ตัวอย่างการเริ่มวางกรอบหัวข้อทำวิจัยด้านพฤติกรรมศาสตร์
จากการวิเคราะห์แนวทางการวางกรอบงานวิจัยชิ้นหนึ่งของ
น.ส.สุกัญญา สุรเสียง นักศึกษาปริญญาโทสาธารณสุขศาสตร์
มหาวิทยาลัยขอนแก่น
ก่อนที่จะลงมือทำวิจัยในหัวข้อใดนั้น
ควรมีแนวทางในการเริ่มเขียนโครงร่างงานวิจัยเบื้องต้น ดังนี้
1. เริ่มจากนึกชื่อเรื่องที่ได้กำหนดไว้ในใจ
ว่าอยากจะทำหรือตั้งใจที่จะวิจัย
แล้วเชื่อมโยงความสัมพันธ์ไปเรื่อยๆ....
ก. อยากทำเรื่องเกี่ยวกับพฤติกรรม
ข. กลุ่มที่สนใจ ผู้ป่วยโรคเบาหวาน ส่วนใหญ่อยู่ในวัยทอง
(ผู้สูงอายุ)
ค. จากการศึกษาเอกสารเกี่ยวกับโรคเบาหวาน
พบว่าผู้สูงอายุเป็นโรคเบาหวานชนิดไม่พึ่งอินซูลินมากที่สุด
ง. ผู้ป่วยโรคเบาหวาน
ต้องควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ใกล้เคียงระดับปกติมากที่สุด
จ. ผู้สูงอายุที่หมู่บ้านที่อาศัย ส่วนใหญ่พักอยู่กับลูกหลาน
ฉ. ลูกหลาน ญาติพี่น้อง เป็นผู้คอยดูแล
ปรนนิบัติผู้สูงอายุในหลายๆเรื่อง
ช. แสดงว่า ญาติพี่น้องเป็นผู้คอยดูแลสุขภาพอนามัยของผู้สูงอายุ
ซ. ญาติพี่น้อง
ที่ดูแลผู้สูงอายุน่าจะมีส่วนช่วยในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยได้
2. โยงใยความสัมพันธ์จากตัวเลือกที่วางไว้ไปเรื่อยๆ
เพื่อกำหนดหัวข้อที่น่าจะเป็นไปได้
ก. พฤติกรรมของกลุ่มผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวาน (1ก + 1ข)
ข. พฤติกรรมการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยโรคเบาหวาน
(1ก+1ง)
ค. พฤติกรรมของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดไม่พึ่งอินซูลิน (1ก+1ค)
ง. พฤติกรรมของกลุ่มผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวานชนิดไม่พึ่งอินซูลิน
(1ก+1ข+1ค)
จ.
พฤติกรรมของญาติพี่น้องในการดูแลสุขภาพอนามัยของผู้สูงอายุที่เป็นเบาหวานชนิดไม่พึ่งอินซูลิน
(1ก+1ข+1ช+1ซ)
หลังจากโยงใยความสัมพันธ์ต่างๆแล้ว ตัวเลือกที่ดูเข้าท่าคือ ข้อ
จ.
