กษัตริย์ทรงพระเยาว์ งูตัวเล็ก เปลวไฟเล็กน้อย ภิกษุหนุ่ม 4 สิ่งที่ไม่ควรประมาท

           มิถุนายน เป็นช่วงเวลาที่ อ.แม่วงก์ ชุ่มชื่นด้วยหยาดฝน เพราะเป็นต้นฤดูฝนหลาย ๆ ชีวิตในพื้นที่ถูกปลุกให้มีชีวิตชีวาจากหยดน้ำที่ตกมากระทบแมกไม้และพื้นดิน ละอองฝนหอบกินดินมาสะกิดจมูกเหมือนบอกย้ำว่า “ฤดูฝนมาเยือนแล้ว” กบ เขียด อึ่งอ่าง ปาด คางคก ปรากฏกายจากการหลบซ่อนความร้อนในช่วงเดือนเมษายน ถึง พฤษภาคม และเพลิดเพลินกับการกินแมลงเม่าราวกับมหกรรมอาหาร

          วันอังคารที่ผ่านมาหลังจากเลิกงานผู้เขียนเดินกลับบ้านพักบริเวณท้ายโรงเรียนแม่วงก์พิทยาคม ระหว่างทางเดินเข้าบ้านพักผู้เขียนต้องหยุดชะงักเมื่อมีงูตัวหนึ่งเลื้อยผ่านหน้า แม้ว่าผู้เขียนจะเรียนในสาขาชีววิทยาแต่สำหรับสัตว์เลื้อยคลานประเภทงูแล้ว ผู้เขียนมีความรู้ในการจำแนกชนิดได้น้อยมาก แต่คิดว่างูตัวนั้นไม่น่าจะมีพิษด้วยความไม่ประมาทจึงหยิบกิ่งไม้ข้างทางที่ยาวพอเขี่ยสองข้างทางด้านหน้าเพื่อให้มั่นใจได้ว่าไม่มีงูหลบอยู่ และคิดว่า “งูนั้นแม้จะตัวเล็ก หากเป็นงูพิษแล้ว เมื่อกัดใครก็ตายได้ทั้งนั้น” ทำให้นึกถึงพระสูตรในพระไตรปิฏกที่เคยอ่านมานานแล้ว เป็นพระสูตรที่พระพุทธองค์แสดงแก่พระเจ้าปเสนทิโกศล ถึงสิ่งที่ไม่ควรดูหมิ่นสรุปได้ว่า ของ ๔ อย่างเหล่านี้ไม่ควรดูถูกดูหมิ่นว่าเล็กน้อย คือ

           ๑. กษัตริย์ที่ยังทรงพระเยาว์

           ๒. งูตัวเล็ก

           ๓. เปลวไฟเล็กน้อย

           ๔. ภิกษุหนุ่ม

           ไม่ควรดูหมิ่นกษัตริย์ที่ทรงพระเยาว์ เพราะว่า กษัตริย์เมื่อทรงพระพิโรธแล้วย่อมลงพระราชอาญาอย่างหนักได้

           ไม่ควรดูหมิ่นงูตัวเล็ก เพราะงูเป็นสัตว์มีพิษมนุษย์ที่พลั้งเผลอในบางคราวย่อมถูกงูฉกได้

           ไม่ควรดูหมิ่นเปลวไฟเล็กน้อย เพราะเปลวไฟที่ว่าเล็กน้อยเมื่อได้เชื้อแล้วย่อมเป็นไฟกองใหญ่และลุกลามเผาทำลายบ้านเมืองหรือผืนป่าให้วอดวายได้

           ไม่ควรดูหมิ่นภิกษุหนุ่ม เพราะการค้นพบธรรมวิเศษไม่ได้แปรผันตามอายุภิกษุหรือพรรษาของภิกษุนั้น

           ด้วยเหตุนี้ “กษัตริย์ที่ยังทรงพระเยาว์ งูตัวเล็ก เปลวไฟเล็กน้อย และภิกษุหนุ่ม จึงเป็นสิ่งที่ไม่ควรประมาท”

           งูเล็กตัวนั้นได้เลื้อยหนีไปแล้ว ผู้เขียนอดนึกเวทนาชีวิตของมันไม่ได้เพราะความอาภัพของงูที่เมื่อใดก็ตามผู้พบเห็นมักตีให้ตายเสียก่อนที่งูนั้นจะแว้งมาฉก ชีวิตที่น่าสงสารของงู

บรรณานุกรม

บุญไทย ปุญญมโน, พระมหา.  พุทธวจนะภาษิต : ว่าด้วยของที่ไม่ควรดูหมิ่น.  เข้าถึงได้จาก                    
              http://www.mbu.ac.th/index.php?option=com_content&task=view&id=59&Itemid=148. สืบค้นเมื่อ
              วันที่ 18 มิถุนายน 2556.

[ยายธี]

ชอบ..สิ่งเตือนใจ..พุทธวจนะภาษิต..ว่าด้วย ของที่ไม่ควรดูหมิ่น..เจ้าค่ะ..ยายธี