นิรนัย-อุปนัย แบบไหนชัวร์


นิรนัย-อุปนัย แบบไหนชัวร์


การอนุมาน คือ กระบวนการคิดในการหาข้อสรุปจากเหตุผลที่มีอยู่
การอนุมานมี 2 วิธี คือ
1. การอนุมานด้วยวิธีนิรนัย คือ การแสดงเหตุผลจากส่วนรวมไปหาส่วนย่อย โดยเริ่มจากหลักทั่วไปกับกรณีเฉพาะกรณีหนึ่งแล้วอนุมานได้ข้อสรุปซึ่งเป็นกรณีเฉพาะอีกกรณีหนึ่ง ข้อสรุปที่ได้มาด้วยวิธีนิรนัยเป็นข้อสรุปที่ต้องเป็นเช่นนั้น ถ้าเหตุผลเป็นจริง ข้อสรุปก็ต้องเป็นจริงเสมอไป
1. การอนุมานด้วยวิธีอุปนัย คือ การแสดงเหตุผลจากส่วนย่อยไปหาส่วนรวม โดยใช้ข้อมูลและข้อเท็จจริงต่างๆ เป็นข้อสนับสนุนให้ได้ข้อสรุปที่เป็นหลักเกณฑ์ทั่วๆไป นอกจากจะใช้กรณีเฉพาะต่างๆ แล้ว อาจใช้แนวเทียบเพื่อหาข้อสรุปอีกได้ ข้อสรุปที่ได้มาด้วยวิธีอุปนัยเป็นข้อสรุปที่ไม่ตายตัวแน่นอน เพียงแค่น่าจะเป็นเช่นนั้น ข้อสรุปจะน่าเชื่อถือเพียงใด เป็นไปได้มากน้อยแค่ไหน ขึ้นอยู่กับน้ำหนักและปริมาณของเหตุผล
หากยังงงอยู่ต้องดูตัวอย่าง
นิรนัย : หลักทั่วไป - ศปภ.ประกาศว่าจะจ่ายเงินชดเชยแก่บ้านที่ถูกน้ำท่วมเกิน 7 วัน ครัวเรือนละ 5000 บาท
กรณีเฉพาะ บ้านของน้ำทิพย์ถูกน้ำท่วมตั้งแต่วันที่ 19 ตุลาคม 2554 29 พฤศจิกายน 2554
ข้อสรุป น้ำทิพย์มีสิทธิ์ได้รับเงินชดเชยจำนวน 5000 บาท-ชัวร์
อุปนัย : ข้อเท็จจริง บ้านของวโรบลอยู่ที่เมืองทองธานี ปากเกร็ด น้ำไม่ท่วม
ข้อเท็จจริง บ้านของสมชายอยู่ที่หมู่บ้านนิชาดา ปากเกร็ด น้ำไม่ท่วม
สรุปไม่ได้ว่า บ้านของมาลีอยู่ที่หมู่บ้านปาริชาติ ปากเกร็ด น้ำท่วมหรือไม่
(ทั้งนี้เพราะหมู่บ้านปาริชาติอยู่นอกคันกั้นน้ำ)
นิรนัย : หลักทั่วไป - ตามเกณฑ์การวัดผลและประเมินผล นักเรียนที่มีคะแนนรวมน้อยกว่า 50 จะไม่ผ่าน
กรณีเฉพาะ ณเดชน์มีคะแนนรวม 45
ข้อสรุป ณเดชน์ไม่ผ่าน ต้องสอบแก้ตัว ชัวร์
อุปนัย : ข้อเท็จจริง ณเดชณ์สอบไม่ผ่านวิชาคณิตศาสตร์
ข้อเท็จจริง ณเดชน์สอบไม่ผ่านวิชาวิทยศาสตร์
ข้อเท็จจริง ณเดชน์สอบไม่ผ่านวิชาภาษาต่างประเทศ
สรุปไม่ได้ว่า ณเดชน์สอบผ่านวิชาภาษาไทยหรือไม่ (ทั้งนี้เพราะณเดชน์อาจชอบวิชาภาษาไทยเป็นพิเศษ หรือครูแป๊วสอนดีมาก เขาอาจสอบผ่านในรายวิชานี้ หรืออาจจะไม่ผ่านเหมือนกับวิชาอื่นๆ ก็ได้เพราะเขาไม่ตั้งใจเรียนเลยสักวิชาเดียว)
เมื่อนักเรียนเข้าใจแล้วก็ต้องทดสอบสักหน่อย
1. การไม่กินอาหารเช้าจะทำให้ร่างกายขาดพลังงาน และจะมีผลต่อการเรียนรู้และความจำ เพราะสารอาหารหลักที่ให้พลังงานคือกลูโคสจากอาหาร ดังนั้น การกินอาหารเช้าจึงทำให้สมองทำงานได้ดี โดยเฉพาะเด็กนักเรียนจะช่วยให้มีสมาธิในการเรียน
ข้อใดไม่อาจอนุมานได้จากข้อความนี้
ก. นักเรียนควรกินอาหารเช้าเพราะจะช่วยให้เรียนหนังสือได้ดีขึ้น
ข. ผู้ใหญ่อาจงดอาหารเช้าได้เพราะไม่ได้อยู่ในวัยเรียน
ค. ทุกคนควรกินอาหารเช้าเพราะจะช่วยการทำงานของสมอง
ง. อาหารเช้ามีประโยชน์เพราะทำให้ร่างกายได้รับพลังงาน
เฉลย คำตอบที่ถูกคือ ข้อ ข
อาหารเช้าสำคัญต่อทุกคน ทั้งเด็ก ผู้ใหญ่ต้องใช้พลังงานในการทำกิจกรรมของตนทั้งนั้น เป็นการอนุมานแบบนิรนัย
2. ข้อใดใช้วิธีการอนุมานแบบอุปนัย
ก. เธอจะต้องถูกทำโทษตามกฎของโรงเรียน หากเธอลอกข้อสอบเพื่อน
ข. หมอบอกว่าคนที่เป็นหวัดอย่างเธอ ไม่ควรอาบน้ำตอนดึก
ค. น้ำคงจะท่วมกรุงเทพฯและปริมณฑลในปีหน้าเหมือนที่ท่วมหนักในปีนี้
ง. ถ้าเธออยากเป็นคนรอบรู้ ควรอ่านหนังสือมากๆเพราะการอ่านหนังสือจะทำให้ความรู้กว้างขวาง
เฉลย คำตอบที่ถูกคือ ข้อ ค
การที่น้ำท่วมหนักในปีนี้ไม่ใช่เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเป็นประจำ เป็นอุบัติภัยที่นานๆ จะเกิดขึ้นสักครั้ง เราไม่สามารถคาดเดาได้ว่าจะเกิดขึ้นอีกเมื่อใด หากรัฐบาลมีการวางแผนการจัดการน้ำอย่างดี เชื่อได้ว่าปีหน้าคงจะรับมือได้

หมายเลขบันทึก: 471818เขียนเมื่อ 20 ธันวาคม 2011 10:09 น. ()แก้ไขเมื่อ 3 ตุลาคม 2013 09:47 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (3)

เป็นเว๊บที่ดีครับ

เรียนในห้องเรียนครูสอน 😴0/100เรียนในเว็ป 😮💡999/100

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท