ประชาสังคม

         สุขภาพดี ไม่มีขาย อยากได้ ต้องสร้างเอง สุขภาพเป็นเรื่องคนทุกคนที่ต้องช่วยกันดูแลและร่วมปฏิบัติ ปัญหาสุขภาพอนามัย ลำพังเพียงหน่วยงานภาครัฐอย่างเดียวคงไม่สามารถแก้ปัญหาสุขภาพของคนทั้งประเทศได้ จำเป็นต้องอาศัยการมีส่วนร่วมของสังคม การเมือง การปกครอง การศึกษา และภาคประชาชนเข้ามาร่วมทำงานในฐานะหุ้นส่วน(partnership)หรือผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย(Stakeholder) การสร้างความร่วมมือระหว่างภาคีเครือข่ายจะนำไปสู่การแก้ปัญหาสุขภาพอนามัยให้ครบถ้วนสมบูรณ์ได้

         ปัจจุบันกระแสการเปลี่ยนแปลงของโลก มุ่งไปที่การผลักดันให้เกิดการเคลื่อนไหวทางสังคมของกลุ่มต่างๆในประเด็นสาธารณะ เปิดโอกาศให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบายหรือนโยบายสาธารณะเพิ่มมากขึ้น ประเทศที่พัฒนาแล้วจะมีกลุ่มหรือองค์กรเพื่อสาธารณะที่มีความเข้มแข็งสูงซึ่งแสดงให้เห็นว่าประเทศเหล่านั้นมีความเจริญทั้งด้านวัตถุและด้านจิตใจควบคู่กันไป 

         ประชาสังคม(Civil society) คือ การรวมตัวกันของประชาชนเป็นกลุ่มหรือองค์กรที่มีวัตถุประสงค์ ความเชื่อและอุดมคติร่วมกัน มีบทบาทสำคัญในการจัดการเรื่องต่างๆ เป็นส่วนหนึ่งของสังคมที่มิใช่หน่วยงานภาครัฐและธุรกิจและไม่แสวงหากำไร  โดยความเคลื่อนไหวของประชาชนมีหลายรูปแบบเช่น แบบองค์กรชุมชน มีวัตถุประสงค์เพื่อชีวิตที่ดีขึ้น เช่น เพื่อการออมทรัพย์ เพื่อจัดสวัสดิการ เพื่อส่งเสริมการเกษตร เป็นต้น  แบบมูลนิธิหรือสมาคม มีวัตถุประสงค์เพื่อช่วยเหลือชุมชน สังคม เช่น ช่วยเหลือผู้ด้อยโอกาส ช่วยเหลือเยาวชน ช่วยเหลือผู้ป่วย เป็นต้น และแบบการรวมกลุ่มเฉพาะกิจตามสถานการณ์ที่เกิดขึ้น เช่นการช่วยเหลือภาวะอุทกภัย อุบัติภัยต่างๆ

          บทบาทขององค์กรประชาสังคม(Civil Society Organization:CSO) ในการดูแลสุขภาพ

         1. Health service การให้บริการสุขภาพโดยตรง

         2. Health promotion and infomation exchange ส่งเสริมสุขภาพและให้ความรู้

         3. Policy setting มีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบาย

         4. Resource mobilization and allocation มีส่วนร่วมในการจัดสรรทัพยากร

         5. Monoring of quality and responsiveness มีส่วนร่วมในการควบคุม กำกับ ติดตาม

          ตัวอย่างองค์กรหรือมูลนิธิที่ช่วยเหลือประชาชน เช่น แม่ชี Nun Jieng Yun ที่ประเทศใต้หวัน เพื่อช่วยเหลือทางการแพทย์และการสาธารณสุข  วัดคำประมง จังหวัดสกลนคร เพื่อบำบัดรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็ง  หมอเขียว ศูนย์บาทรักษาทุกคน เพื่อรักษาผู้ป่วย เป็นต้น