(๗.) " การจัดการบุคคลกับประวัติศาสตร์ของพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ "
พระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่เริ่มมีมาตั้งแต่เมื่อใด ?
พระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่เริ่มปรากฏเป็นลายลักษณ์อักษรครั้งแรกเมื่อ ร.ศ. ๑๑๖ หรือ ปี พ.ศ.๒๔๔๐ ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระปรินทร มหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๕ ) โดยใช้ชื่อว่า “ พระราชบัญญัติลักษณปกครองท้องที่ รัตนโกสินทร์ ศก ๑๑๖ ”
ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๔๕๗ ซึ่งตรงกับรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๖ ) ได้ทรง พระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้แก้ไขพระราชบัญญัติลักษณปกครองท้องที่รัตนโกสินทร์ ศก ๑๑๖ ของเดิม แล้วตราเป็น “ พระราชบัญญัติลักษณปกครองท้องที่ พระพุทธศักราช ๒๔๕๗ ” ประกาศใช้ในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ ๓๐ ลงวันที่ ๑๗ กรกฎาคม ๒๔๕๗ โดยให้ใช้บังคับนับแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป
และต่อมาในปี พ.ศ. ๒๔๘๖ คนะผู้สำเหร็ดราชการแทนพระองค์ตามประกาสประธานสภาผู้แทนราสดร ได้รับสนองพระบรมราชโองการโดยคำแนะนำและยินยอมของสภาผู้แทนราสดรตรา “พระราชบัญญัติลักสนะปกครองท้องที่(ฉบับที่ ๒) พุทธสักราช ๒๔๘๖” ขึ้นภายในพระปรมาภิไธยสมเด็ดพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล ( รัชกาลที่ ๘ ) ประกาสใช้ในราชกิจจานุเบกสาเล่มที่ ๖๐ ตอนที่ ๑๔ ลงวันที่ ๙ มีนาคม พุทธสักราช ๒๔๘๖ โดยให้บังคับใช้นับแต่วันประกาสในราชกิจจานุเบกสาเป็นต้นไป
ต่อมาในรัชสมัยของพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช(รัชกาลที่๙) คณะ ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์รับสนองพระบรมราชโองการโดยคำแนะนำและยินยอมของรัฐสภาตรา“พระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่(ฉะบับที่๓) พ..ศ.๒๔๘๙ ” โดยประกาศใช้ในราชกิจจานุเบกษาเล่มที่ ๖๓ ตอนที่ ๘๓ ลงวันที่ ๓๑ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๔๘๙ และให้มีผลบังคับใช้ถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป
ต่อมาเมื่อปี พ.ศ.๒๕๑๐ รัชกาลที่ ๙ โดยคำแนะนำและยินยอมของสภาร่างรัฐธรรมนูญได้ทรงตรา“พระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ (ฉบับที่ ๔ ) พ.ศ.๒๕๑๐ ” ขึ้นเพื่อแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติฉบับก่อนๆ
นอกจากนี้ยังได้มีการปรับปรุงแก้ไขเพิ่มเติมเรื่อยมาอีกหลายครั้ง คือฉบับที่ ๖ ในปี พ.ศ. ๒๕๑๖ , ฉบับที่ ๗ พ.ศ. ๒๕๒๗, ฉบับที่ ๘ พ.ศ. ๒๕๓๒, และฉบับที่ ๙ พ.ศ. ๒๕๓๕ จนมาถึงฉบับที่ ๑๐ ที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน ซึ่งตราขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๕๔๒
จุดมุ่งหมายในการตราพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ ?
เพื่อจัดระเบียบการปกครองในท้องที่ต่างๆของสยามประเทศ เป็นการวางรากฐานในการปกครองประเทศให้เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันทั่วราชอาณาจักรโดยแบ่งการปกครองเป็น 2 ลักษณะ กล่าวคือ หากเป็นการปกครองในเขตกรุงเทพฯเป็นไปตาม "ประกาศใช้พระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ พ.ศ. 2457 ในเขตชั้นในกรุงเทพมหานคร" แต่ถ้าเป็นอำเภอชั้นนอกกรุงเทพฯและหัวเมืองต่างๆที่เป็นมณฑลเทศาภิบาล ก็ให้เป็นไปตาม "พระราชบัญญัติปกครองท้องที่ พระพุทธศักราช 2457"
เนื้อหาของพระะราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ ?
พ.ร.บ.ลักษณะปกครองท้องที่ ประกอบด้วย 5 หมวด โดยหมวดแรกว่าด้วยนาม(ชื่อของพระราชบัญญัติ) และการใช้พระราชบัญญัติ โดยได้กล่าวไว้ว่าพระราชบัญญัติฉบับนี้จัดทำขึ้นเพื่อเป็นแบบแผนในการปกครองราชอาณาจักรถัดมาเป็นหมวดที่ 2 เกี่ยวกับการบัญญัติคำนิยามของศัพท์ที่ใช้ในพระราชบัญญัติฉบับนี้
ต่อด้วยหมวดที่ 3 เกี่ยวกับลักษณะการจัดการปกครองแบบหมู่บ้าน โดยกล่าวถึงการตั้งหมู่บ้าน และหมู่บ้านชั่วคราว กล่าวถึงการแต่งตั้งผู้ใหญ่บ้าน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน และอำนาจหน้าที่ของบุคคลดังกล่าวว่ามีขอบเขตแค่ไหนเพียงใด
จากนั้นก็เป็นหมวดที่ 4 ว่าด้วยลักษณะของการจัดการปกครองในตำบล โดยได้กล่าวถึง วิธีการและเงื่อนไขในการตั้งตำบล วิธีการแต่งตั้งและออกจากตำแหน่งของกำนัน รวมถึงอำนาจหน้าที่ของกำนัน นอกจากนี้ยังได้บัญญัติวิธีการแต่งตั้งและอำนาจหน้าที่ของแพทย์ประจำตำบล รวมไปถึงขั้นตอนและวิธีการในการประชุมกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน กรรมการตำบล กรรมการหมู่บ้าน แพทย์ประจำตำบล และบทบัญญติเกี่ยวกับวินัยของกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน แพทย์ประจำตำบล และผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน
และในหมวดที่ 5 ซึ่งเป็นหมวดสุดท้าย ได้บัญญัติถึงลักษณะของการจัดการปกครองอำเภอ โดยกล่าวถึง วิธีการและหลักเกณฑ์ในการตั้งอำเภอ และกิ่งอำเภอ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงหลักเกณฑ์ในการการจัดตั้งกรมการอำเภอ รวมทั้งอำนาจหน้าที่ ไม่ว่าจะเป็นอำนาจหน้าที่ในการปกครองท้องที่ ในการป้องกันภยันตรายของราษฎร หน้าที่รักษาความสงบในท้องที่ รวมไปถึงหน้าที่เกี่ยวกับคดีแพ่ง และคดีอาญา หน้าที่ป้องกันโรคร้าย หน้าที่บำรุงการทำนาค้าขายป่าไม้และทางไปมาต่อกัน หน้าที่บำรุงการศึกษา หน้าที่เก็บภาษีอากร และหน้าที่เบ็ดเตล็ด
บทสรุป