ปลูกผักแบบดาวล้อมเดือน(17) :แบบโรงเรียนบ้านเขานางสางหัว
ผู้เขียนเป็นครูอาสาสมัครให้แก่โรงเรียนบ้านเขานางสางหัว อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี มูลนิธิคุณมีชัย วีระไวยทยะ ได้มาแนะนำรื่องการปลูกผักแบบดาวล้อมเดือน โดยมีหลักการอยู่ว่า ตรงกลางที่เป็นเดือนคือต้นมะนาวสำหรับการทำมะนาวนอกฤดู บริเวณข้างๆเป็นผัก ที่ปลูกได้หลากหลาย ทำให้ได้ความรู้เพิ่มขึ้นนอกจากการจัดการปลูกผักในกระถางที่ผู้เขียนทำอยู่แล้วกับกลุ่มคนปลูกผักกินได้ ในgotoknow หลักการใหญ่คือถ้าดินของสถานที่จะปลูกผักแบบดาวล้อมเดือน ไม่ดีสามารถปลูกได้ในกระถาง ถุงดำหรือลองห้องน้ำแบบปิดก้นของลองเพื่อให้บังคับมะนาวออกนอกฤดูกาลได้
ดาวล้อมเดือนต้นฉบับจากโรงเรียนมูลนิธิคุณมีชัย
การปลูกผักในกระถางจากบันทึกผศ.วิไล แพงศรี
แต่ที่โรงเรียนบ้านเขานางสางหัว ผู้เขียนเคยขุดดินหน้าตึกทำงานและได้จัดการให้นักเรียนได้เรียนรู้เรื่องการวัดขนาดแปลง การคำนวณหาพื้นที่ที่เคยเล่าไปในบันทึกนี้
เมื่อผู้เขียนนำปุ๋ยคอกคือขี้วัวมาใส่ปรับสภาพดิน และนำฟางมาคลุมหน้าดินก็สามารถปลูกผักได้ตามปกติ ตอนนี้ผักทุกๆชนิดที่ปลูกไว้กำลังงอกงาม แปลงแรกเล็กๆที่ผู้เขียนทดลองปลูกทั้งให้นักเรียนกิน เอาไปขายและให้ผู้ปกครองกินได้
ตอนนี้แปลงที่คิดว่าดินไม่ดี เพราะตอนผู้เขียนขุดดินกับนักเรียนดินแข็งมาก ตอนนี้ปลูกผักได้งามดี คาดว่าผักหลายๆชนิดคงทันงานเสวนาปลูกผักกินได้ในวันที่ 26 กุมภาพันธ์ แน่นอน ผู้เขียนได้ความรู้ใหม่ว่า ต้นพืชตระกูลถั่วเมื่อปลูกแล้วจะปรับสภาพดินได้ดี
ต่อมาเป็นแบบนี้(ภาพหลังจากนั้น 1 เดือน 15 วัน)
ผู้เขียนเองได้พยายามปลูกผักบางชนิดที่คิดว่าปลูกลงดินได้ไม่ดีเช่นสลัดลงในถุงดำ ปรากฏว่า ผักสลัดงามมากๆ ต้นกล้าบางชนิดเช่นต้นทานตะวัน ก็งอกงามดี ผู้เขียนเองนั้นชอบต้นคะน้าที่ป้องกันโรคกระดูกพรุนได้ คะน้าต้นนี้ตอนนักเรียนย้ายผักคะน้าต้นนี้นักเรียนทำหัก(สังเกตที่โคนคะน้า)นะครับ แต่คะน้าก็ยังเจริญเติบโตได้ตามปกติ เป็นคะน้าที่มีพลังชีวิตที่ดีมาก
ในส่วนของผักบางชนิดก็สามารถปลูกแบบดาวล้อมเดือนใต้โคนไม้ใหญ่ในโรงเรียนได้ ที่โคนไม้มีคะน้า กวางตุ้ง ตะไคร้ ผักแพว เปพเปอร์มิ้น มะเขือเทศ ต้นมะเขือ สิ่งสำคัญคือมีต้นพริกไทยที่สามารถขึ้นต้นไม้ใหญ่ได้ นอกจากนี้ยังมีไม้ประดับประเภทต้นเงินไหลมาเทมา ต้นพลูด่างด้วย
