SHA สักแก้วไหมครับ
SHA สักแก้วไหมครับ
SHA หรือ Spiritual in Health care& Appreciate.ทั้งสองคำนี้ให้ความหมายใกล้เคียงกันคือการให้บริการที่มีระบบ งานที่เอื้อเฟื้อและคืนศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์"
"แนวคิดมิติจิตใจมาบูรณาการในงานด้านสุขภาพมาตั้งแต่ปีพศ ๒๕๔๘ ซึ่งในตอนนั้นมีชื่อเรียกโดยทั่วๆไปว่า” Humanized Health care”เกิดการเปลี่ยนแปลงในระบบสุขภาพของบ้านเรามากมายในปัจจุบันมีโรงพยาบาลที่สนใจเข้าร่วมเรียนรู้แนวคิดนี้มากกว่า๒๐๐ แห่ง และมีเรื่องราวหลากหลาย มาแลกเปลี่ยนกันเป็นประจำในทุกๆปีจาก Humanized health care ได้ปรับมาเป็น SHA หรือ Spiritual in Health care& Appreciate.ทั้งสองคำนี้ให้ความหมายใกล้เคียงกันคือการให้บริการที่มีระบบงานที่เอื้อเฟื้อและคืนศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์"
มาลองดูครับ รพ.นี้ รพ.ค่ายสรรพสิทธิประสงค์ จ.อุบลราชธานี (โรงพยาบาลสรรพสิทธิ์) ชง SHA กัน นำ SHA มาเป็นเครื่องมือในการดูแลผู้ป่วย SHA เป็นคำย่อของแนวคิด เครื่องมือสำคัญตลอดจนวิธีการปฏิบัติที่บูรณาการ
- S หมายถึง sustainable & spirituality เน้นความยั่งยืนผ่านมิติการพัฒนาทางจิตวิญญาณและจิตตปัญญา บนพื้นฐานของมาตรฐานและความปลอดภัย Safety และ Standard
- H หมายถึง Humanized healthcare & health promotion เป็นการพัฒนาทั้งบริการสุขภาพและการสร้างเสริมสุขภาพควบคู่กัน
- A หมายถึง appreciation , aesthetic & accreditation
ใช้กระบวนการชื่นชม การสื่อสารเชิงบวก ความสุนทรียะ ประณีตละเอียดอ่อน
และกระบวนการ accreditation ควบคู่กัน ชื่นชมผ่านเรื่องเล่า
ตลาด SHA เปิดประมูล
เรากำลังบอกว่าอะไรบ้างที่กำลังทำให้ทั้งพ่อค้าแม่ค้า SHA พร้อมทั้งคนชง SHA เปลี่ยนแปลง เราเห็นกระบวนการทำงานดังกล่าวในการออกแบบการทำงานกระบวนการพร้อมทั้งวิธีการ จากการประชุมSHA CUP วันที่ 4-5 มิถุนายน 2556 เราพบว่า
1) การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในตนเอง
1.1 Skill ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทั้งร่างกาย จิตใจ และความคิด
- ฟังมากขึ้น พูดน้อยลง รับรู้ปัญหาและความต้องการของผู้ป่วยที่แท้จริง
- เข้าใจผู้อื่น ยอมรับผู้อื่น เปิดใจตนเอง
- ประสานงานและสร้างสัมพันธภาพที่ดี
- มีความเชื่อมั่นและศรัทธาในตนเองและผู้อื่น
- คิดบวก (Positive Thinking) รู้จักคิดวิเคราะห์ คิดเชิงระบบ
- ทำงานเป็นทีม ไม่เอาตัวเองเป็นที่ตั้ง
- เปิดใจ เปิดมุมมอง รับฟังความคิดเห็น เกิดการเสริมพลัง Empowerment
- เรียนรู้สิ่งใหม่ รู้จักการจับประเด็นอย่างละเอียดอ่อนโยน รู้จักสังเกต
1.2 คุณค่า มีทั้งต่อตนเอง ผู้อื่น และองค์กร
- ภาคภูมิใจในการทำงาน ภูมิใจที่คนไข้เข้ามาหาและต้องการเรา
- เห็นคุณค่าของตัวเองและผู้อื่น รู้ว่าคนไข้ต้องการอะไร ตัวเองต้องการอะไร
- เกิดความเชื่อมั่นในการทำงาน และทุ่มเทเพื่อผู้ป่วย
