สรุปบทเรียนการดำเนินงาน KM เมืองนคร
จริงแล้วบอกกับครูนงเมืองคอนว่าจะเริ่มเล่าถอดบทเรียนรายงานความคืบหน้า KM แก้จนเมืองคอน แต่เมื่อวาน สัญญานอินเตอร์เน็ต ไม่สะดวกเลยนำมาเล่าในวันน้ี และต่อเนื่องตามวัตถุประสงค์ของโครงการ อาจจะหลายบันทึกอย่าเพิ่งเบื่อนะครับ...
การดำเนินงานโครงการจัดการความรู้แก้จนเมืองนคร ตามนโยบายจังหวัดนครศรีธรรมราช โดยใช้งบประมาณ CEO ซึ่งพื้นที่อำเภอเมืองนครศรีธรรมราชได้ดำเนินการ จำนวน ๓๐ หมู่บ้าน ในจำนวน ๔๐๐ หมู่บ้าน ในปีงบประมาณ ๒๕๔๙
ในการดำเนินโครงการ คณะทำงานของโครงการตั้งแต่ระดับ คุณเอื้ออำเภอ ได้มีเวทีแลกเปลี่ยนกัน
มาตั้งแต่ต้นโครงการ โดยมีปลัดอำเภอ ซึ่งทำหน้าที่คุณอำนวยระดับอำเภอทำหน้าที่ประสานงาน ตั้งแต่การนำแผนชุมชนมาร่วมวิเคราะห์และหาแนวทางการดำเนินงาน และเรียกประชุมทีมคุณอำนวยตำบล ที่อยู่ในหน่วยงานเพื่อเตรียมความพร้อม โดยเฉพาะหน่วยงานที่มีเจ้าหน้าที่รับผิดชอบอยู่ในระดับตำบล เช่น สำนักงานเกษตร สำนักงานพัฒนาชุมชน สำนักงานสาธารณสุข การศึกษานอกโรงเรียน เป็นต้น ในวงเรียนรู้คุณเอื้ออำเภอครั้งนั้นตกลง ให้ กศน. ซึ่งเป็นทีมเลขาเดิม รับผิดชอบในการประสานงานกิจกรรมของโครงการ
หลังจากที่มีการเตรียมความพร้อมของแต่ละหน่วยงาน ก่อนที่จะลงปฏิบัติจริง อำเภอเมืองนครศรีธรรมราชได้จัดให้มีวงเรียนรู้ของคุณอำนวยตำบล โดยได้จัดประชุมเสวนาคุณอำนวยตำบล เมื่อวันที่ ๒๒ มิถุนายน ๒๕๔๙ ณ ห้องประชุมองค์การบริหารส่วนจังหวัด ซึ่งในการประชุมเสวนาครั้งนั้นเป็นการเตรียมการในการลุยในพื้นที่ โดยให้คุณอำนวยตำบลแต่ละตำบลจัดทำแผนการลงเวทีปฏิบัติ ทั้ง ๖ เวทีของแต่ละหมู่บ้านในตำบลที่รับผิดชอบ เพื่อความเป็นกันเองและสร้างบรรยากาศการเสวนา โดยไม่ยึดติดกับคำว่าราชการ ในวันนั้นจึงมีกิจกรรมถอดหมวกผู้เข้าร่วมเสวนา ตั้งแต่ระดับวงคุณเอื้ออำเภอ ทุกคน และในวงคุณอำนวยด้วย วันนั้นไม่มีท่าน มีแต่คำว่าพี่น้อง เป็นกันเองมากๆ ซึ่งตอนหลังมีเจ้าหน้าที่ จาก สคส. มาสังเกตการอยู่ด้วย วันนั้นได้แผนการทำเวทีของแต่ละ หมู่บ้าน แต่ละตำบล ซึ่งจริงๆ แล้วเป็นกรอบแนวทางการดำเนินงาน เพราะแผนจริงๆ อยู่ที่ ชาวบ้าน หรือคุณกิจ โดยทีคุณอำนวยตำบลต้องลงไปชี้แจงกับคุณกิจแกนนำ นอกรอบก่อนทำเวทีเพื่อให้คุณกิจแกนนำเตรียมคุณกิจครัวเรือนด้วย
นอกจากกำหนดแผนในการลงปฏิบัติงานในพื้นที่แล้ว วันนั้นยังได้ฝึกการกำหนดเป้าหมายเพื่อนำไปใช้ในพื้นที่อีกด้วย โดยใช้ประเด็นว่า “จะแก้จนด้วยอะไร” สรุปเป้าหมายที่ได้ในวันนั้นคือ จะต้องทำให้คุณกิจครัวเรือน สร้างกิจกรรม ลดรายจ่าย เพิ่มรายได้ และการรู้จักออม ทั้ง ๓ เรื่องนี้จึงเป็นเป้าหมายที่ลงไปปฏิบัติในพื้นที่ของ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราชหลังจากประชุมเสวนาวงคุณอำนวยแล้ว เพื่อให้โครงการดำเนินไปได้ด้วยดี จึงได้จัดอบรมเชิงปฏิบัติการใน วงเรียนรู้ของคุณกิจแกนนำทั้ง ๓๐ หมู่บ้าน โดยแบ่งเป็น ๒ โซน คือ