ผักชนิดต่างๆที่เราปลูกสามารถเอามาประดับสวนได้ ก็จะได้สวนแบบมีผักกินได้ (แถมปิ่นโตข้าวผู้เขียนด้วย 555) ในปิ่นโตมีน้ำพริก ส่วนผักหาแถวในสวนนี่ละ 555
ผู้เขียนเองนั้นชอบดูดอกบุษบาริมทาง หรือต้นอ่อมแซบ ดอกของเขาสวยมากๆ ดอกสวยเหมือนภาพวาด ชวนให้น่ามองนะครับ…
มีผักแปลงหนึ่งปลูกใกล้บ่อปลาดุกลุงบุญรอดช่วยดูแลถ่ายน้ำปลาดุกลงที่แปลงนี้ ปรากฏว่าผักงามมาก เรียกว่าขึ้นมาเกือบทุกเมล็ดที่โรยปลูกไว้ ถ้าสังเกตที่หัวแปลงจะเห็นว่าผู้เขียนวางระบบน้ำซึมเอาไว้ในท่อเพียงใส่น้ำในท่อ น้ำก็อยู่ได้นานมาก ตอนนี้ขออนุญาตไปย้ายผักจากแปลงลงถุงและกระถางเพื่อนำไปในงานเสวนาก่อนนะครับ ขอบคุณครับที่เข้ามาอ่าน…
ความเห็น (36)
ผักกรอบๆ น่ากินมากๆค่ะ
พักนี้ พี่ไม่ค่อยได้ลงแปลงผักค่ะ มั่วแต่ยุ่งแต่ในครัวทำขนมขาย
ส่งกำลังใจไปช่วยเชียร์ค่ะ :)
ขอบคุณพี่หนูรี
มาไวมากๆๆ
เอาไว้พี่ว่างค่อยลงแปลงนะครับ
ผักสดๆๆกรอบๆอร่อยมากครับ
อาจารย์แม่นำภาพจากการอบรม ที่อาจเรียกได้ว่า "การปลูกแบบดาวล้อมเดือน" มาให้ดูแบบชัดๆ นะคะ คือ เขาปลูกต้นมะม่วงหาวมะนาวโห่หรือหนามแดงไว้ตรงกลาง แล้วปลูกคะน้า กะหล่ำปลี สระแหน่ และไผ่ (ผักแพว) รอบๆ ค่ะ และนำภาพหนามแดงจาก "ฟาร์มไอดิน-กลิ่นไม้" ของอาจารย์แม่มาให้ดูด้วยค่ะ เห็นเขานิยมนำต้นพันธุ์ต้นเล็กๆ ความสูงประมาณ 10-15 ซม.ไปวางขายในงานเกษตรทุกครั้งที่อาจารย์แม่ไปชมค่ะ
ขอโทษนะคะ อาจารย์แม่บอกชื่อผักผิดไป 1 ชนิด ผักที่เห็นด้านซ้ายคือ "โหระพา" ค่ะ ไม่ใช่ "ผักแพว"
สงสัยวันที่ 26 กพ. นี้ต้องไปให้กำลังใจซะแล้ว
ดีจัง ดาวล้อมเดือน ต้นที่เป็นเดือนหากเป็นต้นไม้ใหญ่ดูจะมีความสุขที่สุด ชุ่มเย็นได้อาหารจากการใส่ใจผู้ปลูกดาวๆทั้งหลาย เดือนก็ยิ่งโตงามไปด้วยอีกมาก ได้ผลประโยชน์ซึ่งกันและกัน ไม่เปลืองเนื้อที่ด้วย เหมาะสำหรับบ้านที่มีพื้นที่ปลูกต้นไม้ลงดินมาก ขอบคุณมากนะคะ
<p>ขอบคุณ อ.ขจิต ที่ทำให้โรงเรียนสีเขียวตลอด แม้จะเข้าน่าแล้ง แต่โรงเรียนมีผักงอกงามตลอดค่ะ</p>
ชื่นชม และเป็นกำลังใจค่ะ น้องขจิต
-สวัสดีครับอาจารย์
-ตามมาชม"แปลงผักงามๆ"
-แนวคิดและวิธีการปลูกดูน่าสนใจและนำไปเป็นแบบอย่างได้เป็นอย่างดีทีเดียวนะครับครู..
-ครูอาสาสมัคร...ทำอะไรตั้งหลายอย่าง..
-มีความสุขในทุกๆวัน..อิๆ
-วันนี้มี"อ๊อกปู๋นา"มาฝากครูครับ..
เรียน อ.ดร.ขจิต
ตามมาเชียร์อาจารย์และเด็กๆ ค่ะ คะน้าต้นหักยังปลูกให้โตได้อีกหรือนี่!!
