รังต่อ Polistes mandarinus Saussure
ต่อ เป็นแมลงมีปีกตัวคล้ายผึ้ง ตัวอ้วน ยาว 20- 25 มม. สีดำ ทำรังอยู่ตามต้นไม้อาคารบ้านเรือน รังมีรูปไม่แน่นอน เช่นเป็น แผ่น รูปเจดีย์ รูปฝักบัว เป็นต้น เนื้อเหมือนกระดาษฟาง สีน้ำตาลเทาขาว กลิ่นแปลกๆ เอามานึ่งให้สุก เอาตัวอ่อนออกมาให้หมดตากแห้ง ตัดเป็นชิ้นเล็กๆโรยเกลือเล้กน้อยเก็บไว้ใช้
รังต่อรสหวานสุขุม
มีพิษ ต้มดื่ม หรือคั่วให้เกรียม
บดเป็นผง รับประทานครั้งละ 2.5-4.5 กรัม
ขับลม ถอนพิษ ขับพยาธิ แก้อาการชา แก้ฝีหนอง
แก้วัณโรคที่ต่อมน้ำเหลืองบริเวณคอระยะเริ่มแรก
แก้ฝีชอนทะลุก้น แก้บิด แก้โรคจู๋ ปัสสาวะไม่รู้ตัว
ตัวอ่อนต่อนึ่งสุก
ตัวอ่อน รสหวานเย็น มีพิษ ต้ม หรือบดเป็นผงรับประทาน
แก้แน่นหน้าอก แน่นท้อง อาเจียนแต่ลมเปล่า
ห้ามใช้ ในรายที่ร่างกายอ่อนแอ เลือดน้อยโลหิตจาง
ห้ามใช้ ร่วมกับ ขิง จี่เย้า และเปลือกหอยนางรม
วิธีใช้ รังต่อเพื่อรักษาโรค
- แก้มือเท้าชา รังต่อ หัวกระเทียม ขี้เถ้าหญ้าต่างๆตำพอกบริเวณที่ชา
- แก้ฝีเต้านม มีหนองบวมไม่มีหัว รังต่อเผาไฟ
บดเป็นผง 6 กรัม ผสมน้ำ 1 ถ้วย ต้มเคี่ยวให้เหลือ 1 ใน 6 ส่วนรับประทาน
- แก้ฝีชอนทะลุก้น รังต่อเผาไฟผสมน้ำมันพืชทา
- แก้ฟันปวดบวม รังต่อเผาไฟผสมสุราอุดทาที่ปวดบวม
- ผึ้งต่อย รังต่อผสมน้ำมันหมูทา
- แก้คอเจ้บบวม รังต่อบดผสมน้ำนมรับประทานครั้งละ 0.3-0.6 กรัม วันละ 3ครั้ง
- ปัสสาวะไม่รู้ตัว โรคจู๋ รังต่อบดผสมกับสุรารับประทาน
- รักษาแผลอักเสบ ติดเชื้อ แผลหนอง แก้ปวดแผล รังต่อ 30 กรัม
ต้มกรองเอาน้ำล้างแผลแล้วปิดแผลด้วยผ้าพันแผลปลอดเชื้อ ใช้กับแผลทุกชนิด
(ขอบคุณสรรพคูณรังต่อ ฯ จากหนังสือสารานุกรมสมุนไพรรวมหลักเภสัชโดย วุฒิ วุฒิธรรมเวช )
รังต่อและตัวอ่อนต่อมีพิษ
ตัวอ่อน ทำอาหารพื้นบ้านได้อร่อยหลายเมนู หรือเพียงนึ่งให้สุก
หากพบรังร้างก็เก็บมาใช้เป็นยา หรือไว้เพื่อสวยงามแปลกตาประดับบ้านก็ได้นะคะ
ด้วยความปรารถนาดี กานดา แสนมณี
วันพฤหัสบดีที่ ๒๙ มกราคม พ.ศ ๒๕๕๘