- เปลี่ยนข้อผิดพลาดเป็นบทเรียน
- มีพฤติกรรมเชิงบวก
- เกิดกำลังใจการทำงาน ได้รับ Feedback ที่ดี มีพลังในตนเอง
- เชื่อมั่นว่า “ทำได้” และให้ความสำคัญกับสิ่งที่ทำ
1.3 วิธีการทำงาน
- มีความยืดหยุ่น ปรับระบบบริการและวิธีการทำงานให้เหมาะสมกับบริบทและข้อจำกัดที่มี
- พยายามเรียนรู้จากผู้อื่น เรียนรู้จากชุมชน และผู้ป่วย ทำให้มีความน่าเชื่อถือมากขึ้น
- ปรับบุคลิกภาพให้ยิ้มแย้มแจ่มใส Service Mind
- มองภาพรวม ไม่ติดกับกรอบ ลดขั้นตอนและระยะเวลาการทำงานที่ไม่จำเป็น เพื่ออำนวยความสะดวกให้ผู้ป่วย เข้าถึงการรักษาได้รวดเร็วและเหมาะสม
- มีการวางแผน ทำงานเป็นทีม โดยเชื่อมประสานระหว่างเครือข่ายอย่างใกล้ชิด
- ใช้บริบทและความต้องการของผู้ป่วยและคนทำงานมาออกแบบระบบงาน
- ออกแบบระบบงานให้เอื้อต่อการเข้าถึงบริการ มีความละเอียดอ่อน
- สร้างมาตรฐานร่วมกันระหว่าง รพ. กับ รพ.สต. มีการเชื่อมโยงข้อมูลกัน
2) การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นใน SHA CUP
2.1 นโยบาย
- ใช้รูปแบบ Model Happy 8
- Seamless การทำงานในระดับต่างๆ ทำให้การทำงานง่ายขึ้น
- ทำงานเชิงรุกสู่ชุมชน จากทุกข์ยากสู่การเข้าถึง ใช้ยุทธศาสตร์ 7 ประการ
- บูรณาการทำงานร่วมกันหลายภาคส่วน
- ผู้บริหาร/ผู้นำเห็นความสำคัญและให้การสนับสนุน
- มีการทำงานและเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง สื่อสารกับชุมชน
2.2 โครงสร้าง
- ทำงานเชื่อมระหว่าง สสอ. รพสต. รพ. โดยใช้ Case Management ทบทวนระบบเดิม
- สร้าง Healing Environment
- มีความยืดหยุ่นและผสมผสาน
2.3 ระบบงาน
- ทบทวนระบบงานเดิม เชื่อมการทำงานระหว่าง รพ. และ รพสต. เช่น CUP ยางตลาด ได้นำความเสี่ยงและปัญหาจากการทำงาน รวมทั้งเสียงสะท้อนความต้องการของผู้ป่วยมาปรับระบบบริการให้มีความยืดหยุ่น อาศัยสัมพันธภาพควบคู่กับ CPG
2.4 งานประจำ
- มีแผนที่ชัดเจนสู่การทำงานเชิงรุกมากยิ่งขึ้น ทำงานร่วมกับ รพสต. และ อสม.
- สร้างสัมพันธภาพ ลดความเป็นตัวตน รู้จักฟังมากขึ้น
- ลดขั้นตอนการทำงาน การประสานงาน ทำให้มีความเหมาะสมและรวดเร็ว
ลองมาดูคน ชง SHA
งานวันที่ 5-6 มิ.ย 56 ที่ผ่านมารวบรวคนชง SHA ทั้ง 4 CUP มารวมกัน ณ ที่นี่เราได้พบทั้งคนชง SHA รายเก่ารายใหม่ มาเปิดตลาดกัน "ตลาดนัดความดี" ทุกคนเอามาเล่าและแบ่งปันเสริมพลังการทำงานร่วมในพื้นที่ นี่แหละครับบรรยากาศแลกเปลี่ยน ยอด SHA บานเยอะไปหมด คนชง SHA อยากเราเด็ดมาเก็บไว้แทบไม่ทันเลยครับ ลองดูยอด SHA ใหญ่ๆแต่ละที่กันครับ
แม่ค้า SHA พี่ตุ้ม หนองวัวซอ: จากที่เคยคิดจะทำงานจิตเวชของตนเองให้สมบูรณ์ เมื่อมาร่วมกับ SHA เส้นใยบางๆ ของความคิดที่ว่าจะทำอะไรต้องให้ดีทีสุดนั้นก็เปลี่ยนไป เงื่อนไขถูกขจัดออกไป ได้แนวคิดที่จะเริ่มที่ตัวเองก่อน สามารถให้บริการที่ไหนก็ได้ ทำงานกับใครก็ได้ จากที่มองผู้ร่วมงานและผู้รับบริการด้วยมุมลบ ก็เปลี่ยนไปจากการที่รู้สึกว่ามีคนอื่น (คนไข้และเพื่อนร่วมงาน) เห็นคุณค่าในตัวเรา
