ทีแรกที่ฟังอาจารย์บรรยายก็เข้าใจว่าให้แพทย์เป็นผู้ประเมิน NIHSS เท่านั้น ปรากฏว่ามีคำถามจากผู้ฟังถามว่าอย่างไรได้ยินไม่ชัด แต่อาจารย์ตอบชัดเจนว่า อยากให้พยาบาลประเมินได้ด้วย...วาว! และก็ทำเป็น Thai Version ให้แล้ว
สวัสดีค่ะ วันนี้รีบมาบันทึกต่อ
เพราะกลัวจะลืมสิ่งที่ได้เรียนรู้มาจากการไปประชุม เมื่อ 9
มีนาคม 2555
เริ่มเลยแล้วกัน.....
เมื่อพบผู้ป่วย
Stroke นอกจากจะต้องประเมินประวัติผู้ป่วยเพื่อให้ทราบเวลาที่แน่นอนของการเกิดอาการ
ซึ่งอาจถามจากผู้เห็นเหตุการณ์ ผู้ป่วยและญาติ
เจ้าหน้าที่ที่ไปรับผู้ป่วย
แล้วแพทย์จะทำการประเมินสภาวะทางระบบประสาทโดยใช้ NIHSS (National Institutes of Health Stroke
Scale) ซึ่งจะใช้เวลา 5-20 นาที แล้วแต่ความชำนาญของแต่ละท่าน
(ซึ่งอาจารย์รศ.ดร.สมศักดิ์ เทียมเก่า ท่านแนะนำให้ประเมินตามคำแนะนำ
และให้บันทึกคะแนนทันที ห้ามย้อนกลับไปกลับมา)
ทีแรกที่ฟังอาจารย์บรรยายก็เข้าใจว่าให้แพทย์เป็นผู้ประเมิน
NIHSS เท่านั้น ปรากฏว่ามีคำถามจากผู้ฟังถามว่าอย่างไรได้ยินไม่ชัด
แต่อาจารย์ตอบชัดเจนว่า อยากให้พยาบาลประเมินได้ด้วย..วาว!
และก็ทำเป็น Thai Version ให้แล้ว
สำหรับ ผู้ป่วยที่มีความดันโลหิตสูง
หากเป็นผู้ที่สามารถให้ยาละลายลิ่มเลือดได้ควรจะควบคุมความดันให้
Systolic pressure <185 mmHg, Diastolic pressure <110 mmHg
เพื่อไม่ให้เสียเวลา อาจต้องเริ่มลดความดันตั้งแต่ก่อนมาโรงพยาบาลโดยเจ้าหน้าที่ที่ไม่ใช่แพทย์
ก็พยาบาลอีกนั่นแหละ! T_T
( BP ที่สูงกว่า 185/110 mmHg เป็น 1 ใน
ข้อห้ามในการให้ยา rtPA ส่วนข้ออื่นๆ
ก็มีอยู่ในแบบบันทึกการส่งต่อ ผู้ป่วย Stroke ที่เราใช้กันทุกวันนี้
จำกันได้รึเปล่า?)
และ การส่งตรวจ
CT brain ควรส่งได้ภายในเวลา 20
นาทีหลังจากผู้ป่วยมาถึงห้องฉุกเฉินดังนั้นจึงควรมีบริการ CT brain
และ MRI brain
ตลอดเวลาพร้อมทั้งจะต้องมีแพทย์ที่สามารถแปลผลได้อีกด้วย
หลังการเกิดอาการ 1 ชั่วโมงแรกการทำ noncontrast CT brain
อาจยังไม่พบว่ามีลักษณะที่บ่งบอกว่ามีสมองขาดเลือดแต่จุดประสงค์ของการส่ง
CT brain
ก็เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีเลือดออกในสมองและพิจารณาให้ยาละลายลิ่มเลือด
ของเราโชคดีที่ร.พ.รวมแพทย์ชัยนาทเข้าร่วมเป็นเครือข่าย
Stroke Fast track กับเราด้วย
แต่ถ้าพบว่ามีเลือดออกในสมอง ไม่ต้องคิดมาก เพราะเราได้เขียนใบ Refer
ให้พี่ใหญ่ ชัยนาทนเรนทร
ล่วงหน้าไปพร้อมกับผู้ป่วยแล้ว *L*
และนี่คือ การประเมิน NIHSS (
ดูแล้วก็ไม่ยากเกินความสามารถพยาบาลเนอะ)
่ืThe National Institute of Health
Stroke Scale (NIHSS)
1a. Level of consciousness
Alert
0
Drowsy 1
Stuporous 2
Coma 3
1b. Two questions (การที่ผู้ป่วยมี Afasia
เราให้ คะแนน 2)
Both correct 0
One correct 1
Two questions
None correct 2
1c. Two commands (ให้ทำข้างที่ไม่
Weak)
Obeys
both 0
Obeys none 2
2. Best
gaze (ให้มองด้านข้าง)
Normal 0
Partial gaze palsy 1
Forced deviation 2
3. Best visual field (ถ้า ผู้ป่วย Coma ตรวจดู Cornea
กระพริบไหม?)
No visual loss 0
Partial hemianopia 1
Complete hemianopia 2
Bilateral hemianopia 3
4. Facial palsy
Normal 0
Minor 1
Partial 2
Complete 3
5. Best motor (ทดสอบกำลังแขน ทีละข้าง ยก 90 องศา ค้างไว้
ข้างละ 10 วินาที และทดสอบกำลังขา ทีละข้าง ยก 45 องศา ค้างข้างละ 10
วินาที) *
พิการแขน-ขาด้วนไม่ต้องประเมิน *
No drift 0
Drift 1
Fall in 10 secs 2
No effort against gravity 3
No movement 4
6. Limb
Ataxia
Absent 0
Upper or lower limb 1
Upper & lower limbs 2
7. Sensory
Normal 0
Partial loss 1
Dense loss 2
8. Neglect
No
neglect 0
Sensory or visual 1
Sensory & visual 2
9. Dysarthria
Normal
articulation 0
Mild to moderate 1
Severe 2
10. Best language Aphasia
No
aphasia 0
Mild to moderate 1
Severe 2
Mute 3
11. Extinction and Innattention (Formerly neglect)
No Abnormality 0
Mild 1
severe
2
แล้วพบกันใหม่ตอนต่อไป (วันนี้ขี้เกียจแล้วจ้า) /By Jan