DBA : การบริหารเชิงกลยุทธ์ต้องมองอนาคตให้ขาด

การบริหารเชิงกลยุทธ์ถือเป็นแนวทางหนึ่งที่มีความสำคัญมากในองค์กร การที่องค์กรจะประสบความสำเร็จหรือไม่นั้นการวางแผนหรือการวางกลยุทธ์นั้นมีความสำคัญเป็นอย่างมากกับทิศทางขององค์กร การบริหารเชิงกลยุทธ์นั้นหากมีการวางแผนที่เป็นระบบและวางแผนที่ดีแล้ว จะเป็นการบริหารที่ทรงประสิทธิภาพเป็นอย่างมาก เนื่องจากการบริหารเชิงกลยุทธ์นั้นเป็นการวางแผนแบบป้องปราม และเป็นการวางแผนเชิงระบบ  การเปลี่ยนแปลงทางด้านสังคม เศรษฐกิจ การเมือง วัฒนธรรม ทำให้องค์กรต่างๆต่างก็ต้องปรับตัว ผู้บริหารขององค์กรในปัจจุบันจำเป็นต้องต้องมีวิสัยทัศน์ หมายถึง การมองอนาคตให้เห็น หากผู้บริการองค์กรใดสามารถมองอนาคตได้ดี นั้นหมายความว่าองค์กรนั้นก็สามารถปรับตัวเพื่อรองรับอนาคตได้ดี เช่นกัน

       การจัดการเชิงกลยุทธ์ เป็นศาสตร์ที่มีมานานโดยคำว่า กลยุทธ์ หรือ Strategic  มาจากคำว่า strategia  ในภาษากรีกซึ่งหมายความว่า Generalship โดยมักนำมาใช้ในทางการเมืองและทางการทหาร โดยต่อมาได้มีการนำมาใช้ในทางเศรษฐกิจเป็นการมองในมุมการศึกษาว่า ได้มีโอกาสศึกษาปัญหาที่เกิดขึ้นจริงในธุรกิจ และต้องการนำไปสู่นโยบายทางธุรกิจและนำไปใช้ในการดำเนินงานได้ในอนาคต  แนวคิดพื้นฐานที่สำคัญของการจัดการทางธุรกิจ คือ การกำหนดภารกิจ วัตถุประสงค์และเป้าหมายที่ตั้งไว้ ทั้งนี้ในระยะสั้นและระยะยาว โดยการจัดการเชิงกลยุทธ์และการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์จะมีผลต่อการดำเนินงานในระยะยาว ดังนั้นองค์กรจะต้องดำเนินการตามแผนต่างๆเพื่อให้การดำเนินงานเกิดบรรลุเป้าหมายนั้น

หลักสำคัญในการจัดการเชิงกลยุทธ์ คือ 

1. การจัดการเชิงกลยุทธ์เป็นการกำหนดวิสัยทัศน์ ทิศทางขององค์กร และวัตถุประสงค์ขององค์กรธุรกิจอย่างเป็นระบบ ดังนั้นการจัดการเชิงกลยุท์จึงเป็นสิ่งสำคัญ เป็นอย่างมากเพราะจะเป็นตัวที่ให้ผู้นำของค์กรสามารถมองเห็นอนาคตหรือสิ่งที่จะเปลี่ยนแปลงในอนาคต ทำให้สามารถปรับตัวได้ทันต่อเหตุการณ์เป็นต้น

2. การจัดการเชิงกลยุทธ์นำไปสู่การจัดการที่ดีขึ้น  จะเห็นได้ว่าหากองค์กรใดมีการจัดการที่ดีสามารถมองเห็นอนาคตได้ดีก็สามารถปรับตัวกับสิ่งที่จะเกิดขึ้นในอนาคตได้ดีด้วย ดังนั้นจึงเลือกหนทางที่ดีที่สุดเหมาะสมที่สุดในการจัดการองค์กร

