Model กิจกรรมส่งเสริมสุขภาพช่องปากในชมรมผู้สูงอายุ ที่มา ลปรร. และเป็นต้นแบบให้กับโคราช

 

เมื่อ 22 กพ.55 ที่ห้องประชุมหลวงพ่อคูณ สสจ.โคราช

มีเครือข่าย ที่ สสจ.โคราช นำมาเป็น Model หรือต้นแบบการทำกิจกรรม ให้ชาวโคราช ได้ ลปรร. กัน ก็ได้แก่

ชมรมผู้สูงอายุบ้านหนองบัวเหนือ ตำบลนิคม อำเภอสตึก จังหวัดบุรีรัมย์

นำสัญญาเพื่อสุขภาพฟันดีมาโชว์ นั่นก็คือ

1. พวกเราผู้สูงอายุทุกคน ... จะแปรงฟันทุกวันหลังอาหาร และก่อนเข้านอน อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง
2. พวกเราผู้สูงอายุจะเป็นจิตอาสา ... ตักเตือนลูกหลานให้มาแปรงฟันก่อนนอนด้วยกันทุกวัน
3. พวกเราผู้สูงอายุจะหลีกเลี่ยง ... ไม่ส่งเสริม และตักเตือนไม่ให้ลูกหลานกินขนมหวาน ขนมกรุบกรอบ และน้ำอัดลม

ชมรมผู้สูงอายุตำบลหนองไม้งามรักษ์ฟัน อำเภอบ้านกรวด จังหวัดบุรีรัมย์

ในเรื่องของการส่งเสริมสุขภาพช่องปาก ชมรมฯ เริ่มต้นจากการพัฒนาศักยภาพของแกนนำ โดยการอบรมให้ความรู้ และฝึกทักษะการแปรงฟัน เพื่อให้แกนนำมีศักยภาพ สามารถเป็นผู้นำแก่สมาชิกชมรมฯ และสามารถประสานการทำกิจกรรมต่างๆ เช่น ร่วมกับ อสม. ให้ความรู้และฝึกทักษะแก่พระสงฆ์ แกนนำผู้สูงอายุตรวจสุขภาพช่องปากสมาชิก ร่วมกับเจ้าหน้าที่สาธารณสุขจัดกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพช่องปากในชมรมฯ เป็นภาคีเครือข่ายร่วมจัดกิจกรรมในกลุ่มเด็กนักเรียน หญิงมีครรภ์ เด็ก 0-3 ปี ด้วย

จากชัยภูมิ อำเภอคอนสวรรค์เข้ามาร่วมกิจกรรม ลปรร. โดยนำชมรมผู้สูงอายุมาแสดงนิทรรศการ ได้แก่ ชมรมผู้สูงอายุบ้านโสก ชมรมผู้สูงอายุโรงพยาบาลคอนสวรรค์ และชมรมผู้สูงอายุบ้านโคกมั่งงอย

ชมรมผู้สูงอายุบ้านโสก เป็นชมรมที่ได้รับการคัดเลือกเป็นแหล่งเรียนรู้การพึ่งพาตนเองด้านการส่งเสริมสุขภาพช่องปาก ระดับประเทศ มีกิจกรรมครอบคลุม 7 เรื่อง ได้แก่ (1) กิจกรรมการส่งเสริมสุขภาพช่องปากในชมรมฯ (2) กิจกรรมเพื่อนช่วยเพื่อน (3) การตรวจสุขภาพช่องปากโดยผู้สูงอายุและส่งต่อเพื่อรับบริการ (4) จิตอาสาจัดกิจกรรมดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุในกลุ่มอื่นๆ (5) การถ่ายทอดความรู้ เทคโนโลยี รวมทั้งภูมิปัญญาท้องถิ่น (6) การประสานภาคีเครือข่าย ร่วมสนับสนุนการดำเนินงาน (7) การติดตามประเมินผล เช่น ประเมินผลการแปรงฟัน การมีข้อมูลสุขภาพช่องปากของชมรมฯ

ชมรมผู้สูงอายุโรงพยาบาลคอนสวรรค์

ชมรมผู้สูงอายุบ้านโคกมั่งงอย

นอกจากนั้น ยังมีแนวทางการทำกิจกรรมชมรมผู้สูงอายุด้านการส่งเสริมสุขภาพช่องปาก เผยแพร่ในเอกสารประกอบการทำกิจกรรม อันได้แก่

