การใช้คำถามกับการจัดการเรียนการสอนพระพุทธศาสนา

คำถามกับวิชาพระพุทธศาสนา

           ในการจัดการเรียนการสอนวิชาพระพุทธศาสนานั้น  ดิฉันอยากเล่าประสบการณ์ในเรื่องนี้ให้ทุกท่านได้ให้ข้อเสนอแนะ

           ดิฉันสอนวิชาพระพุทธศาสนามาเป็นเวลาหลายปี  โดยสอนในช่วงชั้นที่ 2   ปัญหาที่พบก็คือเด็กมีปัญหาเรื่องการคิดวิเคราะห์  อาจเป็นเพราะการจัดการเรียนการสอนของดิฉันเองก็ได้ 

           จากปัญหานี้ดิฉันจึงอยากจะแก้ปัญหานี้  จึงได้ทดลองใช้ที่คิดโดยกระทรวงศึกษาธิการ  รัฐวิคตอเรีย  ประเทศออสเตรเลีย  ซึงแบ่งคำถามเป็น  7  ประเภท  ดังนี้

          1. คำถามปริมาณ  เป็นการตั้งคำถามเพื่อให้นักเรียนได้คิดถึงปริมาณคน  สัตว์  และสิ่งของ  ทึ่ปรากฏในบทเรียน

           2. คำถามการเปลี่ยนแปลง  เป็นการตั้งคำถามเพื่อให้นักเรียนได้คิดถึงการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้น  หากข้อมูลหรือข้อเท็จจริงในบทเรียนมีการเปลี่ยนแปลง

           3.  คำถามการทำนาย  เป็นการตั้งคำถามที่มีการสมมุติว่า  ถ้าเกิดเหตุการณ์เช่นนี้  แล้วจะเกิดอะไรขึ้นบ้าง  เพื่อให้นักเรียนได้คิดและทำนายในสิ่งที่น่าจะเกิดขึ้น  และเป็นไปได้

           4.  คำถามความคิดเห็น  เป็นการตั้งคำถาม  เพื่อให้นักเรียนได้คิดและแสดงความคิดเห็นโดยอาศัยข้อมูล  ความจริงที่มีหลักการและเหตุผล

           5.  คำถามเกี่ยวกับส่วนตัว  เป็นคำถามที่ถามความรู้สึกส่วนตัวของนักเรียน  ถ้านักเรียนเป็นส่วนใดส่วนหนึ่ง่ของบทเรียนนั้น  หรืออยู่ในเหตุการณ์ใดเหตุการณ์หนึ่งในบทเรียนนั้น  นักเรียนจะรู้สึกอย่างไร

          6.  คำถามความสัมพันธ์เปรียบเทียบ  เป็นการตั้งคำถามเพื่อให้นักเรียนได้คิดเปรียบเทียบระหว่างสิ่งใดสิ่งหนึ่ง  หรือเหตุการณ์ใดเหตุการณ์หนึ่งที่เกิดขึ้นในบทเรียนนั้น

          7.  คำถามเกี่ยวกับค่านิยม  เป็นการตั้งถาม  เพื่อให้นักเรียนได้คิดอย่างมีเหตุผล  คิดในทางที่ถูกต้อง  คิดอย่างมีวิจารณญาณ  และสามารถตัดสินใจ  วิเคราะห์  วิจารณ์ได้ว่า  ค่านิยมใดดีหรือไม่ดี  ค่านิยมใดควรปฏิบัติตามหรือไม่ควรปฏิบัติตาม  (ธีระพัฒน์  ฤทธิ์ทอง, 2545, 30 รูปแบบการจัดกิจกรรมโดยยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ)

          ดิฉันได้ใช้คำถาม  ทั้ง  7  ประเภทในการจัดการเรียนการสอนวิชาพระพุทธศาสนาเป็นประจำ  โดยใช้คำถามกระตุ้นให้เด็กคิดคนเดียวและคิดเป็นกลุ่ม   ผลการจัดการเรียนการสอนเป็นที่น่าพอใจทั้งผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาพระพุทธศาสนา  และกระบวนการคิดของนักเรียนพัฒนาขึ้น