3. การจัดการเชิงกลยุทธ์เป็นการดำเนินงานในองค์กรที่คิดเชิงสร้างสรรค์ หากองค์กรใดมีกระบวนการคิดแบบสร้างสรรค์ก็ถือว่าเป็นการคิดเชิงกลยุทธ์องค์กรสมัยต้องให้ความสำคัญกับการคิดเชิงสร้างสรรค์ เพราะการคิดเชิงสร้างสรรค์เป็นประโยชน์ต่อองค์กร เป็นอย่างมาก

4. การวางแผนเชิงกลยุทธ์เป็นหน้าที่หลักของนักบริหาร  เนื่องจากต้องมีการกำหนดซึ่วิสัยทัศน์ และการกำหนดพันธกิจ ดังนั้นการวางแผนเชิงกลยุทธ์จึงเป็นความสามารถในการบริหารของผู้บริหารนั่นเอง

5. การจัดการเชิงกลยุทธ์ทำให้เกิดการได้เปรียบทางการแข่งขัน  การจัดการเชิงกลยุทธ์ทำให้เกิดการได้เปรียบทางการแข่งขันโดยหากองค์กรใดมีการจัดการโดยใช้รูปแบบการจัดการเชิงกลยุทธ์ก็สามารถนำพาองค์กรไปสู่ความเจริญได้ในที่สุด

6. การจัดการเชิงกลยุทธ์ทำให้การทำงานสอดคล้องในการปฏิบัติหน้าที่  เนื่องจากการกำหนดกลยุทธ์นั้นสามารถกำหนดขั้นตอนในการวางแผน จึงทำให้การทำงานในรูปแบบการจัดการเชิงกลยุทธ์สามารถมีระเบียบแบบแผนที่แน่นอน

การจัดการเชิงกลยุทธ์ประกอบด้วยองค์ประกอบ 5 ประการคือ

1.การกำหนดทิศทาง ( Direction Setting)  การกำหนดทิศทางนั้นจะประกอบด้วย การกำหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจขององค์กร หรือ การกำหนดเป้านั่นเอง

2 การประเมินองค์กรหรือสภาพแวดล้อม  การประเมินองค์กรหรือสภาพแวดล้อมนั้นเป็นการทำให้เราทราบว่าเราอยู่ที่ใด เป็นการวิเคราะห์จุดออ่นจุดแข็งโอกาสหรืออุปสรรคนั่นเอง

3.การกำหนดกลยุทธ์  เป็นการนำผลจากการวิเคราะห์จุดออ่นจุดแข็งโอกาสหรืออุปสรรคมากำหนดเป็นกลยุทธ์ในการพัฒนาองค์กรนั้นสำคัญมากองค์จะต้องเลือกกลยุทธ์ที่ดีที่เหมาะสมกับตัวขององค์กรเอง การกำหนดกลยุทธ์นั้นสามารถกำหนดดังนี้ กลยุทธระดับองค์กร  กลยุทธ์ระดับธุรกิจ และกลยุทธระดับปฏิบัติการ

4. การนำกลยุทธ์ไปปฏิบัติ หลังจากที่องค์กรได้มีการวางกลยุทธ์ของบริษัทแล้วหลังจากนั้นองค์กรก็นำกลยุทธืเหล่านั้นไปปฏิบัติอาจจะเป็นในลักษณะของ Action Plan เป็นต้น

5.ประเมินผลและการควบคุม หลังจากที่เรานำกลยุทธ์ไปปฏิบัติแล้วจากนั้นเราก็ประเมินผล โดยการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลว่ากลยุทธ์ที่เรานำไปใช้นั้นประสบความสำเร็จหรือไม่