คนปลูกชา พี่จงใจ (อ้อย) ยางตลาด: เดิมเป็นคนที่มาตรฐานสูง เป็นคน รพ.แล้วออกไปอยู่ รพ.สต. อยากให้คนไข้ที่ รพ.สต.ได้รับบริการเหมือน รพ. น้อง รพ.สต.บอกว่า “ยายๆ หยุดหน่อย เจ้าจะทำให้คนอื่นทำงานไม่ได้ เจ้านี่มาตรฐานสูง” เวลาไปเล่าให้คนอื่นฟัง เขาจะบอกว่ามันยากเกินไป เราก็จะไม่อยากคุยกับคนนั้น พอมาเรียนรู้ SHA เราจะมองเขาในแง่บวกมากขึ้น ฟังคนอื่นมากขึ้น เข้าใจคนอื่นมากขึ้น
แม่ค้า SHA พิมพ์นภา (น้อย) เสาไห้: SHA ทำให้เราเปิดมุมมองในการทำงานร่วมกับคนอื่น เรามีหน้าที่ต้องไปชวนคนอื่นทำงานให้เกิดความยั่งยืน เราต้องออกทำงานเชิงรุก เราจะไปชวนคนในชุมชนทำงานได้อย่างไร ต้องไปประสานกับผู้คนที่เราอาจจะไม่รู้จักดีพอ ไม่ว่าเขาจะมาแบบไหน จะโวยวายอย่างไร เราจะรับได้ว่าคนมีความแตกต่างกัน เกือบปีที่ผ่านมา เราพยายามทำให้การทำงานระหว่าง รพ. สอ. รพ.สต. เป็นเนื้อเดียวกัน เอามาตรฐานบางอย่างลงไปใน รพ.สต.ให้ได้
นาย ท่าวังผา: ตัวเองเป็นคนชอบสร้างกรอบ ต้องทำ 1, 2, 3, 4, 5 หลังจากเราเรียนรู้เรื่อง SHA แล้วเอามาประยุกต์ใช้กับงานของตัวเอง ก็มามองว่าทำไมคนที่ทำงานกับเราไม่ทำอย่างที่เราบอก พอหลังจากนั้นเรามีการพูดคุยกันมากขึ้น แม้จะมีความคิดต่างกัน แต่สุดท้ายก็จุดหมายเดียวกัน เส้นทางอาจจะเป็นคนละทาง เรามีประสบการณ์มากกว่า แต่น้องมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์มากกว่าเรา เราคิดอะไรผู้บริหารก็มักจะเห็นด้วย จัดแยกคลินิกขึ้น สุดท้ายคนไข้ก็ล้น รพ. เราต้องกลับไปถามคนไข้ว่าเขาต้องการอะไร เขาบอกว่าเขาต้องการมารับยาที่ รพ.สต. แสดงว่าสิบกว่าปีที่เดินมานั้นเราไม่ได้ฟังเสียงเขาเลย
นพ.ดิเรก สุดแดน ผอ.รพ.ท่าวังผา: รพ.ของเราเป็น รพ.แห่งความสุข ถ้าครอบครัวของเรามีความสุข เราจะเผื่อแผ่ให้คนอื่นโดยอัตโนมัติ SHA เป็นการ empower พอเราเปิดใจ สุดท้ายคือตัวเราเอง SHA ทำให้เปิดโลกทัศน์ของตัวเอง ในอนาคตข้างหน้า สูงสุดคืนสู่สามัญ ต้องมาที่คน SHA เป็นการสร้าง mindset ที่จะวางระบบของตัวเองไปเรื่อย
หมอโตโต้ หนองวัวซอ: ผมเป็นคนที่ไม่มีระบบ อยู่ฝั่ง chaos จะพยายามเอาเรื่องราวที่ไม่เป็นระบบมาผูกให้เป็นระบบ ในซีกของมิติจิตใจเป็นซีกที่ไม่เป็นระบบ ไม่สามารถเอาเรื่องความรัก ความเห็นอกเห็นใจ มาทำให้เป็นระบบได้ ผมชอบคิดว่าผมจะจัดการมุมมองอย่างไรในโลกนี้ให้มันดีได้ทั้งหมด ทุกอย่างในโลกเราสามารถที่จะจัดการมุมมองได้ เรื่องที่มันแย่ที่สุดก็ยังเป็นประสบการณ์ที่มีค่าที่สุดได้ ผมชอบไปแสวงหาประสบการณ์
ยา SHA คือยาใจ
SHA CUP มารับฟังเรื่องราวที่น่าชื่นใจและเป็นความหวังสำหรับระบบสุขภาพไทย จากเสียงคนทำงานในพื้นที่ เพราะเปลี่ยนฐานคิดของตนเอง ทำให้เกิดความยืดหยุ่น สร้างคุณค่าในงานให้ผู้อื่นเห็น และทำให้คนอื่นเปลี่ยนแปลงตาม ....สวัสดีครับตลาด SHA ในวันนี้ฝนกำลังพรำ
ความเห็น (20)
-สวัสดีครับ..