- โซนที่ ๑ จัดเวทีที่ สำนักงานพัฒนาฝีมือแรงงาน ที่ตำบลบางจาก
- โซนที่ ๒ จัดเวทีที่ อาคารประชุมองค์การบริหารส่วนตำบลกำแพงเซา
ในการประชุมอบรมเชิงปฏิบัติการวงเรียนรู้ คุณกิจแกนนำในครั้งนี้ เพื่อให้คุณกิจแกนนำสามารถนำกระบวนการในกลุ่มย่อยได้ โดยเริ่มตั้งแต่การวิเคราะห์ข้อมูลจากแผนชุมชนมาใช้ในการ กำหนดเป้าหมาย การอภิปรายในกลุ่มย่อย การนำเสนอในที่ประชุม ซึ่งเป็นการเตรียมความพร้อมคุณกิจแกนนำ การมอบหมายงานคือการ ให้คุณกิจแกนนำกลับไปหาคุณกิจครัวเรือนเพื่อเข้าร่วมเวทีระดับหมู่บ้าน
หลังจากประชุมอบรมคุณกิจแกนนำแล้วเป็นการเตรียมความพร้อม ในการทำเวทีของหมู่บ้าน โดยการที่คุณอำนวยตำบลของแต่ละ ตำบลทำเวทีกับคุณกิจแกนนำนอกรอบเพื่อจัดหาคุณกิจครัวเรือน แล้วลงมือปฏิบัติการ เวทีหมู่บ้าน
ในระหว่างการทำเวทีจัดการความรู้แก้จนของแต่ละหมู่บ้าน และตำบลนั้น เพื่อเป็นการส่งเสริมการพัฒนาการเรียนรู้ ของคุณกิจครัวเรือน ก็ได้มีการจัดเวทีวงเรียนรู้ของคุณเอื้อตำบล ได้แก่ นายก และปลัดขององค์การบริหารส่วนตำบลทั้ง ๑๓ ตำบล โดยในวันนั้นคุณอำนวยตำบลได้นำประสบการณ์จากการทำเวที ในแต่ละหมู่บ้านมาเล่าให้คุณเอื้อตำบลฟัง เพื่อที่องค์การบริหาร ส่วนตำบลซึ่งเป็นหน่วยงานที่สามารถเข้าถึง และหนุนเสริมประชาชน ได้ในช่วงที่ดำเนินโครงการและหลังจากจบโครงการ ซึ่งคุณเอื้อตำบลทุกตำบลก็ตอบรับ และพร้อมที่จะหนุนเสริม เป็นอย่างดี
นอกจากวงเรียนรู้ในระดับต่าง ๆ ที่กล่าวมาแล้ว ในระหว่างเวที ทีมคุณอำนวยตำบลก็จะนำบันทึกการทำเวทีมาสรุปบทเรียน เพื่อเตรียมวงแผนในการปฏิบัติงาน หรือการลงไปทำกิจกรรมเวที ร่วมกับคุณกิจในเวทีต่อๆ ไป
จากการดำเนินโครงการจัดการความรู้แก้จนเมืองนคร โดยการที่ให้คุณกิจครัวเรือนสามารถ ลดรายจ่าย เพิ่มรายได้ และมีการออม นั้นมีหลากหลายวิธีตามแต่หมู่บ้าน หรือแต่ละพื้นที่จะเลือกใช้ บางเรื่องที่คุณกิจแกนนำอยากเรียนรู้ ก็จัดหาวิทยากรที่รู้เรื่องนั้นมาให้ ซึ่งจะเป็นภูมิปัญญาที่อยู่ในท้องถิ่นนั้น มีการศึกษาดูงานของคุณกิจครัวเรือน จากแหล่งเรียนรู้ที่ประสบ ความสำเร็จ และได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ในสถานที่ศึกษาดูงาน ซึ่งจะทราบรายละเอียดได้จากสรุปเวทีของแต่ละหมู่บ้าน
ผลจากการดำเนินกิจกรรมตามโครงการจัดการความรู้แก้จน เมืองนครในพื้นที่อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช จำนวน ๑๓ ตำบล ๓๐ หมู่บ้าน ซึ่งดำเนินการไปแล้ว สามารถนำมาสรุปและถอดบทเรียน เพื่อรายงานความคืบหน้าเพื่อเป็นแนวทางในการปฏิบัติงานครั้งต่อไป
