เมื่อเร็วๆนี้( ๑๓ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๗ ) ผมได้มีโอกาสไปร่วมเวทีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างเจ้าหน้าที่ หน่วยงานสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ประจำจังหวัดกำแพงเพชร โดยมีวัตถุประสงค์ของการจัดเวที คือให้ชุมชนบ้านคลองเรือ หมู่ ๑๑ ตำบลเทพนครอำเภอเมืองกำแพงเพชร จังหวัดกำแพงเพชร ได้วิเคราะห์ปัญหาในการประกอบอาชีพของคนในชุมชน ซึ่งโดยทั่วไปของระบบการผลิตหลักของชุมชนนี้คือส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำนาร้อยละ ๙o รองลงมาร้อยละ ๒o ก็จะเป็นการทำไร่อ้อย ชุมชนนี้มอยู่ในเขตชลประทานวังบัว และโครงการชลประทานท่อทองแดง
ในการจัดเวทีครั้งนี้ เราได้ร่วมกันทดลองใช้เครื่องมือในการวิเคราะห์ข้อมูลร่วมกับชุมชน ในช่วงแรกของการลงชุมชนครั้งนี้ เราได้แนะนำตัวของตัวแทนหน่วยงานที่เข้าร่วม ได้แก่ หน่วยงานประมงจังหวัด ชลประทานจังหวัด พัฒนาที่ดินจังหวัด สหกรณ์จังหวัด เกษตรและสหกรณ์จังหวัด เกษตรจังหวัด ปศุสัตว์จังหวัด ธกส. จากนั้นก็ ชี้แจงวัตถุประสงค์ของการลงชุมชนครั้งนี้
การเริ่มกระบวนการ ผมได้รับมอบหมายให้เป็น คุณอำนวยพร้อมตั้งคำถาม ในช่วงแรกก็ใช้คำถามนำว่า ทุกวันนี้พี่น้องส่วนใหญ่ประกอบอาชีพอะไรกัน และอาชีพรองคืออะไร พี่น้องเกษตรกรที่เข้าร่วมเวทีก็จะช่วยกันตอบพร้อมแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นอย่างเป็นกันเอง จากนั้นเราได้หัวข้อประเด็นที่สำคัญของชุมชนอยากจะพัฒนา ปรากฏว่า พี่น้องเกษตรกรส่วนใหญ่ต้องการจะพัฒนาด้านการผลิตข้าวของชุมชน ซึ่งปัจจุบันการผลิตข้าวค่อนข้างมีปัญหามากมาย จากนั้นเราค่อยๆปล่อยคำถามออกไปถามเกษตรกรที่เข้าร่วมเวที รวมทั้งสลับคำถามถามตัวแทนหน่วยงานที่เกี่ยวข้องที่เข้าร่วมเวทีในครั้งนี้
รู้ไหมครับช่วงนี้ภาคเช้า ผมลองใช้เครื่องมือ Swot analysis และ Swot matrix จนได้แนวทางการพัฒนาออกมาในภาพรวมของกระบวนการผลิตข้าวของชุมชน จากนั้นภาคบ่าย ให้ฝึกให้เกษตรกรใช้เครื่องมือ Problem Tree วิเคราะห์ปัญหาเชิงระบบของการผลิตข้าวในชุมชนบ้านคลองเรือแห่งนี้ ปรากฏว่า ได้ข้อมูลที่เกษตรกร ได้ร่วมกันระดมความคิดเห็นออกมามากมาย ต้องขอชื่นชมพี่น้องเกษตรกรจริงๆ สามารถใช้เครื่องมือ ทั้ง ๒ เครื่องมือนี้มีข้อมูลที่ออกมาค่อนจะดีและครอบคลุมครับ
จากนั้น เราก็ให้ตัวแทนเกษตรกรในกลุ่มย่อยต่างๆจำนวน ๔ กลุ่มที่เราได้ให้เขาร่วมกันวิเคราะห์ปัญหา โดยใช้เครื่องมือ Problem Tree ได้ส่งตัวแทนมานำเสนอผลของการวิเคราะห์ปัญหาการผลิตข้าวของชุมชนบ้านคลองเรือ แห่งนี้ โดยชุมชนได้สะท้อนข้อมูลสภาพการผลิตข้าวและปัญหาการผลิตข้าวของชุมชน บ้านคลองเรือ โดยสะท้อนข้อเท็จริงออกมาให้รับทราบโดยทั่วกัน
จากนั้น เราก็ได้ร่วมกันสรุปของการจัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ร่วมกันในครั้งนี้ พร้อมนั้นหมายที่จะพบกันในครั้งต่อๆไป สำหรับบรรยากาศการแลกเปลี่ยนวันนี้ดีมากครับ
เขียวมรกต
๑๔ กพ. ๕๗
ขอบคุณ Dr.Pop ครับ
ขอบคุณครับ เพชรน้ำหนึ่ง
ขอขอบคุณ ทพญ.ธิรัมภา ครับ
ขอขอบคุณครับ อ.บุษยมาศ