MOOC ห้องเรียนออนไลน์แห่งศตวรรษที่ 21

              โลกยุคใหม่นี้ มีอะไรที่น่าสนใจเกิดขึ้นใหม่ให้ติดตามกันได้ตลอดนะครับ แม้แต่ระบบการเรียนการสอนในมหาวิทยาลัยเอง ก็มีเทคโนโลยีใหม่ ๆ ถูกนำเข้ามาใช้อยู่เรื่อย ๆ หนึ่งในนั้นก็คือ MOOC หรือที่เรียกว่า “มุก”

MOOC ย่อมาจาก Massive Open Online Course ซึ่งมีความหมายอยู่ในตัวมันเองแล้วก็คือ คอร์ส (Course) การเรียนออนไลน์ (Online) จากระบบเปิดที่ฟรี (Open) และมีเพื่อนเรียนร่วมกันเป็นจำนวนมาก (Massive) ซึ่งคำว่าจำนวนมาก ในที่นี้ผมไม่ได้หมายถึงแค่หลักร้อย แต่หมายถึงหลักหมื่น หลักแสนคนขึ้นไปเลยนะครับ ที่กล่าวว่า MOOC เป็นห้องเรียนออนไลน์ผ่านระบบอินเทอร์เน็ตแบบเปิดที่ฟรี หมายความว่าใครอยากจะเข้าเรียนก็เข้าได้ทันทีโดยไม่ต้องจ่ายเงิน โดยในการใช้คอร์สนักศึกษาสามารถใช้ระบบอินเทอร์เน็ตในการเชื่อมต่อเข้าไปดูวิดีโอการบรรยาย เข้าไปทดลองทำแบบทดสอบหรือ Quiz หรือ แบบฝึกหัดรวมทั้ง Assignment ได้ หรือแม้แต่จะเข้าไปร่วมวงสนทนากับนักศึกษาคนอื่น ๆ ในคอร์สออนไลน์นี้ก็ได้เช่นกัน

ระบบการเรียนผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ก็มีเกิดขึ้นมานานพอสมควรแล้ว หรือที่เราคุ้นเคยในชื่อของอีเลิร์นนิ่ง นั่นเอง ซึ่งระบบนี้จะให้นักศึกษาได้มีโอกาสเรียนผ่านระบบออนไลน์โดยใช้อินเทอร์เน็ตเป็นสื่อช่วยในการพัฒนาการเรียนรู้ ซึ่งแนวคิดอีเลิร์นนิ่ง เหล่านี้ล่ะครับที่เป็นตัวผลักดันให้เกิด MOOC ขึ้นมา โดยทำการเพิ่มดีกรีความเป็นออนไลน์ให้มากยิ่งขึ้นไปอีก หมายความว่า MOOC จะเน้นการใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่มาช่วยในการเรียนการสอนมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งการใช้อินเทอร์เน็ตและระบบคอมพิวเตอร์

จุดที่น่าสนใจอีกอย่างของ MOOC คือมีการสร้างระบบที่ส่งเสริมให้อาจารย์และนักศึกษาสามารถสื่อสารและมีปฏิสัมพันธ์กันได้มากขึ้น (แม้ว่าจะเป็นระบบทางไกลก็ตาม) กล่าวคือ มีการออกแบบระบบคอมพิวเตอร์ที่ช่วยให้อาจารย์สามารถเก็บข้อมูลการเรียนของนักศึกษาได้ง่ายขึ้น เช่น อาจารย์สามารถเข้ามาดูสถิติได้ว่านักศึกษาเข้าดูวิดีโอ Lecture อันใดซ้ำมากครั้งเป็นพิเศษ หรือว่านักศึกษาใช้เวลากับการทำแบบฝึกหัดใดมากเป็นพิเศษ ทำให้รู้ได้ว่านักศึกษาแต่ละคนมีความเก่งหรือความไม่ถนัดในเรื่องใด หรือรวมไปถึงทำการวิเคราะห์โจทย์การบ้านที่มีนักศึกษาทำผิดเป็นจำนวนมากเพื่อหาว่ามีเนื้อหาส่วนใดที่นักศึกษายังไม่เข้าใจ และระบบก็จะช่วยให้คำแนะนำกับนักศึกษาที่ตอบผิดได้ทันทีว่าเนื้อหาที่เข้าใจผิดอยู่ตรงไหนของบทเรียน การที่อาจารย์สามารถเข้ามาดูสถิติข้อมูลต่าง ๆ พวกนี้ ก็จะเป็นการสร้างปฏิสัมพันธ์ระหว่างอาจารย์กับนักศึกษามากขึ้น แม้ว่าจะอยู่ไกลกันก็ตาม ซึ่งประเด็นนี้ถือว่าสำคัญเพราะเป็นการแก้ไขข้อด้อยของการเรียนทางไกลแบบเดิมที่เป็นการสื่อสารทางเดียว โดยที่นักศึกษาไม่สามารถจะได้รับปฏิสัมพันธ์ใด ๆ ตอบกลับจากอาจารย์ผู้สอนได้เลย