รายละเอียดการถอดบทเรียนที่ทำไม่แน่ใจว่าผิดหรือถูก แต่เห็น ครูนงเมืองคอนบอกว่าแนวน้ีแนวน้ีแหละ คิดว่าน่าจะใช่ จะเสนอเป็นตอนๆ ตามวัตถุประสงค์ของโครงการเริ่ม ตั้งแต่วันพรุ่งนี้ครับ
ความเห็น (6)
กลับจากกรุงเทพฯถึงนครฯก็สองทุ่มกว่าๆแล้ว อ่านบล็อกของน้องครูราญเมืองคอน คนนอกระบบ แล้วหายเหนื่อย ภูมิใจ ดีใจครับ ที่ชาว กศน.เมืองฯเราช่วยกันถอดบทเรียนได้ อย่างน้อยก็ผ่านด่านมาได้หนึ่งด่านแล้วหละครับคือด่านความกลัว เข็ดขยาด ไม่กล้าถอด ทำไปศึกษาไปแบบ ATM นะดีที่สุด อยากให้การบ้านที่เราร่วมกันทำครั้งนี้ ได้มี feedback กลับมาบ้างว่า มีอะไรที่เราจะต้องเรียนรู้และพัฒนาต่อไป จึงอยากจะให้ครูราญเมืองคอน คนนอกระบบ ส่งการบ้านที่ทำแล้วนี้(ที่เป็นเล่ม)ให้หลายคนได้อ่าน และขอความเห็นกลับมา เช่น สคส. อ.ภีม ดร.ทรงพล เจตนาวณิชย์ คุณชายขอบ สิงห์ป่าสัก หมอนนทลี อ.ปภังกร .....เพื่อนำมาเป็นข้อมูลสำหรับการทำกิจกรรมถอดบทเรียน ตลอดช่วงเดือน ตุลาคม แล้วนำชุดความรู้เสนองานตลาดนัดความรู้แก้จนเมืองนคร ต้นเดือนพฤศจิกายน
เอาไปใช้กับตัวเองได้เลยนะคะเนี่ยะ
“จะแก้จนด้วยอะไร?” คือ
ครัวเรือนต้องสร้างกิจกรรม ... ลดรายจ่าย ... เพิ่มรายได้ และ การรู้จักออม
เรียน อ.หมอนนทลี จากเพื่อนร่วมทาง
กิจกรรมแก้จน ทำได้สารพัดครับ ไม่เฉพาะแต่ 3 ตัวนี้ แก้จนเมืองนคร มองคำว่า จน เชิงบูรณาการ ครอบครุมทุกมิติ สุขภาวะของคุณหมอ ก็ใช่ได้ครับ ถ้าสุขภาพดีก็ไม่ต้องมา 30 บาทรักษาทุกโรค เป้าหมาย - กิจกรรมที่ครัวเรือนจะทำแก้จนเปิดกว้างดังเอกสารบันทึกความรู้แก้จนตามวิถีคนคอนที่ผมให้คุณหมอไว้ ในงานตลาดนัดความรู้กรมอนามัย ที่เมืองกาญจน์นั่นแหละครับ.....ผมว่าผมในร้อนตอบแทน ครูราญเมืองคอน คนนอกระบบ มากไปหน่อย คิดว่าเป็นเรื่องที่ครูราญเมืองคอนจะต้องสาธยายคำว่า จน อยู่ แล้ว แต่ผมหาเหตุที่จะ B2B กับคุณหมอมากกว่า พักหลังนี้ดูว่าไม่ได้แลกเปลี่ยนกับคุณหมอมากเท่าไหร่...ขออภัยครูราญเมืองคอนด้วยครับ
ครูราญ และครูนงคะ
รอ F2F กับทั้ง 2 ท่านอยู่ค่ะ ที่งานมหกรรมฯ
และอย่างว่าคือ ตอนนี้งานท่วมตัวค่ะ ก็เลยมาคอยควักความรู้จากท่านกูรูทั้งหลายในเวป เอามาเรียนรู้เป็นประสบการณ์ แล้วก็พบว่า ความรู้เหล่านี้มัน ลปรร. กันได้เลย
เรียน... ท่านอาจารย์หมอนนทลี คงได้เจอตัวเป็นๆกันแน่ครับที่งานมหกรรมฯ ตอนน้ีคุยกันทาง blok พลางๆ ก่อน.... ขอบคุณอาจารย์ที่เข้ามาให้กำลังใจ และร่วม ลปรร.... เจอกันบันทึกใหม่...และที่งานมหกรรมฯ ครับ...
สวัสดีครับ
- ตามมาชื่นชม
- มาเก็บเกี่ยวเรื่องดี มีคุณค่า
- มาให้กำลังใจ
- ขอบคุณตรับ