จากที่กล่าวมาข้างต้นจะเห็นว่า การจัดการเชิงกลยุทธ์นั้นแท้ที่จริงเป็นการบริหารจัดการที่ครอบคลุม ทั้งระบบ เป็นการบริหารแบบองค์รวมหากเราสามารถบริหารจัดการได้ตามนี้แล้ว ก็เชื่อว่าการบริหารในรูปแบบการขัดการเชิงกลยุทธ์นั้นสามารถบริหารให้องค์กรเจริญเติบโตแน่น  จากที่กล่าวมาข้างต้นผู้เขียนเอง อาจจะสรุปในรูปแบบ การจัดการเชิงกลยุทธ์ดังนี้

1. ปัจจุบันเราอยู่ที่ใด   ในองค์กรนั้นผู้บริหารขององค์กรเป็นผู้กำหนดทิศทางขององค์กร ดังนั้นการที่จะกำหนดทิศทางขององค์กรนั้นสำคัญอย่างยิ่งจะต้องสามารถมองอนาคตได้ชัด เพราะปัจจุบันความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีทำให้ สังคม การเมือง วัฒนธรรมเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ดังนั้นผู้บริหารองค์ที่สามารถมองอนาคตได้ดีกว่าย่อมเป็นผู้ที่อยู่เหนือ ดังนั้นในการมองอนาคตนั้นสำคัญอีกอย่างคือ การมองตัวเรา ดังสุภาษิตจีนที่ว่า รู้เขารู้เรา รบร้อยครั้งชนะร้อยครั้งนั่นเอง ก่อนอื่นต้องวิเคราะห์องค์กรเพื่อทำให้ทราบตัวเราก่อน เครื่องมือที่นิยมนำมาใช้คือ การวิเคราะห์ SWOT เป็นการวิเคราะห์จุดแข็งจุดออ่นโอกาสและอุปสรรค เพื่อให้เราทราบว่าปัจจุบันเราเป็นอย่างไร เรามีจุดออ่นอะไร จุดแข็งอะไร ทำให้เราทราบว่าเราต้องพัฒนาอะไร

2. เราจะไปอย่างไร เป็นคำถามที่ผู้บริหารในองค์กรและทุกคนในองค์ที่ต้องร่วมมือกันเพื่อให้บรรลุวัตถุตามที่ตั้งไว้ ดังนั้นในการตอบคำถามว่าเราจะไปที่นั่นได้อย่างไร เราก็จะต้องวางเป้าหมายก่อนโดยการกำนด วิสัยทัศน์  พันธกิจ และ วัตุประสงค์ จากนั้นก็กำหนดกลยุทธ์ในการไปยังเป้าหมาย จากนั้นนำกลยุทธ์ที่เราสร้างขึ้นไปปฏิบัติ หลังจากนั้นก็ประเมินผลการปฏิบัติงานว่าสามารถบรรลุเป้าหมายหรือไม่ จะมีลักษณะเหมือนเครื่องมือทางการจัดการที่นำมาใช้อย่างแพร่หลาย คือ PDCA นั้นหมายความว่าจะต้องมีการวางแผน จากนั้นนำแผนไปฏิบัติ และมีการตรวจสอบ และ นำกลับมาปรับปรุงใหม่อีกครั้ง ในการทำลักษณะนี้นั้นทำให้องค์กรสามารถตรวจสอบกระบวนการทำงานได้ครบทุกประเด็น

3. เป้าหมาย  ในปัจจุบันกระแสของโลกาวิวัฒน์กำลังมาแรงทำให้สภาพสังคม การเมืองวัฒนธรรมเปลี่ยนแปลงไป ดังนั้นผู้บริหารขององค์กรจึงต้องมองอนาคตแห่งการเปลี่ยนแปลงให้ชัด และหากสามารถมองเห็นอนาคตได้ชัดนั้นหมายความว่าเราสามารถกำหนดเป้าหมายหรือกลยุทธ์ได้ชัดเจนเท่านั้น และสามารถนำพาองค์กรให้ประสบความสำเร็จได้ ในปัจจุบันนั้นการขับเคลื่อนองค์กรให้ประสบความสำเร็จสำคัญมาก จะต้องกำหนดกลยุทธ์ให้ดี