แล้วจึงมาเรียบเรียง ใหม่ เป็นชื่อหัวข้อวิจัยที่ว่า
พฤติกรรมของผู้ดูแลกับภาวะควบคุมโรคในผู้ป่วยเบาหวานสูงอายุชนิดไม่พึ่งอินซูลิน
ใช้คำบางคำจาก ข้อ1 ก+ซ+ง+ค มาต่อกัน
เพื่อกำหนดหัวข้อที่ชัดเจนยิ่งขึ้น
3. แยกคำสำคัญที่ได้จากข้อ 1 จะได้ดังนี้
พฤติกรรม,
โรคเบาหวาน,
ผู้สูงอายุ,
ระดับน้ำตาลในเลือด,
ผู้คอยดูแล, หรีอ ผู้ดูแล
สุขภาพอนามัย,
อินซูลิน,
เบาหวานชนิดไม่พึ่งอินซูลิน
4. นำคำสำคัญที่แยกมานี้ ไปค้นหาเอกสาร
หนังสือที่น่าจะเกี่ยวข้องกับงานที่จะทำวิจัยในห้องสมุด
หรือจากอินเตอร์เนต
โดยเข้าไปสืบค้นจากเวบไซต์ของห้องสมุด นำคำสำคัญที่แยกได้จากข้อ 3
ใส่ในตัวสืบค้น
ของเวบห้องสมุด ไม่ว่าจะเป็น ชื่อเรื่อง หัวเรื่อง คำสำคัญ
เพื่อตรวจดูว่ามีเอกสารที่สนใจในห้องสมุดนั้นหรือไม่
โดยสามารถคลิกเข้าไปตามที่ต่างๆแล้วสืบค้นได้เลย
http://202.28.141.1 : สำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยมหิดล
http://library.car.chula.ac.th : สถาบันวิทยบริการ
(Chulalinet) จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย
http://158.108.80.5/ : สำนักหอสมุด วิทยาเขตบางเขน
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์(KU)
http://malib.lib.kmitl.ac.th :
สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้า ลาดกระบัง (KMIT-L)
http://library.kku.ac.th/searchopac.html :
สำนักวิทยบริการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น (KKU)
http://kmittlib.lib.kmutt.ac.th :
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้า ธนบุรี (KMUT-T)
http://injan.kmitnb.ac.th :
สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ (KMIT-NB)
http://library.nida.ac.th/ : สำนักบรรณสารการพัฒนา
สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (NIDA)
http://search.lib.cmu.ac.th/ : สำนักหอสมุด
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (CMUL)
http://203.146.170.130/screens/thaimenu.html :
สำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยนเรศวร
http://www.library.msu.ac.th/webopac_th.html :
สำนัวิทยบริการ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ( MSU )
http://tanee.psu.ac.th : ฝ่ายหอสมุดจอห์น เอฟ เคนเนดี้
วิทยาเขตปัตตานี มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (PSU)
http://library.lib.ru.ac.th : สำนักหอสมุดกลาง
มหาวิทยาลัยรามคำแหง (Ramlinet)
===================
จะได้เอกสารที่ใช้สำหรับเป็นแนวทางในการอ่านประกอบการเขียนโครงร่างวิจัย
ดังนี้
- ปัญหาผู้สูงอายุและแนวทางแก้ไข
- การพยาบาลอารุยศาสตร์ - หัวข้อ การพยาบาลผู้ป่วยเบาหวาน
- มารู้จักโรคเบาหวานกันเถอะ
- วิทยานิพนธ์
"ประสิทธิผลของแรงสนับสนุนจากญาติต่อพฤติกรรมการปฏิบัติตัวเพื่อควบคุมโรค
เบาหวานในกลุ่มผู้สูงอายุที่คลีนิกโรคเบาหวาน"
วทม.สุขศึกษา...มหิดล
- วารสารรามาธิบดีสาร หัวข้อ"ญาติผู้ดูแลที่บ้าน:
แนวคิดและปัญหาในการวิจัย"
-
รายงานวิจัยเรื่องข้อเท็จจริงและทัศนคติเกี่ยวกับการเลี้ยงดูและดูแลผู้สูงอายุของครหนุ่มสาวไทย
- พฤติกรรมสุขภาพและสุขศึกษา
-
พฤติกรรมและการดำเนินชีวิตของผู้สูงอายุไทยที่อายุยืนยาวและแข็งแรง
- วิทยานิพนธ์
"การรับรู้บทบาทกับภาวะการควบคุมโรคของผู้ป่วยเบาหวานชนิดไม่พึ่งอินซูลิน"
พย.ม. การพยาบาลผู้ใหญ่ ม.ขอนแก่น
-
หนังสือชุดการดูแลและรักษากลุ่มโรคไม่ติดต่อด้านพฤติกรรมและวิถีชีวิต
และอื่นๆอีกมากมาย เท่าที่มีเวลาจะค้นได้...
