การพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษาและภูมิปัญญาท้องถิ่น

การพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษาและภูมิปัญญาท้องถิ่น

 

หลักการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น  หลักสูตรท้องถิ่น มีหลักในการพัฒนาที่ส่งผลให้กลุ่มเป้าหมายได้เกิดปัญญา หรือเกิดการเรียนรู้ ดังนี้ ( กองพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน. 2543 : 4)

  1.  การเรียนรู้เพื่อสร้างองค์ความรู้  มีเป้าหมายมุ่งที่การเรียนรู้สภาพปัญหา  วิธีการแก้ปัญหา และการปรับปรุงอย่างลึกซึ่ง

  2.  การเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการปฏิบัติจริง  มีเป้าหมายมุ่งที่การเรียนรู้ในการวิเคราะห์สถานการณ์เพื่อการปฏิบัติจริง  จนเกิดความชำนาญและสามารถปฏิบัติได้ในทุกสถานการณ์

  3.  การเรียนรู้เพื่อการอยู่ร่วมกัน  มีเป้าหมายมุ่งที่การเรียนรู้ เพื่อเป็นผู้มีคุณธรรม  จริยธรรมด้วยการมีความเชื่อ และตระหนักว่ามนุษย์ทุกคนต้องร่วมมือกัน  พึ่งพาอาศัยกันและอยู่ด้วยกันอย่างมีความสุข

  4.  การเรียนรู้เพื่อการพัฒนาศักยภาพ  เป้าหมายมุ่งที่การเรียนรู้ เพื่อพัฒนาตนเองให้มีชีวิตที่งอกงาม  ปรับปรุงบุคลิกภาพอย่างมั่นใจ เน้นการมีเหตุผลและมีวิสัยทัศน์

  ความสำคัญของหลักสูตรท้องถิ่น  หลักสูตรท้องถิ่น  เป็นหลักสูตรบูรณาการที่ผู้เรียน ชุมชนและครูร่วมกันสร้างขึ้น  เพื่อมุ่งเน้นให้ผู้เรียน เรียนจากชีวิต  เรียนแล้วเกิดการเรียนรู้สามารถนำความรู้ไปใช้ในชีวิตอย่างมีคุณภาพและเป็นสมาชิกที่ดีของสังคมอย่างมีความสุข  การเรียนการสอนจะสอนตามความต้องการของผู้เรียน  โดยครูเป็นผู้คอยให้คำแนะนำ  ผู้เรียนเป็นผู้ค้นคว้าหาความรู้ด้วยตนเอง  ดังนั้น หลักสูตรท้องถิ่นจึงมีความสำคัญ  ดังต่อไปนี้  ( กองพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน. 2543 : 5 )

   1.  เป็นหลักสูตรที่ตอบสนองการเรียนรู้ของรู้เรียนเฉพาะเนื้อหาสาระของหลักสูตรสอดคล้องกับความต้องการของผู้เรียนตามสภาพปัญหาที่เป็นจริง

  2.  ทำให้กิจกรรมการเรียนรู้มีความหมายต่อผู้เรียน  เพราะผู้เรียนสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริงได้

  3.  ผู้เรียนได้เรียนรู้วิธีการแสวงหาความรู้  เพื่อที่จะมาใช้เป็นข้อมูลในการแก้ปัญหาในชีวิตจริงของตนเองในวันข้างหน้า  รวมทั้งวิธีวิเคราะห์  สังเคราะห์ข้อมูล  เพื่อการตัดสินใจที่เหมาะสมกับการดำเนินชีวิตของตนเอง

  4.  ชุมชนและภูมิปัญญาในชุมชน  มีโอกาสมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษาให้กับผู้เรียน  ซึ่งเป็นสมาชิกของชุมชน

  ลักษณะของหลักสูตรท้องถิ่น  ลักษณะของหลักสูตรท้องถิ่น  มีลักษณะดังต่อไปนี้  ( กองพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน. 2543 : 5 )

  1.  เป็นหลักสูตรที่ตอบสนองความหลากหลายของปัญหามุ่งพัฒนาคุณภาพชีวิตให้เหมาะสมกับเพศ  วัย  มีความสมดุลทั้งด้านความรู้  ความคิด และทักษะเป็นกระบวนการเรียนรู้ที่ให้ผู้เรียนฝึกปฏิบัติจริงจนเกิดทักษะและสามารถนำไปใช้กับสถานการณ์อื่นได้อย่างเหมาะสม

  2. เป็นหลักสูตรที่ส่งเสริมให้ท้องถิ่น  มีส่วนร่วมในการพัฒนาหลักสูตรของตนเอง  เพื่อให้ผู้เรียนได้รับประโยชน์จากการเรียนรู้ท้องถิ่นตนเอง  เป็นการเชื่อมโยงระหว่างการเรียนกับชีวิตจริงและการทำงาน  รวมทั้งปลูกฝังให้ผู้เรียนมีความรักและความผูกพันกับท้องถิ่นของตนมีการส่งเสริมให้ใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นในการจัดการศึกษา

  3.  เป็นหลักสูตรที่สอดคล้องกับการดำเนินชีวิตจริง  และมุ่งเน้นการเรียนรู้อย่างบูรณาการ  ไม่แยกส่วนของกระบวนการเรียนรู้  โดยผู้เรียนเป็นผู้จัดกระบวนการเรียนรู้ด้วยตนเอง ครูจะเป็นผู้คอยให้คำแนะนำให้คำปรึกษา  และช่วยเหลืออำนวยความสะดวกในการเรียนรู้ให้แก่ผู้เรียน  อันจะนำไปสู่การคิดเป็น  ทำเป็น  และสามารถแก้ไขปัญหาต่างๆ  ได้

  4.  เป็นหลักสูตรที่สามารถพัฒนาได้ตลอดเวลา เพื่อให้สอดคล้องกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไป

  5.  เป็นหลักสูตรที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนเป็นคนที่มีคุณภาพของสังคมในด้านศีลธรรม  จริยธรรมและการธำรงไว้ซึ่งสังคมประชาธิปไตย  การรักษาสิ่งแวดล้อม  เกิดศรัทธาเชื่อมั่นในภูมิปัญญา และวัฒนธรรมท้องถิ่นของชุมชนและของประเทศชาติ

ผมคิดว่าหลักสูตรท้องถิ่นเป็นสิ่งที่ดีมาก แต่เนื่องจากปัจจุบันเด็กๆเริ่มไม่สนใจกับเรื่องพวกนี้ เราจึงควรที่จะหาวิธีการสอนให้น่าสนใจมากยิ่งขึ้นโดนการให้เด็กนั้นเป็นผู้ที่ได้ลงมือปฏิบัติเองเลย โดยครูเป็นคนคอยชี้แนะเฉยๆ และผมยังคิดว่าหลักสูตรท้องถิ่นนี้เมื่อเด็กสามารถเรียนรู้และเข้าใจได้อย่างดี ก็จะสามารถนำไปประกอบอาชีพ หารายได้เพิ่มได้อีกด้วยครับ

อ้างอิงมาจาก 

อัญชลี  ธรรมะวิธีกุล. (2552). การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น. เข้าถึงได้จาก http://panchalee.wordpress.com/2009/10/06/local_curricula/  [26 กรกฎาคม 2556].