รพ.ยุธยา
คุณครูขจิต ฝอยทอง ขอบคุณมากครับ ค่ะ ที่ให้ความรู้ พาเราเรียนรู้ ปลูกพืชผัก เรียนแบบบูรณาการ คณิต วิทยาศาสตร ภาษาไทย ศิลปะ ขับเสภา (ชอบๆๆๆๆๆมากๆๆ) คุณครูรักษาสุขภาพด้วยครับเป็นห่วงครับ จากนักเรียนโรงเรียนบ้านเขานางสางหัว น้องวิว น้องบิ๊ก น้องเอ๊ะ น้องมิ้ว น้องหลง น้องกบ น้องครีม น้องมะขิ่น น้องมุก น้องพร น้องตูน น้องน้ำ น้องเอ๋ย น้องเปเล่ น้องบาส น้องสรรค น้องน้ำไหล น้องเล่ น้องหนิง และครูวาส
เขียนเรื่องผักแล้วจ้า รีบมารายงาน
ชื่นชมครับ ดาวล้อมเดือน...สู่ความพอเพียงและยั่งยืน
สวัสดีค่ะ อ.ขจิต
ขอบคุณค่ะสำหรับตัวอย่างในการปลูกผัก
ผักน่าทานทั้งนั้นเลยค่ะ
.... ท่าน ขจิต ... เป็นผู้เชียวชาญเรื่องปลูกผักไร้สารพิษไปแล้ว .... ดีจังเลยค่ะ .... พี่เปิ้น .... ปลูกได้ครั้งเดียว ไก้แจ้ 2 ตัว ...มาจิกกินหมดเลยค่ะ ..... คนปลูกเลย อดทาน นะคะ
เป็นบันทึกสีเขียวแห่งความสุขของผู้ปลูกและผู้ได้ชม...ดีใจกับน้องๆในโรงเรียนด้วยค่ะ...
ครูขจิต พักผ่อนบ้างค่ะ อากาศเปลี่ยนแปลง นักเรียนและครูเป็นห่วงค่ะ พืชผักงามๆๆ มากๆ ขอบคุณจริงๆ ค่ะ
โรงเรียนได้ความรู้และกิจกรรมบูรณาการของท่านมากมายหลายอย่าง โดยเฉพาะเมื่อวาน ดร.ขจิต พาทำกิจกรรม
พัฒนาองค์กร คณะครู ผู้ปกครอง และชุมชน มีความสุข สนุกกับกิจกรรม และได้ทำกิจกรรมที่รักโรงเรียนมากขึ้น ขอบคุณในความตั้งใจและเสียสละเพื่อเด็ก ครูและชุมชน แต่เห็นอาจารย์ป่วย ก็เป็นห่วงค่ะ เป็นไข้หวัดขอให้หายป่วยไว้ๆ ด้วยค่ะ
เห็นแต่ตอนปลูกผัก แต่ไม่ค่อยเห็นตอนเก็บผักและตอนกินผักบ้างเลยนะครับ
อยากเห็นๆ 555
ไม่ได้มาดูบล็อคอาจารย์ซะนาน มาแนวเกษตร แล้วหรือครับ สุดยอดมากเลย
ขอบคุณอาจารย์แม่มากครับที่เล่าให้ฟัง
มีผักมากเลยครับ
ขอบคุณคุณหมอ Sukajan วันที่ 26 พบกันครับ
ขอบคุณพี่กานดามากครับ
เหมาะแก่สถานที่ที่ดินไม่ค่อยดีด้วยครับ
ขอบคุณผอ มากครับที่ทำงานอย่างสนุกสนาน
ขอบคุณพี่พจนาที่มาให้กำลังใจและเชียร์การทำงานอย่างสม่ำเสมอครับ
ขอบคุณคุณเพชรมีเมนูแปลกๆมากเลยนะครับ
ขอบคุณพี่ก้อยหักแล้วก็ปลูกได้ 5555
ขอบคุณผอ มาหลายรอบมากๆ
ขอบใจกล้วยไข่ จะรีบอ่านโดยด่วนครับ
ขอบคุณท่าน ประเสริฐมากๆครับ
ขอบคุณคุณมดตะนอยมากๆครับ
ขอบคุณพี่เปิ้นปลูกใหม่เลยครับ
สู้ๆครับ
ขอบคุณพี่ใหญ่มากๆครับ
ได้ทำงานแล้วมีความสุขครับ
ขอบคุณผอ เป็นหวัดเลยครับ
ขอบคุณคุณอักขณิชตามไปอ่านบันทึกเก่า มีมากเลยครับ
มีตอนขายด้วยครับ 555
ขอบคุณครูนกสบายดีนะครับ