5. เมื่อได้เอกสารมาแล้ว ควรจดบันทึกว่าได้เอกสารนั้นมาจากแหล่งใด
เมื่อเวลาผ่านไปจำนวนเอกสารที่ค้นหาได้มีปริมาณมาก
เมื่อจะย้อนกลับไปค้นหาเอกสารที่เคยค้นจะต้องเริ่มค้น และใช้เวลามาก
หากจดบันทึกไว้ก็สามารถลดเวลาและเข้าถึงข้อมูลนั้นได้ทันที
เช่น
หนังสือ "ปัญหาผู้สูงอายุและแนวทางแก้ไข" ค้นจากเวบห้องสมุดมหิดล
ผู้แต่ง...... จำนวนหน้า....... ฯลฯ
ควรจะจดบันทึกไปเรื่อยๆ
ทั้งเรื่องที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับหัวข้อที่เราเลือก
และเรื่องที่เกี่ยวข้องน้อยๆ
บางทีเรื่องที่เกี่ยวข้องน้อยๆ
อาจจะมีประโยชน์ที่จะหยิบมาเขียนอ้างอิงในเอกสารได้ในภายหลังได้
และประโยชน์ที่สำคัญ เวลาเขียนบรรณานุกรม
หรือในขณะเขียนรายงานวิจัย/วิทยานิพนธ์ หากคิดอะไรไม่ออก
เมื่อกลับมาเปิดสมุดบันทึกที่จดมา
ชื่อหนังสือบางเล่มที่เคยค้นหาจะช่วยให้เรานึกถึงสิ่งที่เราจะนำมาเขียนได้
แต่เมื่อถึงเวลาเขียน เรามักจะจับต้นชนปลายและนึกอะไรไม่ค่อยจะออก
ทำให้ใช้เวลาในการคิดและเขียนนานมากขึ้น แต่หากมีบันทึกไว้
เมื่อนึกอะไรไม่ออกแล้วมานั่งเปิดดู จะช่วยเราได้เยอะ
***
6. ศึกษา อ่านเอกสารที่ค้นมานั้น จะเข้าใจปัญหาในหลายแง่มุม
แล้วจะสามารถกำหนดปัญหาทางการวิจัยที่ชัดเจน แน่นอนขึ้น
7. ทำการค้นหาเอกสารเชิงวิจัยที่ออกล่าสุด
โดยพิจารณาความเกี่ยวข้องเรื่องที่จะวิจัย 5 ด้าน คือ
อะไร อย่างไร ใคร ที่ไหน เมื่อไร โดยอ่านย้อนหลังไปเรื่อยๆ....
7.1 อะไร.... เรื่องที่จะทำการวิจัยมีอะไรบ้าง ให้ผลอย่างไร
...... ตัวแปรอิสระมีผลต่อตัวแปรตามอย่างไร
......ตัวแปรอิสระคืออะไร
...... ตัวแปรตามคืออะไร
7.2 เมื่อไร .... มีการวิจัยลักษณะเดียวกันนี้ออกมาเมื่อไรบ้าง
7.3 ที่ไหน .... มีการทำวิจัยลักษณะนี้ที่ใดบ้าง
(ในไทย/ต่างประเทศ)
7.4 ใคร ... ผู้ถูกศึกษา คือใคร มีลักษณะอย่างไร (อายุ, เพศ)
7.5 อย่างไร..
...... มีวิธีดำเนินการวิจัยอย่างไร
...... วัดตัวแปรอย่างไร ทำอย่างไร
...... ทำไมต้องทำอย่างนั้น
8. เมื่อพิจารณาความเกี่ยวข้องแล้ว
คุณย่อมมีข้อมูลในหัวเพียงพอที่จะเขียนโครงร่าง
โดยอาจเขียนเป็นแนวทางคร่าวๆดังนี้
บทที่ 1 บทนำ
...... ความนำ ( หลักการและเหตุผลและความสำคัญของการวิจัย)
......การประมวลเอกสารที่เกี่ยวข้อง
(เพื่อให้คำนิยามปฏิบัติการของตัวแปรและสมมติฐาน)
...... กรอบแนวคิด
...... ข้อตกลงเบื้องต้น
......สมมติฐาน
บทที่ 2 วิธีการวิจัย
หลังจากนั้นจึงเริ่มลงมือทำการวิจัย
ซึ่งจะได้งานวิจัยฉบับเต็มเรื่อง
พฤติกรรมของผู้ดูแลกับภาวะควบคุมโรคในผู้ป่วยเบาหวานสูงอายุชนิดไม่พึ่งอินซูลินอำเภอเขาวง
จังหวัดกาฬสินธุ์ ตีพิมพ์ในวารสารวิชาการสาธารณสุข ปีที่ 11
ฉบับที่ 3 พฤษภาคม-มิถุนายน 2545
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจโดยใช้ข้อมูลในช่วงเวลาที่กำหนด
(cross-sectional survey)
มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลและพฤติกรรม
