในวัดมีพระพุทธรูปพระพุทธเจ้า ๔ พระองค์ และเจดีย์ใหญ่ เราเดินไปกราบพระโดยเดินเวียน ทักษิณาวัตร สิ่งที่เตะตาอีกอย่างหนึ่งคือต้นพิกุลอายุมาก ต้นที่ขนาดใหญ่ที่สุดอายุ ๑๒๓ ปี

วิหารชเวนันดอ เป็นวิหารไม้สักทองทั้งหลัง เดิมอยู่ในวังหลวง เป็นสถานที่สิ้นพระชนของพระเจ้าปะดุง พระโอรสคือพระเจ้าสีป่อ รื้ออาคารทั้งองค์ไปถวายวัด (อาคารสมัยนั้นรื้อประกอบใหม่ง่าย เพราะประกอบกันเข้าและใช้ไม้สลัก) ทำให้รอดจากไฟไหม้สมัยสงครามโลกครั้งที่ ๒ เป็นอาคารไม้สักทองทั้งหลังที่ยังเหลืออยู่ที่เดียวในประเทศ นอกนั้นอาคารในวังถูกไฟไหม้หมด

เราไปเห็นความประณีตบรรจงของการแกะสลักไม้ของช่างสมัยโบราณ ที่ไม้สลักส่วนตากแดดตากฝนกร่อนไปมากแล้ว ผมฝันว่า ทางเมียนมาร์น่าจะฝึกช่างแกะสลักไม้ขึ้นมาทดแทน และรีบแกะสลักชิ้นส่วนใหม่ขึ้นมาแทนชิ้นส่วนเดิม เมื่อชิ้นส่วนเดิมชำรุดเกินแก้ ค่อยๆ ทดแทนทีละส่วน ผลงานแกะสลักไม้บางส่วนเอาออกจำหน่ายแก่นักท่องเที่ยวเป็นชิ้นงานศิลปะราคาแพง วิธีคิด packaging ความรู้ ฝีมือช่าง ศิลปวัตถุ/โบราณวัตถุ การอนุรักษ์ การท่องเที่ยว อย่างที่ผมคิด จะใช้การได้หรือไม่ก็ไม่ทราบ แต่เมื่อกลับมาอ่านตัวหนังสือในป้ายที่ผมถ่ายรูปมา ก็พบว่าเขาคิดแบบเดียวกัน เพียงแต่ไม่เห็นการปฏิบัติ

ไก้ด์แนะนำให้แหงนขึ้นมองเพดาน จะเห็นความวิจิตร ที่จะพบเห็นเฉพาะในวังเท่านั้น

ไปเที่ยวนิดๆ หน่อยๆ ในประเทศเพื่อนบ้าน ทำให้รู้สึกว่า สาวน้อยกับผมรู้จักประเทศเพื่อนบ้านน้อยมาก ในยุคเออีซี คนไทยน่าจะทำความรู้จักประเทศสมาชิกเออีซี มากกว่าที่ผ่านมา

ศ. ดร. พิมพิชา ปัทมสิริวัฒน์กับสาวน้อยที่ทางเดินฝ่าดงร้านขายของไปกราบพระมหามัยมุนี

พระมหามัยมุนีอยู่ด้านหลังไกลๆ ห้ามผู้หญิงเข้าใกล้

ถ่ายรูปหมู่ที่ลานหลังวัดพระมหามัยมุนี

เครื่องทองเหลืองที่พระเจ้าบุเรงนองขนมาจากอยุธยา ซึ่งขนมาจากเมรอีกต่อหนึ่ง

เที่ยวตลาดค้าส่ง อธิการบดีนำทัพนักช็อป

หอนาฬิกาที่หน้าตลาด สร้างสมัยควีนวิกตอเรีย

การเคลื่อนย้ายพระพุทธรูปสานด้วยหวาย

พระอาทิตย์ตกดินที่ Mandalay Hill

พระพุทธรูปที่ Mandalay Hill

สาวน้อยกับแม่ชี

พิธีแห่งเจ้าบ่าวเจ้าสาว

พระเจ้ามินดงประทับที่หน้าวัดกุโสดอ

ทางเดินในวัดกุโสดอ

มณฑปบรรจุแผ่นศิลาจารึกพระไตรปิฎก

แผ่นศิลาจารึกพระไตรปิฎก

ทานาคาสาธารณะ

อธิการบดี รองอธิการบดี และสาวน้อย

พระเจดีย์วัดกุโสดอ

ปราสาทชเวนันดอ

ไม้สักทองแกะสลัก

ความงามด้านนอก

ความงามด้านใน

วิจารณ์ พานิช

๖ มี.ค. ๕๙

[boon]

ได้ไปเห็นศิลปของวัดพม่าที่ปีนัง สวยงามมากเมือเทียบกับวัดไทยที่นั่น สะท้อนความละเอียดอ่อนทางจิตใจที่ต่างกัน