อีกเหตุผลหลักที่ทำให้ MOOC เป็นที่นิยมขึ้นมาก็เพราะว่า MOOC ถูกเริ่มทดลองใช้จากมหาวิทยาลัยชั้นนำของสหรัฐอเมริกา อาทิ Harvard University, MIT และ University of California Berkeley ซึ่งแรกเริ่มก็เริ่มทำกันทีละมหาวิทยาลัย จนต่อมาพัฒนามาเป็นความร่วมมือระหว่างหลาย ๆ มหาวิทยาลัย โดยมีการจัดทำ Platform ให้มหาวิทยาลัยต่าง ๆ สามารถเอาวิชาที่มีอยู่แล้วใส่เข้า ไป เพื่อแบ่งปันข้อมูลและเปิดโอกาสให้นัก ศึกษาเข้าถึงข้อมูลหลักสูตรต่าง ๆ ได้ง่ายขึ้น เช่น edX ซึ่งเป็น Platform ที่เพิ่งทำการเปิดตัวไปเมื่อเดือนเมษายน ปี ค.ศ. 2012 นี้เอง

อีกประเด็นหนึ่งที่น่าสนใจก็คือ ความกล้าที่จะเปิดเผยสื่อการสอนทุกอย่างสู่สายตาประชาชนเช่นนี้ ในมิติหนึ่งก็อาจจะดีในแง่ที่ว่าเป็นการแบ่งปันความรู้กันแบบไร้พรมแดน ไร้ผนังห้องมาขวางกั้น

แต่ถ้ามองในอีกมิติ การเปิดข้อมูลทุกอย่างนี้ ก็อาจมีคนตั้งคำถามว่า มหาวิทยาลัยเขาไม่เกรงว่าจะไม่มีคนมาเรียนกับเขาหรือ?

ซึ่งผมขอมองประเด็นนี้อย่างนี้ครับ

ว่าการเรียนการสอนในชั้นเรียน บรรยากาศในมหาวิทยาลัย การปฏิสัมพันธ์ระหว่างอาจารย์กับนักศึกษา การปรับตัวเองเข้าสู่สังคมในหมู่นักศึกษาเองก็ตาม หรือรวมไปถึงทรัพยากรต่าง ๆ ที่นักศึกษาที่อยู่ในระบบปิดสามารถเข้าถึงนั้น มีความสำคัญอย่างมาก ที่จะช่วยสร้างผู้เรียนและบรรยากาศแห่งการเรียนรู้ร่วมกันขึ้นมา ไม่เพียงแต่ในด้านความรู้เชิงวิชาการ แต่รวมถึงความรู้ความสามารถในการปรับตัวเข้ากับสังคมและสภาพแวดล้อมจริง ซึ่งจุดนี้เป็นสิ่งที่ต่างกับการเรียนรู้ผ่านระบบทางไกล

เพราะฉะนั้นจึงไม่แปลกเลยครับที่การเรียนระบบทางไกล มีเปอร์เซ็นต์การ Withdraw หรือแม้แต่การเรียนไม่จบสูงกว่าการเรียนในระบบปิดหลายเท่าตัว หรือจะกล่าวได้ว่า มหาวิทยาลัยไม่ได้เป็นเพียงสถานที่ที่ให้แต่ความรู้ แต่ยังมีอีกหลาย ๆ อย่างที่มากกว่านั้น.

ผศ.ดร.ชุติสันต์ เกิดวิบูลย์เวช
หัวหน้าภาควิชาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (ICT)
วิทยาลัยนานาชาติ มหาวิทยาลัยรังสิต
[email protected]

 

 

 

ที่มา dailynews.co.th

 

อ้างอิง http://www.shopnetwork24.com/?p=1150