• ชมรมผู้สูงอายุโรงพยาบาลบ้านแท่น อำเภอบ้านแท่น จังหวัดชัยภูมิ ... มีกิจกรรมการส่งเสริมสุขภาพช่องปากในชมรมฯ โดย การให้ความรู้เรื่องโรคในช่องปาก และการดูแลทันตสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุ การตรวจสุขภาพช่องปากและส่งต่อไปรับบริการ การทาฟลูออไรด์วานิช การฝึกบริหารกล้ามเนื้อใบหน้าและต่อมน้ำลาย รวมทั้งการให้คำแนะนำแก่บุตรหลาน และเพื่อนบ้าน และการส่งเสริมสุขภาพช่องปากให้กับผู้ป่วยเบาหวานด้วย
• ชมรมผู้สูงอายุตำบลคำชะอี อำเภอคำชะอี จังหวัดมุกดาหาร ... มีการอบรมผู้สูงอายุในชมรมในด้านการสร้างความสัมพันธ์ ได้รับความรู้เรื่องสุขภาพช่องปาก การประชุมแลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่องสุขภาพช่องปาก ทำพันธะสัญญาว่า ชมรมจะมีกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง โดยการประชุมเดือนละ 1 ครั้ง มีการแปรงฟันหลังอาหารร่วมกัน ไม่กินหวาน น้ำอัดลม ลูกอม และกินน้ำเปล่า หรือน้ำสมุนไพร มีการลงบันทึกการแปรงฟันทุกวัน ตรวจสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุทุก 6 เดือน เป็นโปรแกรมสำหรับผู้สูงอายุที่มีความเสี่ยงให้ได้รับการรักษา แกนนำผู้สูงอายุออกเยี่ยมบ้าน ภูมิปัญญา "ไม้คนทา ไม้บีคน ไม้สมัดดำ" และเผยแพร่ให้ความรู้แก่ภาคีเครือข่าย
• ชมรมผู้สูงอายุเทศบาลพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี ... มีกิจกรรมให้ความรู้แก่พระ เณร และผู้มาทำบุญในวันสำคัญ มีการสาธิตการแปรงฟัน และแปรงฟันร่วมกันที่วัด ผู้สูงอายุตรวจฟันให้เด็กในศูนย์เด็กเล็ก เกิดการรวมกลุ่มเพื่อแก้ปัญหาในเด็ก เช่น การเลิกนมขวด แกนนำผู้สูงอายุเป็นวิทยากรชุมชน เป็นต้นแบบสุขภาพฟันดี
• ชมรมผู้สูงอายุบ้านดอนนก ตำบลรัตนวาปี อำเภอรัตนวาปี จังหวัดหนองคาย ... ทำกิจกรรมร่วมกับภาคีเครือข่าย อบต. กองทุนหลักประกันสุขภาพระดับท้องถิ่น ศูนย์สุขภาพชุมชน อสม. จับคู่หูสุขภาพระหว่างผู้สูงอายุ กับ อสม. เป็น "สามเส้าสุขภาพ" เน้นเรื่องการเยี่ยมบ้าน จัดกิจกรรมระดับชุมชนในวันพระ รวมกิจกรรมการส่งเสริมสุขภาพช่องปากเข้าไปด้วย ตลอดจน การจัดบอร์ดนิทรรศการด้านทันตสุขภาพ การประชาสัมพันธ์ความรู้ผ่านหอกระจายข่าว จัดทำแผนพับการดูแลทันตสุขภาพแก่ผู้สูงอายุ
• ชมรมผู้สูงอายุปฏิบัติธรรมวัดเวฬุวัน อำเภอสหัสขันธ์ จังหวัดกาฬสินธุ์ ...  มีกิจกรรมการตรวจสุขภาพช่องปากด้วยตนเอง การทำความสะอาดเหงือกและฟัน การดูแลความสะอาดฟันเทียม และการเลือกรับประทานอาหาร พบทันตแพทย์ปีละ 1 ครั้ง และกิจกรรมร้องเพลงสรภัญญะ เนื้อหาเรื่องการดูแลสุขภาพช่องปาก
• ชมรมผู้สูงอายุตำบลสว่าง อำเภอโพนทอง จังหวัดร้อยเอ็ด ... ผู้สูงอายุเป็นผู้นำด้านการส่งเสริมสุขภาพช่องปาก ร่วมกับอาสาสมัครเชี่ยวชาญด้านทันตสุขภาพ ขยายผลไปสู่ครอบครัว และชุมชน โดยมีกิจกรรม การอบรมส่งเสริมสุขภาพแก่ผู้สูงอายุ สาธิตการแปรงฟันอย่างถูกวิธีพร้อมฝึกปฏิบัติ การตรวจสุขภาพช่องปาก การให้บริการทันตกรรมพื้นฐาน และการออกเยี่ยมบ้านร่วมกับสมาชิก
• ชมรมผู้สูงอายุหนองหญ้าไซ อำเภอวังสามหมอ จังหวัดอุดรธานี ... กิจกรรมที่มี เช่น การเล่านิทานให้บุตรหลานฟัง เรื่อง ประสบการณ์การดูแลสุขภาพช่องปาก กิจกรรมฐานเรียนรู้เรื่องการดูแลสุขภาพช่องปาก ในเรื่องเล่าประสบการณ์ของตนเอง การตรวจสุขภาพช่องปาก และฝึกการแปรงฟันที่ถูกวิธี รวมทั้งการใช้ไหมขัดฟัน และมีการตรวจสุขภาพช่องปากให้ผู้สูงอายุทุก 6 เดือน รวมทั้งให้บริการการรักษา