"ข้างในบอก ข้างนอกชัด"

              ...นั่งๆอยู่ ตามองดูสรรพสิ่งของโลก แล้งตั้งคำถามตนว่า เราเห็นสิ่งต่างๆเพราะมีตาหรือ ถ้าตาเราบอดโลกจะยังสวยอยู่ไหม กลายเป็นประเด็นปัญหาทันที คิดเพราะมีตาหรือเปล่าหนอ...

             เรามีมุมมองโลกที่แตกต่างกันตามวัย ตามการศึกษา ตามประสบการณ์ และอวัยวะของกาย..สรรพสิ่งที่อยู่รอบตัวเรา เราจะสัมผัสได้ด้วยตา โดยมีภาษาบอก หากตาเราพิการ โลกทั้งมวลก็คงมืดมน.. แต่โลกมิได้มีแต่เฉพาะสิ่งที่เป็นรูปธรรมเท่านั้น มันยังมีนามธรรมด้วย ทางที่เราจะรู้นามธรรมนั่นคือ "จิตสาร" หรือ "ปัญญาญาณ"

            ในภาพรวมของกายเรา มีปฏิสัมพันธ์สองภาพคือ "ภาพใน" (Mind Center) และ "ภาพนอก" (World Center) อันแรกอยู่ในตัวเรา เราจะรู้โลกนอกได้ดี ก็ต่อเมื่อเรามีข้อมูลโลกภายนอกมากพอ ซึ่งต้องอาศัยประสบการณ์ การอบรม สร้างองค์ความรู้ให้มาก เรียกว่า กอบโกยเอาสหศาสตร์มาไว้ในตัวให้มาก เราจึงจะมีภาพโลกนอกได้ชัดเจน 

             การรู้ดังกล่าวจะสร้างภูมิวิทยาในตัวให้เราสร้างบันไดขั้นต่อไปคือ การรู้ภาพในตนเองให้ละเอียดเพิ่มขึ้น ด้วยการประมวล เรียบเรียง เชื่อมโยงภาพโลกให้เป็นเน็ตเวิร์คกัน ข้างในนี้ ไม่มีตา แต่มีมุมมองที่กว้างขึ้นได้ ๒๖๐ องศา (๑๘๐ + ๑๘๐) เพราะอาศัยจิตย่อยข้อมูลจากภายนอก 

             ดังนั้น มุมมองของมนุษย์ ที่รู้ภาพโลกและรู้ภาพใน จึงต้องอาศัยข้อมูลในแต่ละวัน จากประสาททั้งห้า ประกอบกับประสบการณ์จากคนอื่น พื้นที่ วิทยา และภาษาที่สื่อสารออกมา จนสามารถบอกตนเองได้ว่า "โลกสวยด้วยใจมอง" มิใช่ตา เนื่องจากตาอาจถูกลวงได้หรือตาอาจพิการได้

--------------<>----------------