กราบถวายบังคมถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวง
กราบถวายบังคมถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวง
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวครั้งยังเสด็จดำรงพระชนม์อยู่โดยสวัสดิภาพ ได้ดำรัสตรัสสั่งถึงการพระเมรุพระบรมศพ ของพระองค์ไว้ในพระราชหัตถเลขาฉบับหนึ่งว่า " แต่ก่อนมา ถ้าพระเจ้าแผ่นดินสวรรคตลง ก็ต้องปลูกพระเมรุใหญ่ซึ่งคนไม่เคยเห็น แล้วจะนึกเดาไม่ถูกว่าโตใหญ่เพียงใด เปลืองทั้งแรงคนและเปลืองทั้งพระราชทรัพย์ ถ้าจะทำในเวลานี้ก็ดูไม่สมกับการที่เปลี่ยนแปลงของบ้านเมือง ไม่เป็นเกียรติยศยืนยาวไปได้เท่าใดไม่เป็นประโยชน์แก่คนทั้งปวง กลับเป็นความเดือดร้อน ถ้าเป็นการศพท่านผู้ที่มีพระคุณ หรือผู้มีบรรดาศักดิ์ใหญ่อันควรจะได้เป็นเกียติยศ ฉันก็ไม่อาจจะลดทอน ด้วยเกรงว่าคนจะเข้าใจว่า เพราะผู้นั้นประพฤติไม่ดีอย่างหนึ่งอย่างใด จึงไม่ทำการศพให้สมเกียรติยศซึ่งควรจะได้ แต่เมื่อถึงตัวฉันเองแล้ว เห็นว่าไม่มีข้อขัดขวางอันใดเป็นข้อคำที่จะพูดได้ถนัด จึงขอให้ยกเลิกงานพระเมรุใหญ่นั้นเสีย ปลูกแต่ที่เผาพอสมควร ในท้องสนามหลวง แล้วแต่จะเห็นสมควรกันต่อไป "
พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเคารพต่อพระราชประสงค์แห่งสมเด็จพระบรมชนกนาถซึ่งพระองค์ดำริเห็นว่าชอบและสมควรอย่างยิ่งดังกล่าวมาแล้ว จึงทรงโปรดเกล้าฯให้ซ่อมแซมจัดแต่งพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาทและทั่วไปในบริเวณนั้นแทนพระเมรุที่ประดิษฐานพระบรมศพ เมื่อขึ้นเดือนมีนาคมจึงได้เชิญพระบรมศพเสด็จจากมุขตะวันตกมาประดิษฐานเหนือพระเบญจาทองคำ ท่ามกลางพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลและพระราชทานพระบรมราชานุญาตแก่พระบรมวงศานุวงศ์ ข้าทูลละอองธุลีพระบาทตลอดจนอาณาประชาราษฎร ให้มีโอกาสเข้ามาบำเพ็ญการกุศล สนองพระเดชพระคุณได้ตามความประสงค์ทั่วหน้า
ที่ท้องสนามหลวงนั้น ได้ปลูกพระเมรุมาศเป็นที่ถวายพระเพลิง มีพระที่นั่งทรงธรรม ที่พักพระบรมวงศานุวงศ์ ข้าราชการและบรรดาผู้มีตำแหน่งในงานนั้น แต่ไม่มีมหรสพเครื่องสนุกสนาน เช่น โขนละคร ดอกไม้เพลิงเป็นต้นอย่างหนึ่งอย่างใด เมื่อถึงการเดือนมีนาคม ร.ศ. ๑๒๙ จึงได้อัญเชิญพระบรมศพแห่จากพระบรมมหาราชวังไปยังพระเมรุมาศ พระสงฆ์เจริญศราทธพรตแล้ว จึงได้ถวายพระบรมศพในเย็นวันนั้น รุ่งขึ้นแห่พระบรมอัฐิกลับคืนเข้าสู่พระบรมมหาราชวัง ประดิษฐานไว้ ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลต่อไป จนสิ้นสัตมวารสมัย แล้วจึงได้เชิญพระบรมอัฐิไปประทับ ณ พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท
การพระเมรุในครั้งนี้ จะเป็นการแปลกกับแบบแผนงานพระเมรุพระบรมศพซึ่งได้เคยทำมาแต่ก่อน ผู้ที่ไม่ทราบความจริงอาจเข้าใจผิดไปต่างๆ จึงได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ประกาศเหตุแห่งการที่เปลี่ยนแปลงนั้นให้ทราบทั่วกัน
ชมภาพเหตุการณ์วันถวายพระเพลิงพระบรมศพพระพุทธเจ้าหลวง ที่นี่ค่ะ
http://gotoknow.org/file/chuanpis/praplaung.pdf
โดย คนบ้านเดียวกัน
คัดย่อมาจาก : พระเมรุมาศ พระเมรุ และเมรุ สมัยกรุงรัตโกสินทร์โดย ศาสตราจารย์ น.อ. สมภพ ภิรมย์ ร.น.
ราชบัณฑิต พิมพ์ที่อมรินทร์การพิมพ์ พ.ศ. ๒๕๒๘
: งานพระเมรุมาศสมัยรัตนโกสินทร์ โดยนายยิ้ม ปัณฑยางกูรและคนอื่นๆ กรุงเทพ ๒๕๒๘
ความเห็น (1)
ขออนุญาตนำภาพเหตุการณ์วันถวายพระเถลิงพระบรมศพพระพุทธเจ้าหลวงไปลงในกระทู้ที่พันทิป
๒๓ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๔๕๓
http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K5942229/K5942229.html