ใบความรู้ที่ ๕
วิชาภาษาไทย ๑ ท ๔๑๑๐๑ ชั้น ม.๔ นายสมเกียรติ คำแหง
ภาษาไทยมีเสียงหนักเบาต่างกัน
คำบางคำมีพยางค์เดียว บางคำมีหลายพยางค์ คำเหล่านี้เมื่อพูดต่อเนื่องเป็นประโยค
หรือข้อความผู้พูดจะลงเสียงหนักเบาไม่เท่ากัน
บางครั้งเสียงหนักเบาขึ้นอยู่กับความหมายของคำ เจตนาในประโยคที่ต้องการสื่อสาร
เสียงหนักเบาของคำพูดที่เป็นพยางค์และคำ
๑. ถ้าคำพูดเป็นพยางค์เดียวและเป็นคำสำคัญในประโยค
-ลงเสียงหนักที่ คำนาม คำกริยา คำวิเศษณ์บางคำที่ใช้ประกอบหลังคำนามหรือกริยา
-ลงเสียงเบาที่คำที่ใช้แทนคำอื่น เช่น คำสรรพนาม คำบุพบทคำเชื่อมหรือคำวิเษณ์ที่ประกอบหน้าคำกริยา
ประโยค |
หนัก |
เบา |
เหตุผล |
เขาตั้งตระหง่าน เขาตั้งเครื่องบูชา เขาสูงเสียดฟ้า เขาสูงกว่าพี่ ฉันชอบเที่ยว จนเจ้านายเพ่งเล็ง ฉันชอบ เที่ยวทะเลเพราะอากาศสดชื่น มันอร่อยกว่าเผือก มันอร่อยเหมือนกันเงาะพวงนี้ ลูกค้ามา เอาสี่โมงเพราะรถติด ลูกค้ามาเอา สี่โมงขนมยังไม่เสร็จ ลูกค้า มาเอาสี่โมง ขนมยังไม่เสร็จ แม่จะไปเชียงใหม่ แม่เห็นจะจ้า พ่อกับแม่ไปเชียงใหม่ ฉันอยู่ที่บ้าน |
เขา ตั้ง มา |
เขา เอา กับ ที่ |
เขาเป็นคำนามคือภูเขา มาเป็นคำกริยา เอาวิเศษณ์บอกเวลา กับเป็นคำบุพบทจึงออกเสียงเบา ที่เป็นคำเชื่อมจึงออกเสียงเบา |
-คำเดียวกันออกเสียงหนัก-เบาไม่เท่ากันขึ้นอยู่เจตนาในการสื่อสาร คำนามเมื่อเป็นคำเรียก
ผู้อื่นจะลงเสียงหนักกว่า เมื่อใช้เป็น ประธาน กรรม หรือคำขยายคำอื่น
ประโยค |
หนัก |
เบา |
เจตนา |
ป้า หนูกลับมาแล้ว ป้ากลับมาแล้ว แม่ ผมจะไปแล้ว แม่ผมจะไปแล้ว ฉันจะไปกับเธอ ไม่ไปกับเขา แน่ละ เขาดีกว่าฉันนี่ ไม่มีใครเก่ง เท่าเธออีกแล้ว |
ป้า |
เป็นคำเรียกบอกป้าว่าเรามาแล้ว |
๒.คำพูดที่มี๒พยางขึ้นไป ออกเสียงหนักเบาได้ดังนี้
- คำความหมายเดียวกันออกเสียงหนักพยางค์สุดท้าย
ศศิ ศศี ศศิน
- ถ้าพยางค์ที่๑ และพยางค์ที่๒ มีเสียงเดียวกัน (สั้นหรือยาวเหมือนกัน มีตัวสะกดเหมือนกัน หรือไม่มีเหมือนกัน) จะออกเสียงหนักพยางค์หลัง
ขณะ คณะ พละ สวะ สะบ้า ตะกร้า มะกอก ละมุน ดิถี วิชา
ทิวา นุกูล ภาษา นานา ต่างๆ ดีๆ สุดา บุปผา สุรีย์ บรรดา
จรรยา นักบวชกำเนิด
- คำซ้อนออกเสียงหนักทั้ง๒พยางค์
ซากศพ ขื่นขม หลงใหล หนักเบา เบิกบาน ซูบผอม
.................... ..................... ..................... ..................... .....................
................... .................... ..................... .................... .....................
