สมุนไพรในงานสาธารณสุขมูลฐาน แผนพัฒนาการสาธารณสุข ฉบับที่6 (4)


เคยเห็นกระทือไหม

เพราะกระทือได้ถูกจัดเป็นสมุนไพรในงานสาธารณสุขมูลฐานที่หาได้ไม่ยากอีกตัวหนึ่ง

ดอกกะทือ

ขอบคุณที่มาของภาพ:http://15number.weebly.com/6/post/2013/07/12.html

กระทือมีชื่อเรียกแตกต่างไปตามท้องถิ่นแต่ละท้องถิ่นเช่น

ภาคเหนือเรียกกะทือว่า  กะทือป่า กะแวน กะแอน แฮวดำ

แม่ฮ่องสอนเรียกกะทือว่า เฮียวแดง

ลักษณะของพืช

กระทือเป็นพืชล้มลุก ฤดูแล้งจะลงหัวเป็นช่วงที่เหมาะแก่การเก็บหัว  พอถึงฤดูฝนจะงอกขึ้นใหม่มีหัวขนาดใหญ่ เนื้อในมีสีเหลือง กลิ่นหอม ต้นสูง 3-6 ศอก ใบเรียวยาวและออกดอกตรงข้ามกัน มีดอกเป็นช่อกลม อัดกันแน่นสีแดง และแซมแทรกด้วยดอกสีเหลืองๆ ส่วนหัวนี้แหละที่ใช้เป็นยาโดยใช้หัวหรือเหง้าสด

รสและสรรพคุณของกะทือ

กะทือมีรสขมและขื่นเล็กน้อย  ขับลม แก้ปวดมวนแน่นท้อง แก้บิด บำรุงน้ำนม

วิธีใช้

 หัวกระทือเป็นยารักษาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่นจุกเสียด และปวดท้องโดยใช้หัวหรือเหง้าสดขนาดเท่าหัวแม่มือ 2 หัว (ประมาณ 20 กรัม) ย่างไฟพอสุก ตำกับน้ำปูนใสคั้นเอาน้ำดื่มเวลามีอาการ

นอกจากนี้ยังมีการค้นพบว่ากะทือมีน้ำมันเป็น น้ำมันหอมระเหยมี Zerumbone, Zerumbone Oxide 

และใช้ดอกและเหง้าเป็นอาหารได้ด้วย

ดอกกะทือ

ที่มาของรูปภาพ :http://www.bansuanporpeang.com/node/12705

 

กะทือขาว แปลกตาดี 

ขอบคุณที่มาภาพ:http://www.greenerald.com/wp-content/uploads/2013/09/%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%97%E0%B8%B7%E0%B8%AD.jpg

อ่านข้อมูลของกะทือเพิ่มเติมที่เว็บข้างล่างนะคะ

ข้อมูลทางพฤษศาสตร์

http://15number.weebly.com/6/post/2013/07/12.html

http://medplant.mahidol.ac.th/pubhealth/zinzerum.html#Topic_bot

http://www.greenerald.com/%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%97%E0%B8%B7%E0%B8%AD/

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%97%E0%B8%B7%E0%B8%AD

ขอบคุณค่ะ

หมายเลขบันทึก: 551368เขียนเมื่อ 20 ตุลาคม 2013 23:40 น. ()แก้ไขเมื่อ 20 ตุลาคม 2013 23:43 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลงจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (13)

ดอกสวย...คุณค่ามากมาย...ขอบคุณครับ

น่าสนใจมากๆค่ะ...ขอบคุณที่แบ่งปันกันเช่นนี้

ขอบคุณค่ะที่นำมาแบ่งปัน

เคยเห็นแต่ไม่ทราบสรรพคุณ ขอบคุณที่นำมาแบ่งปันค่ะ

พี่ครูต้อยครับ

ที่บานไร่ผม

ยังมีกระทือแบบในภาพที่สามเลยครับ

เป็นดอกกระทือขาว

ขอบคุณค่ะ ท่าน ผู้เฒ่า สวนไผ่

เป็นไม้ทรงดอกสวยนะคะ ประโยชน์ก็มีมาก 

ตอนนี้กำลังหาต้นสาคูที่เหง้าต้มกินได้

ตอนเป็นเด็กคุณย่าต้มให้กินอร่อยกว่าหัวเผือกค่ะ

ขอบคุณค่ะ พี่ใหญ่ นาง นงนาท สนธิสุวรรณ

 