ของผู้ดูแลกับภาวะการควบคุมโรคในผู้ป่วยเบาหวานสูงอายุชนิดไม่พึ่งอินซูลิน
อำเภอเขาวง จังหวัดกาฬสินธุ์
เก็บข้อมูลในกลุ่มผู้ดูแลและผู้ป่วยเบาหวานสูงอายุ กุล่มละ 127 คน
ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน 2541 ถึงกุมภาพันธ์ 2542
จากนั้นนำผลที่ได้มาวิเคราะห์ข้อมูลปัจจัยส่วนบุคคลของผู้ดูแลโดยใช้สถิติ
เชิงพรรณาเป็นค่าความถี่, ร้อยละและค่าเฉลี่ย
และวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลและพฤติกรรมของผู้ดูแลกับ
ภาวะการควบคุมโรคในผู้ป่วยเบาหวานสูงอายุโดยใช้ค่าไคสแควร์. odd ratio
ที่ความเชื่อมั่นร้อยละ 95 และ multiple logistic regression
ส่วนข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึกนำมาวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (content
analysis)
ผลการศึกษาพบว่าปัจจัยส่วนบุคคลและพฤติกรรมของผู้ดูแลที่มีผลทำให้ภาวะการ
ควบคุมโรคของผู้ป่วยเบาหวานสูงอายุแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
(P<0.05) ได้แก่ อายุ,สถานภาพสมรส, รายได้ครอบครัวต่อปี,
เวลาที่อยู่กับผู้ป่วยในแต่ละวันและทัศนคติ
จากการสัมภาษณ์เชิงลึกพบว่า
ผู้ดูแลผู้ป่วยเบาหวานสูงอายุส่วนใหญ่ได้รับความรู้จากตัวผู้ป่วยและเพื่อน
บ้านที่เป็นเบาหวาน
โดยผู้ดูแลผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีจะให้การดูแลใน
เรื่องเกี่ยวกับการควบคุมอาหาร, การออกกำลังกาย และ
การมาตรวจตามนัดได้ดีกว่าผู้ดูแลผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลใน
เลือดได้ไม่ดี
คำสำคัญ : การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด , พฤติกรรมของผู้ดูแล ,
ผู้ป่วยเบาหวานสูงอายุชนิดไม่พึ่งอินซูลิน
===============================================
คลิกดูหรือ save target as...
งานวิจัยฉบับเต็มๆ....ชิ้นนี้ไว้ประกอบการศึกษาได้ที่
http://203.157.23.60/techjrn/vol11no3/original7.pdf
ใช้ Acrobat Reader ในการเปิดดูต้นฉบับ
ดีมากๆๆๆ เลยคะ ..คุณนายบอน
ตอนนี้ เรียนโท จุฬาคะ สนใจทำกลุ่มเบาหวานสูงอายุ แต่ยังตัดสินใจไม่ได้
ว่าจะทำใน Care giver หรือตัว ผป.ดี แต่เห็นส่วนใหญ่ทำใน ผป.กันเยอะแล้ว
ทำให้ปิ๊งไอเดียมากๆๆๆ ขอบคุณสำหรับคำแนะนำ
จะติดตามต่อไปคะ
ขอบคุณสำหรับเทคนิคดีๆ และสารพันแหล่งข้อมูลที่นำมาให้นะคะ ลดเวลาการค้นหาเองไปได้เยอะเลย ไม่ทราบว่า คุณบอนจบโทแล้วหรือกำลังเรียนอยู่คะ แล้วจบจากที่ไหน
รู้สึกว่ามีความรู้กว้างขวางจัง
ขอบคุณมากค่ะที่ช่วยให้เข้าใจการเขียนงานวิจัยเพิ่มมากขึ้น
กำลังหาหัวข้อทำวิจัยเกี่ยวกับเรื่องเบาหวานผู้สูงอายุโดยใช้ทฤษฎีทางการพยาบาล ไม่ทราบ CONCEPT ของผูป่วยเบาหวานสูงอายุค่ะ ขอความกรูณาให้ความกระจ่างด้วยค่ะ และจำทำวิจัยหัวข้ออย่างไรดี
ขอบคุณมากครับ กำลังหาแนวทางการเขียนโครงร่างวิจัยอยู่พอดีครับ
กำลังจะสมัครเข้าเรียน โท สาธารณสุข
เป็นกำลังใจให้ครับ คุณ ณัฐพงษ์ เฮียงกุล