หากกรมส่งเสริมสหกรณ์ ไม่ยึดมั่นในหน้าที่หลัก ในการส่งเสริมองค์การที่เป็นสหกรณ์แท้จริง ตามนิยามสหกรณ์สากล จะส่งผลดังนี้

เมื่อวันศุกร์ ที่ 3 เมษายน2558 เวลา 13.30 น.

ได้รับเชิญจากชมรมข้าราชการอาวุโส กรมส่งเสริมสหกรณ์

ตามหนังสือเชิญพิเศษ ที่ ชอส. (พิเศษ)1/2558เข้าร่วมเสวนา เรื่อง"ปัญหาสหกรณ์ไทยในปัจจุบัน"ที่สำนักพัฒนาและถ่ายทอดเทคโนโลยีการสหกรณ์ กรมส่งเสริมสหกรณ์ถนนพิชัยกรุงเทพมหานคร มีข้าพเจ้าเพียงคนเดียว ที่ยังไม่เกษียณอายุราชการที่ได้เข้าร่วมในการนี้

ได้มีโอกาสเข้ารับฟังแนวคิดของ อดีตข้าราชการกรมส่งเสริมสหกรณ์ หลายท่านอาทิอดีตอธิบดี เชิญ บำรุงวงศ์
อดีตอธิบดีหญิงคนแรกกรมส่งเสริมสหกรณ์และของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ น.ส. พีรรัตน์ อังกุรรัต
อดีตรองอธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์อีกหลายท่าน และพี่ ๆผู้ที่มีประสบการณ์ในกรมส่งเสริมสหกรณ์ที่เกษียณอายุราชการไปแล้ว อีกมากมาย

ที่ประชุมมุ่งไปแต่ปัญหา ตามหัวข้อเสวนา แต่ข้าพเจ้า ได้นำเสนอมิติในด้านการพัฒนา เพราะด้านปัญหามีผู้เสนอมากพอแล้ว ได้นำเสนอแนวทางการป้องกันปัญหาแบบสหกรณ์เครดิตยูเนียนคลองจั่น จำกัด ตามที่ได้เสนอไปใน facebook : การสหกรณ์ไทย by พีระพงศ์ วาระเสนและที่ https://www.gotoknow.org/posts/587643

ได้เสนอเรื่อง การใช้วิธีการสหกรณ์ใน เครือข่ายสังคมออนไลน์ด้วยความสมัครใจ เช่นที่ได้เคยเสนอมา คือ มีการรับสมาชิกได้ทั่วโลกโดยไม่จำกัดแดนมีการเลือกตั้งกันทางอินเตอร์เน็ต มีการรวมกันซื้อสินค้าทางเน็ต มีการรวมกันขายสินค้าทางเน็ตมีการแบ่งปันกันทางเครือข่ายสังคมออนไลน์ ทั้งทางด้านเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม อย่างสร้างสรรค์

ซึ่งวิธีการเหล่านี้ไม่ต้องจดทะเบียนแต่เป็นการรวมกันด้วยใจกรมส่งเสริมสหกรณ์จะเข้าไปเกี่ยวข้องได้เพียงให้หลักวิชาการสหกรณ์ที่ถูกต้องแก่ประชาชนคนโซเซียลเน็ตเวอร์คเท่านั้นจะบังคับควบคุมหาได้ไม่เพียงแต่จูงใจให้เค้าใช้วิธีการสหกรณ์ที่ถูกต้อง สร้างสรรค์ความดีเพื่อความสุขร่วมกันเท่านั้น

เป็นสิ่งที่กรมส่งเสริมสหกรณ์ต้องกระทำในอนาคตอันใกล้นี้เพราะกรมส่งเสริมสหกรณ์นี้มีความรู้และความเข้าใจสหกรณ์มากที่สุดในหน่วยราชการของไทย ตามบทความที่ได้เขียนไว้ตามลิ้งค์นี้ https://www.gotoknow.org/posts/575879

แต่สิ่งสำคัญที่สุดที่ข้าพเจ้าได้จากการเข้าเสวนาร่วม กับครูบาอาจารย์ทางด้านการส่งเสริมสหกรณ์ที่ในครั้งนี้ คือ การตั้งสติ ถอยกลับไปตั้งต้นที่ท่านอดีตอธิบดีเชิญ บำรุงวงศ์กล่าว คือต้องกลับไป ดูจุดเริ่มต้นของสหกรณ์ที่จริง ที่ "Statement on the Co-operative Identity นิยาม (definition) ของสหกรณ์ที่ใช้กันเป็นสากล ดังนี้

"Statement on the Co-operative Identity "

Definition

A co-operative is an autonomous association of persons united voluntarily to meet their common economic, social, and cultural needs and aspirations through a jointly-owned and democratically-controlled enterprise.