๓.คำพูดที่เป็น ๓ พยางค์ออกเสียงได้ดังนี้
คำ |
หนัก– หนัก-หนัก |
เบา-หนัก-หนัก |
หนัก-เบา-หนัก |
เบา-เบา-หนัก |
หินเหล็กไฟ |
หินเหล็กไฟ |
|||
ร้านอาหาร |
ร้านอาหาร |
|||
กิริยา |
||||
ฝนสั่งฟ้า |
||||
กองทัพธรรม |
||||
กล้องสำรวจ |
||||
กะละมัง |
กะละมัง |
|||
คำ |
หนัก-หนัก-หนัก |
เบา-หนัก-หนัก |
หนัก-เบา-หนัก |
เบา-เบา-หนัก |
กุญแจเลื่อน |
กุญแจเลื่อน |
|||
กรมท่า |
||||
มะละกอ |
||||
นครบาล |
||||
ตั๋วแลกเงิน |
||||
กิจกรรม |
||||
เครื่องซักผ้า |
||||
วนศาสตร์ |
||||
กรณีแถลงการณ์ |
||||
สมณะ |
||||
กาลักน้ำ |
||||
ทนายความ |
||||
ปริมาณ |
||||
จรรยาบรรณ |
||||
บังกะโล |
||||
กุมภาพันธ์ |
-คำพูดที่มีคำ ๕ พยางค์ ลงเสียงหนักเบาได้ดังนี้
คำ |
เบา-หนัก-หนัก-หนัก |
หนัก-เบา-หนัก-หนัก |
หนัก-หนัก-เบา-หนัก |
เบา-หนัก-เบา-หนัก |
คณบดี |
คมนาคม |
สามัญสำนึก |
กระเจิดกระเจิง |
|
กระจองอแง |
||||
องคาพยพ |
||||
กัลยาณี |
||||
ภรตศาสตร์ |
||||
พะเยิบพะยาบ |
||||
น้ำส้มสายชู |
||||
ทารุณกรรม |
||||
อุดมศึกษา |
||||
นรกภูมิ |
||||
ราชโอรส |
||||
คำ |
เบา-หนัก-หนัก-หนัก |
หนัก-เบา-หนัก-หนัก |
หนัก-หนัก-เบา-หนัก |
เบา-หนัก-เบาหนัก |
โรงพยาบาล |
||||
กาลานุกาล |
||||
กระตือรือร้น |
||||
พาณิชยศิลป์ |
||||
วิทยาการ |
||||
อุปถัมภก |
||||
โบราณกาล |
||||
ขนบประเพณี |
||||
เบา-เบา-หนัก-หนัก |
หนัก-เบา-เบา-หนัก |
หนัก-หนัก-หนัก-หนัก |
||
กระเช้าสวรรค์ |
ข้าวแดงแกงร้อน |
|||
มรณบัตร |
กุศโลบาย |
|||
เอกบุรุษ |
หมาถูกน้ำร้อน |
ชัยเภรี |
||
วัวสันหลังหวะ |
ปรมาจารย์ |
|||
ทองแผ่นเดียวกัน |
ภารตะยุทธ์ |
|||
พรหมวิหาร |
น้ำเชี่ยวขวางเรือ |
|||
มกราคม |
มกราคม |
ปัจจุสมัย |
ยื่นหมูยื่นแมว |
ยกเว้นบางคำประสมกับสระเสียงสั้นแต่ลงเสียงหนัก อมนุษย์ จริยธรรม
การออกเสียงหนักเบาในภาษาไทยถือว่าไม่มีสำคัญในระดับคำ แต่มีความสำคัญในระดับประโยค ขึ้นอยู่กับความหมายและเตนาที่ผู้พูดต้องการสื่อสาร
โปรดทำแบบทดสอบในหน้าต่อไป
แบบทดสอบ
ชื่อ........................................................................ ชั้น ม ๔/........... เลขที่............
ข้อ |
ข้อความ |
คำที่เน้นหนัก |
เหตุผล เจตนา โต้แย้ง |
๑. |
ซื้อเสื้อสีแดงไม่ใช่เสื้อสีดำ |
||
๒. |
ซื่อเสื้อสีแดงไม่ใช่กระโปรงสีแดง |
||
๓. |
ทหาร เรือมาแล้ว |
||
๔. |
ทหารเรือ มาแล้ว |
||
๕. |
อ๋อก็เขาเป็นลูกรัก ของพ่อแม่ |
ต้องการประชดว่าลูกเกเร |
|
๖. |
เขาเดินเล่น ไม่ได้วิ่ง |
||
๗. |
ขนมนี้ อร่อยดีฉันชอบ |
||
๘. |
เข้ามาก่อน จะรีบไปไหน |
||
๙. |
ฉันให้เขา ไม่ได้ขาย |
||
๑๐. |
ฉันบอกให้เธอทำ เดี๋ยวนี้ |
ไม่ให้โอกาสไปทำวันหลัง |
|
๑๑. |
โอ๊ย เหนื่อยจะตายอยู่แล้ว |
||
๑๒. |
อย่ามายุ่ง กับฉันนะ |
||
ไม่มีความเห็น