-มารับ SHA ครับ .....
-ขอบคุณบันทึกนี้ครับ..
ตามคุณเพชรมารับ SHA ด้วยคนจ้ะ น้องลูกหมู
พี่เพชรน้ำหนึ่งครับ สักถ้วยหอมๆนะครับ SHA สบายดีนะครับพี่... นั่นแตงไทยไหมครับ ลูกหมูชอบมากมายแตงไทยน้ำกระทิ
ยินดียิ่งครับพี่มะเดือ ว่าก็ว่าชง SHA ไปฟังครเล่าไปนี่ก็สนุกดีครับผม...
มาช่วยยืนยันและช่วยกันชงชาค่ะ
ขอบคุณครับพี่ SHA นี้รสชาดดีและได้บุญครับพี่..
สวัสดีค่ะคุณลูกหมู ขอบคุณสำหรับเรื่องราวของSHAที่ดีมากนะคะ
ขอบคุณครับ อาจารย์ ดร.พจนาครับ ที่เข้ามาเยี่ยมชมครับอาจารย์
ขอรับด้วยคนค่ะ ขอสัก 2 แก้วนะคะ
SHA น่าสนใจมากๆครับ ขอบคุณมากครับผม
พี่ tuknarak เอาไปเลยครับ 2 แก้วครับ
พี่ ดร.ป๊อบขอบคุณมากนะครับ...ที่เข้ามาร่วมแลกเปลี่ยน
เป็น ชา ที่น่าชิมและน่าชมค่ะ
มาชิมร่วมกันนะครับพี่..
ขอบคุณครับสักแก้วไหมครับ..
ขอบคุณ ความรู้ที่คุณลูกหมูแบ่งปันนะคะ "...SHA (Spiritual in Health Care & Appreciate) : การให้บริการที่มีระบบงานที่เอื้อเฟื้อและคืนศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์..."
SHA นี้ดีจังเลยนะคะ ถ้าคนไข้ได้รับ SHA จากผู้ให้บริการสาธารณสุข จะต้องมีความสุขใจและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นแน่นอนค่ะ
SHA..... ใส่ไข่ .... สุขใจ .... เมื่อได้ไปเล่า .... สงบ เย็นใจ... นะคะ .....
พี่ไอดินครับ ทางทีม SHA สรพ.กำลังดำเนินการขับเคลื่อนเรื่องนี้อยู่ครับ ขอบคุณพี่มากนะครับที่เข้ามาเยี่ยมชม
ว่าไหมครับพี่หมอเปิ้ลแบบนี้ต้องมาชงชากันมากๆครับ..
ค่อยๆจิบชามาทีละบันทึก!
ฮึ่ย...ประสาทสมองตื่นเลยอะ
นานๆ สมองและจิตใจจะเปิดรับข้อความที่...ยาวๆได้ค่ะ :)
ถ้วยนี้ แค่กรุ่นไอผ่าน ยังชื่นใจเลยนิ แม้สายตา ไม่ค่อยเอื้อนัก
ค่อยๆละเลียดจิบชา อย่างมีความสุข ในสาระค่ะ
ได้คำตอบหละ...มิน่าๆ ทำไม แต่ละประโยคที่ไปแสดงความเห็น
จึงรับรู้สึกถึงพลังภายใน ที่สมดุล จากสมอง หัวใจ จิตวิญญานอย่างน่าประหลาด
ขอบคุณมากมายเลยนะคะ ที่ไปนำทางมา
นำชา เข้มๆของพระอาจารย์ ว.วชิรเมธี มาเสิร์ฟนะคะ
นำมาจากอนุทินคุณหมอทิมดาบค่ะ สาธุ