กระทือใช้เป็นไม้ประดับแจกันใบโตๆได้นะคะ

ไว้มุมสวนมุมชายคาโดยอาศัยพื้นดินเป็นแจกันค่ะ

 ยายธี

ขอบคุณค่ะยายธี 

เป็นสมุนไพรที่น้องๆในเมือง

ไม่ค่อยจะรู้จักกันค่ะ

 tuknarak

ขอบคุณที่แวะมาอ่านนะคะ

เมืองไทยเรานี้มีของดี ของสวยอีกมากมาย

ที่พี่เองก็ยังไม่รู้จัก นับเป็นเมืองที่อุดมสมบรูณ์

ไม่มีที่ไหนอุดมสมบรูณ์มากไปกว่าเมืองไทยเราแล้ว

ขอเพียงคนรุ่นหลังได้หันกลับมามองสักนิด

ก็จะรู้ว่าที่โบราณกล่าวว่าในน้ำมีปลาในนามีข้าวนั้น

เห็นจะจริงและคงต้องได้รับการพัฒนาจากทุกฝ่าย

ร่วมรักษ์ธรรมชาติอย่างจริงจังไม่ช้านาน

ความอุดมสมบรูณ์จะกลับมาพี่เชื่ออย่างนี้ค่ะ

ขอบคุณค่ะที่แวะมาให้ดอกไม้กำลังใจ 

ร่วมกันอนุรักษืพันธุ์พืชพันธุ์สมุนไพรไทยร่วมกันนะคะ

 บุษยมาศ
 เกศินี จุฑาวิจิตร
 อร วรรณดา

ขอบคุณค่ะ น้องอ.ดร.

 ขจิต ฝอยทอง

กะทือเขียวๆ ดอกสวยเย็นตา

เสียดายที่บ้านป่าของพี่ปลูกแล้วตายหมด

คงต้องรอให้สมุนไพรใหญ่ๆขึ้นมาเป็นร่มก่อน

ตอนนี้ชุดที่ 2เช่นทุเรียนน้ำ ลิ้นฟ้า มะฮอกกานีก็สูงเกิน1.50 เมตรแล้ว

แต่กระท้อนช้ามาก ผิดกับไผ่รวกโตวันโตคืนไปพร้อมๆกับไผ่หวานลำบะเล่งเลย

สวัสดีค่ะพี่ครูต้อย

ขอบคุณที่แบ่งปันความรู้ค่ะ เพิ่งทราบว่ามีกะทือสีขาวด้วย

ภาพที่ 2 นั้น น้องไม่แน่ใจว่าจะใช่ กะทือ หรือไม่ค่ะ คล้ายเืื้อื้องหมายนา มากกว่าหรือเปล่าคะ?

หากผิดพลาดขออภัยด้วยค่ะ  :)

ขอบคุณค่ะน้อง หยั่งราก ฝากใบ มาเติมเต็มและได้ลปรร.เพิ่มพูนความรู้

ไปเจอในเว็บนี้ เห็นความแตกต่างของใบและลักษณะการบานของดอกก็ไม่เหมือนกัน แต่คล้ายกันมากในรูปทรงดอกและใบ

พี่เองยังแยกไม่ค่อยจะออกเมื่อใช้เหง้า หรือหัวแห้งมาหั่นอบแห้ง ตรงนี่ยิ่งยากมาก ยังต้องเรียนรู้อีกมากค่ะ

ดูเพิ่มเติม ที่ลิงค์นี้ค่ะ http://www.dld.go.th/nutrition/exhibision/native_grass/other/costus%20speciosus.htm

 

 

เอื้องหมายนาสีขาวค่ะ http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=wila&month=03-10-2011&group=8&gblog=6
ลักษณะดอกตูมจะแตกต่างจากกะทือค่ะ กะทือดูจะทื่อๆแต่มั่นคง
ส่วนเอื้องหมายนานั้นดูอ่อนหวาน ยิ่งเวลาแย้มกลีบเบ่งบาน ลักษณะโคนใบดูจะแตกต่างกันเล็กน้อยค่ะ
แต่เรียวยาว ส่วนกระทือจากโคนใบขึ้นมาจะกว้างออกมันแวววาวกว่าและให้ความรู็สึกคล้ายจะขยุ้มใบมารวบแล้วดึงให้ตึง
ขอบคุณนะคะน้องหยั่งราก ฝากใบ
ช่วยให้บันทึกนี้สมบรูณ์มากขึ้น
อยากบอกว่าคิดถึงและดีใจที่แวะมาเยี่ยม
ขอบคุณค่ะ
 

 

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท