รูปแบบMontessori

รูปแบบการเรียนการสอนมอนเตสซอรี่

       โรงเรียนที่ใช้การสอนแบบมอนเตสซอรี่  กิจกรรมถือเป็นส่วนสำคัญของสิ่งต่างๆ ที่ดำเนินไปในโรงเรียน มอนเตสซอรี่เน้นให้เด็กเรียนรู้ ด้วยร่างกายทั้งหมดโดยเน้นทางด้านการฝึกฝนทางประสาทสัมผัสทั้งห้าผ่านกิจกรรม

       อุปกรณ์การเรียนการสอนของมอนเตสซอรี่ ได้วางรูปแบบเอาไว้ให้เด็กได้ทำงานต่างๆ เป็นไปตามขั้นตอนจากง่ายไปหายาก   โดยเริ่มจากซ้ายไปขวา เพื่อให้เด็กได้ซึมซับกับการปฏิบัติกิจกรรมจากซ้ายไปขวา ซึ่งเป็นพื้นฐานของการอ่านและการเขียน สำหรับอุปกรณ์นั้นจะมีเพียงอย่างละหนึ่งชิ้น เพื่อฝึกให้เด็กรู้จักการรอคอย  เด็กจะมีสมาธิในการเล่นกับอุปกรณ์และมุ่งมั่นที่จะทำงานจนสำเร็จ

       การจัดชั้นเรียนของมอนเตสซอรี จะคละเด็กโดยให้เด็กต่างอายุอยู่ในห้องเดียวกัน  เพื่อเป็นการฝึกให้เด็กที่โตกว่าช่วยเหลือเด็กที่เล็กกว่า และเด็กจะได้มีโอกาสเรียนรู้การอยู่ร่วมกันและมีความสุขในการทำกิจกรรม ซึ่งจะเป็นการกระตุ้นทำให้เด็กทำงานต่อไป  

       วิธีการสอนมีสามขั้นตอน ซึ่งเป็นวิธีที่ใช้สำหรับสอนด้วยการทำซ้ำ เพื่อช่วยให้เด็กเข้าใจในแบบฝึกหัดที่ครูสาธิตให้ดูได้ดีขึ้น โดยการสอนนี้ช่วยให้ครูสังเกตเห็นว่าเด็กสามารถเข้าใจสิ่งที่สาธิตให้เด็กดูหรือไม่ ถ้าเด็กยังไม่เข้าใจครูต้องเริ่มสาธิตให้ดูใหม่จนกว่าเด็กจะเข้าใจและสามารทำได้ ซึ่งมีขั้นตอนการสอนดังนี้

ขั้นแรก  สังเกตเห็นลักษณะเฉพาะของสิ่งนั้น ( Recognition of Identity ) ทำให้เชื่อมโยงสิ่งที่ครูสาธิตให้ดูกับชื่อของสิ่งนั้นได้ “ นี่ คือ …”

ขั้นสอง  สังเกตเห็นความแตกต่าง ( Recognition of Contrasts ) มั่นใจว่า เด็กเข้าใจเมื่อบอกเด็กว่า “ หยิบ …”

ขั้นสาม  เห็นความแตกต่างระหว่างสิ่งของที่มีความคล้ายคลึงกัน ( Discrimination Between Similar Objects ) ขั้นตอนนี้เพื่อที่จะได้ทราบว่าเด็กจำชื่อสิ่งต่างๆ ที่ครูสาธิตให้ดูได้หรือเปล่า เช่น ชี้ที่ของหลายๆ สิ่ง แล้วถามว่า     “ อันไหน คือ …”

เพราะฉะนั้นการเรียนการสอนมอนเตสซอรี เด็กจะได้เรียนรู้จากอุปกรณ์ที่หลากหลาย ในขณะที่เล่นกับอุปกรณ์ เด็กจะมีสมาธิ  ฝึกในการแก้ปัญหาผ่านการเล่นกับอุปกรณ์ ฝึกให้เด็กรู้จักการรอคอยเพราะอุปกรณ์นั้นจะมีชุดละ 1 ชิ้น และเด็กก็จะตั้งใจทำงานชิ้นนั้นจนสำเร็จ

 

             ตัวอย่างรูปแบบการสอนมอนเตสซอรี การเปิด-ปิดลิ้นชัก

 

           นักเรียนมีสมาธิ ฝึกการแก้ปัญหาและสามารถทำงานจนสำเร็จได้

 

 

อ้างอิง

รศ.ดร.กุลยา  ตันติผลาชีวะ.  รูปแบบการเรียนการสอนปฐมวัยศึกษา.  กรุงเทพ:โรงพิมพ์มิตรสัมพันธ์กราฟฟิค

ดร.อัญญมณี  บุญซื่อ.  รวมนวัตกรรมทฤษฎีการศึกษาปฐมวัยสู่การประยุกต์ใช้ในห้องเรียน.  พิมพ์ครั้งที่ 2.  กรุงเทพ:สำนักพิมพ์สาราเด็ก