คำนิยาม

สหกรณ์เป็นองค์การอิสระของบุคคลซึ่งรวมกันด้วยความสมัครใจเพื่อสนองความต้องการอันจำเป็น และความมุ่งหมายร่วมกันทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม โดยการดำเนินวิสาหกิจที่เป็นเจ้าของร่วมกัน และควบคุม ตามแนวทางประชาธิปไตย

โดยได้รับฟังท่านอดีตอธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์หญิง คนแรกของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ท่านพีรรัตน์ อังกูรรัต ได้แนะนำให้พิจารณา ที่เราเรียกว่าสหกรณ์ในประเทศไทยที่นายทะเบียนสหกรณ์รับจดทะเบียน นั้นเป็น cooperative หรือ non-cooperative โดเทียบจากนิยามสหกรณ์ได้ หากไม่ใช่สหกรณ์ (non-cooperative) ก็ไม่ส่งเสริม

ข้าพเจ้าเองจึงคิด ต่อไปว่ากรมส่งเสริมสหกรณ์นั้นของบประมาณจากรัฐบาล โดยสำนักงบประมาณ กระทรวงการคลัง ซึ่งเป็นภาษีของประชาชนเพื่อนำมา ส่งเสริมสหกรณ์ และส่งเสริมให้ประชาชนใช้วิธีการสหกรณ์ที่ถูกต้อง เพื่อความสุขความเจริญของบ้านเมือง จึงควรที่จะส่งเสริมสหกรณ์( cooperative )เท่านั้น ไม่ใช่สหกรณ์ ( non-cooperative) ไม่ใช่หน้าที่ของกรมส่งเสริมสหกรณ์จะต้องเข้าไปส่งเสริม

และก็คิดเลยเถิดไปว่า ถึงตอนเป็นประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนว่าถ้ากรมส่งเสริมสหกรณ์ทำหน้าที่ส่งเสริมสหกรณ์ ชื่อของกรม ฯ นี้ในภาษาอังกฤษ ก็จะเป็น Cooperative Promotion Department ตัวย่อคือ"CPD" แต่ถ้าส่งเสริมองค์การที่ไม่ใช่สหกรณ์ ชื่อของกรมนี้ในภาษาอังกฤษก็จะเป็น “NPD “Non – Cooperative Promotion Department

เมื่อกรมส่งเสริมสหกรณ์ ไปส่งเสริม ไม่ใช่สหกรณ์(non – cooperative) ก็จะส่งผลกระทบถึง กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ในภาษาอังกฤษ Cooperative Auditing Departmentตัวย่อ คือ"CAD" ซึ่งมีหน้าที่หลักอันสำคัญยิ่งในการตรวจบัญชีให้สหกรณ์ เพื่อให้สหกรณ์รู้สถานะทางด้านการดำเนินธุรกรรมของสหกรณ์ ก็จะให้บริการตรวจบัญชี องค์การที่ไม่ใช่สหกรณ์ชื่อ กรมตรวจบัญชีก็จะต้องเปลี่ยนเป็น “NAD" Non-cooperative Auditing Departnent

กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ก็จะต้องเปลียนชื่อจาก "MOAC" Ministry of Agriculture and Cooperativesเป็น “MOAN" Ministry of Agriculture and Non-Cooperatives

ยัง ๆ ไม่หมดอดีต ธนาคารเพื่อการสหกรณ์ ธ.ก.ส. เดิม หรือ ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร ในปัจจุบัน Bank for Agriculture and Agricultural Cooperatives “BAAC" เปลี่ยน เป็นBank of Agricultural and Non- Cooperative ตัวย่อใหม่คงเป็น “BAN-C"ซึ่งอาจหมายถึง Ban - Cooperative(มิให้สหกรณ์เข้าใช้บริการเลยก็อาจเป็นได้) คงยุ่งกันไปใหญ่

ทุกวันนี้สหกรณ์การเกษตรก็ลดการใช้บริการ ธ.ก.ส. ลงไปมาก เนื่อง เพราะพึ่งพาตนเองได้มากขึ้นแล้ว ตามปรัชญาสหกรณ์ ช่วยตน ช่วยกัน (self help , mutual help) และ ขบวนการสหกรณ์ไทยเตรียมอาจจะไปร่วมกับขบวนการสหกรณ์อาเซียน ตั้ง ธนาคารสหกรณ์อาเซียน (ASEAN Cooperative Bank) แบบ44 ประเทศในโลกร่วมกันตั้ง AIIB (Asian Infrastructure Investment Bank ) ก็อาจเป็นได้ เลยลดการใช้บริการลง

น่าจะเป็นผลที่เกิดขึ้น หากกรมส่งเสริมสหกรณ์ ไม่ยึดมั่นในหน้าที่หลักในการส่งเสริมองค์การที่เป็นสหกรณ์ตามนิยามสหกรณ์สากลกลับไปส่งเสริมองค์การที่ไม่ใช้เป็นสหกรณ์ (Non- cooperative) ก็จะเกิดผลดังที่กล่าวขึ้น

แต่ในความเป็นจริง ทุกวันนี้ กรมส่งเสริมสหกรณ์ก็ยังส่งเสริมสหกรณ์ที่แท้จริงอยู่ ที่ไม่ใช่สหกรณ์(Non - cooperative) กรมส่งเสริมสหกรณ์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ไม่ส่งเสริม

สุดท้ายตายทุกคน
พีระพงศ์ (Bobbie) วาระเสน
7 เมษายน2558

[ยายธี]

สุดท้าย..ตาย..ทุก..คน..อืมมมม มิน่าเล่า...