Module 7 Community and Family Medicine Part 2

การประเมินครอบครัวตามหลักการเวชศาสตร์ครอบครัว (Family genogram, Family Role)

แผนภูมิครอบครัว(Family tree)

แผนภูมิครอบครัว(Family tree หรือ Genogram) คือ การรวบรวมข้อมูลของครอบครัวย้อนหลังไป 3 ชั่วอายุคน โดยมีรายละเอียด เช่น เพศ อายุ วันเกิด วันตาย อาชีพ เหตุการณ์สำคัญต่าง ๆ ในช่วงชีวิต เป็นต้น

                ประโยชน์ของแผนภูมิครอบครัว 

1. ช่วยให้แพทย์เวชปฏิบัติครอบครัวทราบโครงสร้างของครอบครัวและข้อมูลพื้นฐานครอบครัว
2. ช่วยให้แพทย์ค้นหาความเสี่ยงต่อการเจ็บป่วยของสมาชิกในครอบครัวโดยเฉพาะโรคทางพันธุกรรม
3. แพทย์ได้สร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้ป่วย  เนื่องจากต้องใช้เวลาในการสัมภาษณ์  และผู้ป่วยรู้สึกว่าแพทย์เอาใจใส่ต่อผู้ป่วย
4. แพทย์ได้ข้อมูลในอดีตซึ่งอาจเกี่ยวข้องกับปัญหาในปัจจุบัน  ทำให้เข้าใจสถานการณ์และปัญหาของครอบครัวดียิ่งขึ้น

บทบาทของสมาชิก(Role)

                บทบาท  หมายถึง  แบบแผนพฤติกรรมที่สมาชิกในครอบครัวประพฤติต่อกันและกันซ้ำ ๆ เป็นประจำ เช่น บทบาทของพ่อ,แม่ และลูก เป็นต้น  การประเมินบทบาทจะเกี่ยวข้องกับหน้าที่ภายในครอบครัว  โดยพิจารณา 2 ด้านคือ

1. การมอบหมายหน้าที่ตามบทบาท  หมายถึง การมอบหมายความรับผิดชอบในหน้าที่ในครอบครัวบางประการแก่สมาชิก  ครอบครัวที่มีประสิทธิภาพจะมีการมอบหมายหน้าที่ที่จำเป็นอย่างชัดเจนให้กับบุคคลที่เหมาะสม
2. การดูแลให้สมาชิกรับผิดชอบในบทบาท  หมายถึง วิธีการที่ครอบครัวดูแลให้สมาชิกรับผิดชอบต่อบทบาทและหน้าที่ของตน

ยกตัวอย่าง  บทบาทของ ภรรยา และ แม่ มีบทบาทของการเป็นแม่, การทำงานบ้าน, กิจกรรมทางเพศระหว่างคู่สมรส และเป็นแบบอย่างพฤติกรรมของเพศหญิงสำหรับบุตร  บทบาทของสามีและพ่อ  มีบทบาทเกี่ยวกับการรับผิดชอบและการตัดสินใจที่สำคัญรวมทั้งด้านการเงิน  ความมีอำนาจ  กิจกรรมทางเพศระหว่างคู่สมรส  ช่วยดูแลลูกบ้าง  เป็นแบบอย่างพฤติกรรมเพศชายสำหรับบุตร  บทบาทของลูก  ได้รับการดูแลจากพ่อ,แม่,พี่น้อง  ศึกษาและปฏิบัติทักษะใหม่ ๆ

บทบาทของแพทย์เวชปฏิบัติครอบครัว คือ ประเมินบทบาทของสมาชิกแต่ละคนในครอบครัวตามหน้าที่ที่ได้รับการมอบหมาย  และการรับผิดชอบในบทบาทนั้นเหมาะสมไปตามแต่ละครอบครัวและช่วยเหลือเมื่อเกิดปัญหาขึ้น 

 

ปัญหาของสมาชิกในครอบครัว(Family problem lists)

                ศึกษาว่าสมาชิกในครอบครัวแต่ละคนมีปัญหาอะไรบ้างทั้งทางร่างกาย จิตใจ และสังคม  รวมถึงการช่วยเหลือที่ได้รับ(การใช้ยา, การทำกายภาพบำบัด) สำหรับครอบครัวที่ได้รับการรวบรวมข้อมูลและได้รับการเยี่ยมบ้านมาแล้วในแต่ละครั้ง กรณีที่เป็นครอบครัวที่ยังไม่เคยได้รับการเยี่ยมบ้าน  การเยี่ยมบ้านแต่ละครั้งจะช่วยรวบรวมข้อมูลไว้เพื่อเป็นแนวทางในการดูแลครอบครัวต่อไป

                

[Dr. Ple]

ตามมาอ่าน ผลงาน "Family Tree ... ของดี...ที่ต้องอ่าน นะคะ

ขอบคุณ บทความดีดีนี้ค่ะ