หน่วยฝึกและพัฒนาอาชีพโครงการทับทิมสยาม 02 ศูนย์ฝึกและพัฒนาอาชีพฯ สระแก้ว จัดฝึกอบรมการเพาะเห็ดนางฟ้า-นางรมให้กับกลุ่มเป้าหมายในพื้นที่รับผิดชอบ และประชาชนทั่วไปที่สนใจ
เห็ดนางฟ้า-นางรม
นางฟ้า-นางรมเป็นเห็ดอีกกลุ่มหนึ่งที่เป็นที่นิยมรับประทาน มีทั้งแบบเห็ดสด แบบบรรจุกระป๋อง หรือแม้แต่ตากแห้ง ความนิยมในการบริโภคเห็ดมีมากขึ้นเรื่อยๆ ตามรูปแบบและรสชาติของเห็ดตระกูลนางฟ้า-นางรม ซึ่งเห็ดชนิดนี้มีส่วนประกอบของไวตามิน กรดอะมิโน จำเป็นอยู่หลายชนิด ตัวดอกเห็ดใช้บำบัดอาการปวดเอว ปวดขา อาการชาตามแขน ขา ขยายหลอดเลือดและอาการเอ็นยึด น้ำสารสกัดจากดอกเห็ดยับยั้งเซลล์มะเร็งได้
วิธีการผลิตก้อนเชื้อเห็ดนางฟ้า - นางรม
1. นำส่วนผสมต่างๆ มาคลุกเคล้าให้เข้ากัน
2. เติมน้ำลงไปผสม ควรผสมให้ความชื้นกระจายให้ทั่วสม่ำเสมอให้ได้ความชื้นประมาณ 65-75 % ทดสอบโดยใช้มือกำส่วนผสมแล้วบีบถ้ามีน้ำซึมออกมาแสดงว่าชื้นเกินไปให้เติมขี้เลื่อยลงไป ถ้าไม่มีน้ำซึมออกมาให้แบมือออก ส่วนผสมจะจับกันเป็นก้อนและแตกออก 2-3 ส่วนแสดงว่าใช้ได้
3. บรรจุใส่ถุงพลาสติกทนร้อนที่ใช้เพาะเห็ด ถุงละประมาณ 8-10 ขีดอัดให้แน่นพอประมาณใส่คอขวดพลาสติก หุ้มด้วยสำลีและกระดาษ
4. นำไปนึ่งด้วยหม้อนึ่งลูกทุ่งที่อุณหภูมิ 100 องศาเซลเซียส (น้ำเดือด) นาน 3-4 ชั่วโมง
5. หลังจากนึ่งแล้ว ทิ้งไว้ให้เย็น ใส่เชื้อลงไป นำก้อนเชื้อไปบ่มในที่มืดและอุณหภูมิสูงประมาณ 28 - 35 องศาเซลเซียส เพื่อเร่งการเจริญเติบโตของเส้นใย เส้นใยเห็ดจะเจริญเต็มถุงประมาณ 3 - 4 สัปดาห์
6. เมื่อเส้นใยเดินเต็มถุงแล้วให้พักก้อนเชื้อระยะหนึ่ง เพื่อให้เส้นใยสะสมอาหารและพร้อมจะเจริญเป็นดอกเห็ดแล้วนำไปเปิดดอกในโรงเรือนต่อไป
วัสดุที่ใช้ในการเตรียมก้อนเชื้อ
1. ขี้เลื่อยไม้ยางพาราแห้ง 100 กก.
2. รำละเอียด 5 กก.
3. ชีโกล 10 - 20 ซีซี
4. ปูนขาว 1 กก.
5. ยิปซั่ม 1 กก.
6. ดีเกลือ 200 กรัม
7. ชอแม๊กซ์ 10-20 ซีซี
8. น้ำสะอาด 60 - 70 ลิตร
9. ถังนึ่งก้อนเห็ด ขนาด 200 ลิตร
การเปิดถุงก้อนเชื้อเห็ดนางฟ้า – นางรม
การเปิดถุงก้อนเชื้อเห็ดนางฟ้า – นางรม ทำได้ 4 วิธี คือ
1. การเปิดปากถุงโดยการม้วนปากถุงลง โดยการดึงคอขวดออก พร้อมกับม้วนปากถุงลงไปจนถึงก้อนเชื้อ แล้วนำไปวางบนชั้นภายในโรงเรือน ข้อเสียของการเปิดถุงโดยวิธีนี้คือ โอกาสที่น้ำจะขังในถุงและทำให้ก้อนเชื้อเสียมีมาก
2. การเปิดปากถุงโดยใช้มีดปาดปากถุงบริเวณคอขวดออก แล้วนำไปวางบนชั้น เพาะเห็ด วิธีนี้มีข้อเสียคล้ายกับวิธีแรก
3. การกรีดปากถุงโดยใช้มีดคมๆ กรีดข้างถุงเป็น 4 แนว แล้วนำไปวางตั้งหรือแขวนในแนวตั้ง ข้อเสีย คือเปลืองเนื้อที่ในการวางก้อนเชื้อ
4. ดึงจุกสำลีออกแล้วนำก้อนเชื้อมาวางเรียงซ้อนกันภายในโรงเรือน ให้เห็ดเจริญออกมาทางปากถุงทางเดียวเป็นวิธีที่นิยมใช้กันมากเพราะประหยัดเนื้อที่ภายในโรงเรือนและน้ำไม่ขังในก้อนเชื้อ
ผลผลิตเห็ดนางรม
ก้อนเชื้อสูตรธรรมดาขนาดน้ำหนัก 200-300 กรัม จะให้ผลผลิตครั้งละ 10-30 กรัม รวม 3-5 ครั้ง ได้น้ำหนักรวม 50-100 กรัม แต่ละก้อนมักให้ผลผลิตได้ 4-5 รุ่น การดูแลและเก็บเห็ดนางรมจะทำอยู่ราวเดือนครึ่งถึงสองเดือนก็หมดอายุอาหารในก้อนควรนำรุ่นใหม่เข้ามาแทนส่วนของเก่าก็นำไปทำปุ๋ยหมักใส่ต้นไม้หรือเอาไปปรับปรุงดินให้ร่วนและอุดมขึ้นต่อไป
การดูแลรักษา
ดูแลโรงเรือนหรือตู้เพาะให้ดีอย่าให้มีรูมากเกิน จนความชื้นต่ำกว่า 80 เปอร์เซ็นต์ โดยดูจากไฮโกรมิเตอร์แล้วเอาตัวเลขไปเปรียบเทียบกับตารางเพื่ออ่านค่าความชื้นออกมาได้เครื่องมือรดน้ำอาจใช้บัวฝอยละเอียดมากๆ ก็พอใช้ได้ฉีดน้ำให้เป็นฝอยชื้นที่ผิวหน้าของก้อนเชื้อหรือวัสดุคลุม อย่าให้มากถึงกับเปียกโชกหรือน้ำขัง ฉีดทีละน้อยแต่บ่อยครั้งดอกเห็ดที่ชุ่มน้ำเกินไปเมื่อตัดแล้วจะเสียเร็วเก็บไว้ได้ไม่ทน
ติดต่อสอบถาม : หน่วยฝึกและพัฒนาอาชีพ โครงการทับทิมสยาม 02
ศูนย์ฝึกและพัฒนาอาชีพราษฎรไทยบริเวณชายแดนสระแก้ว
หมู่ที่ 3 บ.เขาตาง้อก ต.คลองไก่เถื่อน อ.คลองหาด จ.สระแก้ว โทร. 084-410-4051
สวัสดีค่ะ คุณ Dr.Ple ขอบคุณที่ให้กำลังใจนะคะ
ลักษณะของเห็ดนางฟ้าดอกใหญ่หลังดอก สีเทา แต่เห็ดนางรมหลังดอกสีขาวดอกเล็กเป็นกระจุก การเพาะเห็ดจะใช้วิธีการเดิยวกันค่ะ
ถ้าอยากทราบวิธีการเพาะเห็ดนางฟ้าและขั้นตอนต่าง ๆ อย่างละเอียด เช่น การทำโรงเรือน การเพาะ การดูแล การรดน้ำ เป็นต้น สามารถโทรสอบถามรายละเอียดจากทางหน่วยฝึกและพัฒนาอาชีพโครงการทับทิมสยามได้ไหมค่ะ ขอบคุณค่ะ