การผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวต้นทุนต่ำของเกษตรกรต้นแบบอำเภอลานกระบือ

เกษตรกรต้นแบบที่มีการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวต้นทุนต่ำ

แบบถอดองค์ความรู้ของเกษตรกรต้นแบบในพื้นที่

1. เรื่อง ต้นแบบการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวต้นทุนต่ำของอำเภอลานกระบือ

2. ชื่อเกษตรกรเจ้าขององค์ความรู้ นายสำเนา นาคสวัสดิ์

วันเดือนปีเกิด 8 กุมภาพันธ์ 2511

หมายเลขบัตรประจำตัวประชาชน 3620600326704

ที่อยู่ 85/1 หมู่ 2 ตำบลหนองหลวง อำเภอลานกระบือ จังหวัดกำแพงเพชร

โทรศัพท์ 086-2166053 , 086-9315762

3. ความเป็นมา

พื้นเพเป็นคน ตำบลคุยบ้านโอ่ง อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร ต่อมาได้ย้ายตามบิดามารดามาอาศัยอยู่ที่บ้านลำมะโกรก หมู่ 2 ตำบลหนองหลวง อำเภอลานกระบือ จังหวัดกำแพงเพชร จนถึงปัจจุบัน

จบการศึกษาชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 คู่สมรสชื่อนางทม นาคสวัสดิ์ มีบุตรชาย 2 คน

ปี พ.ศ. 2544 ได้รับการคัดเลือกเลือกตั้งเป็นสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบลหนองหลวงติดต่อกัน 4 สมัย (จนถึงปัจจุบัน)

ปี พ.ศ.2555 ได้รวมกลุ่มกับชาวบ้านในหมู่บ้านลำมะโกรก จำนวน 20 คน ก่อตั้งเป็นศูนย์ข้าวชุมชนบ้านลำมะโกรก ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวไว้ใช้เอง และจำหน่ายให้คนในชุมชน โดยการซื้อเมล็ดพันธุ์ข้าวจากนาสมาชิกศูนย์ข้าวชุมชนแล้วนำไปตาก ไม่มีการบรรจุกระสอบ ปัจจุบันต้องการพัฒนาให้มีลานตากข้าว เครื่องคัดและทำความสะอาดเมล็ดพันธุ์ และการบรรจุกระสอบ

ปี พ.ศ.2557 ทางสำนักงานเกษตรอำเภอลานกระบือได้คัดเลือก ศูนย์ข้าวชุมชนบ้านลำมะโกรกเป็นศูนย์นำร่อง MRCF และพัฒนาเป็นศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร

4. องค์ความรู้ในการประกอบอาชีพ และงานที่ภาคภูมิใจ

องค์ความรู้ในการประกอบอาชีพ มีดังนี้

1. การทำนาโดยวิธีโยนกล้าเพื่อลดต้นทุนค่าเมล็ดพันธุ์และลดปัญหาข้าววัชพืช

2. การทำสารสกัดชีวภาพเพื่อไล่แมลง ลดการใช้สารเคมี

3. การทำปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพ ลดการใช้ปุ๋ยเคมี

4. ไม่เผาตอซังฟางข้าวใช้สารย่อยสลายฟางแล้วไถกลบเพื่อเป็นปุ๋ย ช่วยลดปัญหาโลกร้อน

งานที่ภาคภูมิใจ มีดังนี้

1. สามารถผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวไว้ใช้เอง และจำหน่ายให้คนในชุมชน

2. การเป็นสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบลหนองหลวง มีส่วนช่วยพัฒนาชุมชนบ้านลำมะโกรก เช่น การทำถนน ไฟฟ้า น้ำประปา เป็นต้น

3. เป็นอาสาสมัครเกษตรหมู่บ้าน (อกม.) 10 ปี

4. เป็นอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) 25 ปี

5. เป็นอาสาสมัครป้องกันภัยฝ่ายพลเรือน (อปพร.) 20 ปี

6. เป็นแกนนำชาวบ้านเรียกร้องให้ทางจังหวัดกำแพงเพชรปลดล็อคให้เกษตรกรที่มีเอกสารสิทธิ์เป็น ภ.บ.ท.5 สามารถเข้าโครงการรับจำนำข้าว และมาตรการช่วยเหลือผู้มีรายได้น้อยได้

5. สรุปองค์ความรู้ที่ใช้

5.1 การผลิต

- การทำนาโดยวิธีการโยนกล้า ช่วยประหยัดค่าเมล็ดพันธุ์และลดปัญหาข้าววัชพืช

- การผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวตามกระบานการผลิตอย่างถูกต้อง

- การทำสารสกัดชีวภาพเพื่อไล่แมลง ลดการใช้สารเคมี

- การทำปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพ ลดการใช้ปุ๋ยเคมี

5.2 การตลาด

- ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวไว้ใช้เอง และจำหน่ายในชุมชนซึ่งยังไม่พอจำหน่าย

- ในอนาคตต้องการพัฒนากระบวนการผลิตเพื่อให้ได้มาตรฐานและเพียงพอกับความต้องการ

6. ปัจจัยแห่งความสำเร็จ

1. การทำงานต้องมีความขยัน อดทน มุ่งมั่นตั้งใจให้สุดความสามารถ

2. ต้องกล้าคิด กล้าทำ กล้าเปลี่ยนแปลงในสิ่งที่ถูกต้อง

3. ต้องมีความสามัคคีกัน สมาชิกทุกคนมีส่วนร่วมในการคิดหรือทำงานในกลุ่ม

4. มีการสนับสนุนจากหน่วยงานราชการอย่างต่อเนื่อง เช่น การให้คำแนะนำ/ความรู้ทางวิชาการ/วัสดุอุปกรณ์ที่จำเป็น และการส่งเสริมด้านการตลาด

7. แนวคิดในการทำงาน

1. การทำงานสามารถปรับเปลี่ยนได้ตามความเหมาะสม ยืดหยุ่นได้ตามสถานการณ์

2. ต้องคำนึงถึงประโยชน์ส่วนรวมก่อนเสมอ

3. ต้องมีความรับผิดชอบในหน้าที่

8. หลักคิดในการประกอบอาชีพการเกษตร

หาความรู้เสริมอยู่เสมอ ยืดหยุ่นได้ตามสถานการณ์ ทำอาชีพเสริม เช่น หากราคาข้าวตกต่ำก็เลี้ยงปลา เลี้ยงโคเป็นอาชีพเสริม

9. ที่มาของข้อมูล (ผู้ถอดองค์ความรู้)

ชื่อ นางสาวทัศนี แซ่เหง่า ตำแหน่ง นักวิชาการส่งเสริมการเกษตรปฏิบัติการ

สำนักงานเกษตรอำเภอลานกระบือ จังหวัดกำแพงเพชร

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับท่านสิงห์ป่าสัก..

-ถอดองค์ความรู้แบบนี้ได้ประโยชน์มาก ๆครับ..

-พื้นเพของเกษตรกรเป็นคน"ตำบลคุยบ้านโอง"นะครับ...

-ขอบคุณสำหรับข้อมูลนะคร้าบ...