เล่าเรื่องพระอินทร์

เล่าเรื่องพระอินทร์

ในวรรณคดีเรื่องไตรภูมิพระร่วงของพระมหาธรรมราชาลิไทได้กล่าวถึงพระอินทร์เทวดาผู้เป็นใหญ่ในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์เอาไว้  มีรายละเอียดยิ่งกว่าเทวดาองค์อื่นๆ  พระอินทร์มีบทบาทในวรรณคดีหลายเรื่องทั้งที่เป็นวรรณคดีที่มีต้นเค้ามาจากวรรณคดีของอินเดียและวรรณคดีของไทยเรา

คำศัพท์ที่มีความหมายถึงพระอินทร์มีมากมาย ได้แก่ 

มัฆวาน มัฆพาน  แปลว่าผู้มั่งคั่ง  เพราะเดิมเป็นมนุษย์ชื่อว่ามฆะ ได้บำเพ็ญข้อปฏิบัติเจ็ดประการจนครบถ้วน  เมื่อตายไปจึงได้ไปเกิดเป็นพระอินทร์  ข้อปฏิบัติทั้งเจ็ดประการได้แก่ 1. เลี้ยงดูพ่อแม่  2. ยำเกรงผู้ใหญ่  3. พูดจาอ่อนหวาน  4.  ไม่พูดส่อเสียด  5.  ไม่ตระหนี่  6.  มีความสัตย์  7.  ขจัดความโกรธได้

วาสพ หรือ วาสวะ  แปลว่า ผู้เป็นใหญ่ในหมู่เทพ

ศักระ , ศักรินทร์  แปลว่า ผู้มีแรงมาก

ปุรินทร ,ปุรันทร, บุรันทร  แปลว่า ผู้ทำลายเมืองอสูร  ในสมัยเทวาสุรสงครามพระอินทร์ได้ทำลายเมืองอสูรจนเสียหายมาก

สหัสเนตร, สหัสนัยน์, สหัสสักขะ แปลว่าผู้มีพันตา ในวรรณคดีเรื่องรามเกียรติ์พระอินทร์ลอบกระทำชู้กับนางกาลอัจนาภรรยาของฤๅษีโคดม จนมีบุตรด้วยกัน ได้แก่พาลี  เมื่อฤๅษีรู้ความจริงจึงสาปให้พระอินทร์มีรูปโยนีขึ้นเต็มองค์จำนวนถึงหนึ่งพัน  พระอินทร์ต้องไปขอให้พระอิศวรช่วยอ้อนวอนจนฤๅษีใจอ่อนเปลี่ยนรูปโยนีให้กลายเป็นดวงตาแทน

โกสีย์, โกศี, โกสินทร์, โกศินทร์ แปลว่าผู้มีคลัง ผู้มั่งมี

วัชรี, วัชรินทร์, พัชรี, พัชรินทร์, วัชรปราณี, เพชรปาณี, วชิรปาณี, วชิรหัตถ์, เพชราวุธ, เพชรายุธ  แปลว่าผู้มีสายฟ้าเป

พระอินทร์มีบทบาทในวรรณคดีหลายเรื่อง ในเวลาที่ตัวละครในเรื่องได้รับทุกข์ร้อน  พระอินทร์จะเสด็จลงมาช่วยระงับทุกข์  เช่นในวรรณคดีเรื่องสังข์ทอง พระสังข์ไม่ยอมถอดรูปเงาะเสียที  ร้อนถีงพระอินทร์ต้องมาจัดการให้

...มาจะกล่าวบทไป                 ถึงท้าวหัสนัยน์ไตรตรึงษา

ทิพอาสน์เคยอ่อนแต่ก่อนมา      กระด้างดังศิลาประหลาดใจ

จะมีเหตุแม่นมั่นในแผ่นดิน        อมรินทร์เร่งคิดสงสัย

จึงสอดส่องทิพยเนตรดูเหตุภัย   ก็แจ้งใจในนางรจนา...

ในเรื่องจันทโครบ  พระอินทร์ลงมาชุบชีวิตพระจันทโครบที่ถูกโจรฆ่าตายให้ฟื้นคืนชีวิต และสาปนางโมราให้กลายเป็นชะนี

ในบทละครเรื่องรามเกียรติ์รณพักตร์โอรสของทศกัณฐ์กับ นางมณโฑท้ารบกับพระอินทร์  พระอินทร์เป็นฝ่ายปราชัย  รณพักตร์จึงได้ชื่อว่า อินทรชิต ผู้ชนะพระอินทร์

ในมหาภารตยุทธ์  พระอินทร์ต้องไปเสพสมกับพระนางกุนตี มเหสีของท้าวปาณฑุ ผู้ถูกสาปให้สมพาสไม่ได้  โอรสของพระนางกุนตีที่เกิดจากพระอินทร์ได้แก่ พระอรชุน  นักรบที่เก่งกล้าสามารถที่สุดในบรรดากษัตริย์ปาณฑพและมีบทบาทมากที่สุดในสงครามมหาภารตยุทธ์ 

พระอินทร์มีอิทธิพลทางด้านจิตใจของคนไทยไม่ใช่น้อย  เห็นได้จากคนไทยมีคำสบถสาบานติดปากว่า "ให้พระอินทร์มาเขียวๆก็ไม่เชื่อ... "

 

 

[ยายธี]

..ชอบใจเรื่อง..พระอินทร์..จริงๆ..โดยเฉพาะ..ตอนถูกสาป..จาก..ฤษี.(ฤษีไม่น่าใจอ่อนแก้สาปเล้ย)..อิอิ.....แต่อย่างไงๆให้พระอินทร์บินมาเขียวๆก็ไม่เชื่อ..อ้ะะๆๆๆ...ยายธี

[อ.ดร.วรกาญจน์]

ชอบมากครับ เรื่องพระอินทร์ เพราะผมก็ลูกพระอินทร์ เนื่องงจากนามสกุล สุขสดเขียว ครับ

[ครูแป๊ว กัลยาณี]

สวัสดีค่ะ คุณยายธีและอ.ดร.วรกาญจน์

ขอบคุณค่ะที่แวะมาเยี่ยมชม  เมื่อไรคุณยายธีจะหันหน้ามาให้ชมเสียทีคะ  ได้เห็นแต่ทรงผมเก๋ไก๋มานานแล้ว